دنیا به سرعت در حرکت به سمت بانکداری دیجیتال و ارایه خدمات سریع و ارزان به طیف گسترده تری از مشتریان بانکی است ، در این مسیر ایران با مشکلاتی روبرو است که رقابت را برای آن دشوار می سازد.

در شرایطی که بانکداری دنیا در حال تغییر شکل جدی به سمت بانکداری دیجیتال است کارشناسان اقتصادی و مالی نگران آن هستند که ایران در این رقابت نتواند به جایگاه واقعی خود دست یابد.

بالا بودن جمعیت ایران در مقایسه با بسیاری از کشورهای منطقه که باعث می شود تعداد تراکنش ها و فعالیت های بانکی بالایی را به ثبت برساند از یک سو و صنعتی بودن ایران در مقایسه با بسیاری از این کشورها و دارایی های مالی بالای آن همگی باعث می شوند اهمیت بالای بانکداری به طور عام و بانکداری دیجیتال به عنوان پنجره ای به سوی ارتقای بهره وری از سوی دیگر بیش از گذشته روشن شود.

در چنین شرایطی اما مشکلات زیادی وجود دارند که موانع توسعه بانکداری دیجیتال در ایران در مقایسه با سایر کشورهای منطقه محسوب می شوند. به عنوان مثال زیرساخت های اینترنتی، تحریم ها، نبود آگاهی کافی، روابط محدود بانکداری ایران با جهان و ... همگی می توانند مانند دست اندازهایی در این مسیر عمل کنند درحالیکه باید هر چه زودتر از این موانع عبور کرد و به شبکه جهانی بانکی متصل شد و از امکانات موجود که به سرعت رشد می کنند استفاده کرد.

در این گزارش توسعه بانکداری دیجیتال در امارات و استانداردهای جهانی این نوع از فناوری بانکی را بررسی می کنیم که نشان می دهد باید به سرعت اقدام و از همه ظرفیت های موجود در این مسیر استفاده کرد. بنا بر گزارش های معتبر بانک های اماراتی آماده می شوند خود را به آخرین فناوری ها در حوزه بانکداری دیجیتال مجهز کنند و هرچند این اقدام به سرمایه گذاری های بالا نیاز دارد اما امارات از آمادگی کامل برای اجرای آن خبر داده است.

تلاش امارات همچنین برای راه اندازی یک ارز دیجیتال به زودی نشان می دهد امارات برنامه های بزرگ تری در این مسیر دارد و در همین رابطه نیز بخش بانکداری این کشور عربی کوچک به دنبال فراهم سازی همه زیرساخت های لازم از پوشش ریسک گرفته تا ارتقای زیرساخت های حساب های جاری و پس انداز و معرفی مقررات جدید و ... است که پیش بینی می شود تا پایان امسال نتایج خوبی در این ارتباط حاصل شود.

بانکداران به طور فزاینده ای به دنبال تحولات دیجیتالی برای دستیابی به پیشرفت های بیشتر هستند و بانک های محلی به دنبال آن هستند با استفاده از این امکانات هزینه های مصرف کننده خدمات بانکی را کاهش داده و در برابر درآمدهای خود را افزایش دهند.

مک کینزی در گزارشی نوشته 80 درصد از مصرف کنندگان این خدمات در امارات و عربستان قصد دارند از تلفن های همراه و یا سایر دستگاه ها استفاده کنند و از این خدمات دیجیتالی بهره ببرند که این تصمیم برای بانکداران پنجره ای را به سوی دنیایی بزرگتر در صنعت بانکداری باز می کند که مسیرهای آینده را تغییر خواهد داد.

تحقیقات نشان می دهد این روش در صنایعی همچون امور مالی، تولیدی، بازاریابی و ... باعث ارتقای سطح بهره وری شده و با توجه به پیش بینی ها در سال های آتی بیشترین رشد تقاضا را مهارت های فناوری به خود اختصاص خواهند داد که نشان می دهد فناوری های دیجیتال آینده اقتصاد دنیا را در دست می گیرند و این رشد تقاضا تا 55 درصد افزایش می یابد.

البته این موضوع نگرانی هایی را نیز به دنبال دارد. به عنوان مثال پیش بینی می شود تا سال 2030 رقمی معادل 10 میلیون و 700 هزار کارگر کار خود را از دست داده و مهارت های دیجیتالی مالی جای آنها را بگیرند زیرا نیروی کار با مهارت پایین از رده خارج می شوند.

این مساله ناگزیر است زیرا بانک ها و شبکه های مالی دنیا در برابر مشتریان خود و سهامداران وظایفی دارند و از بلاک چین تا هوش مصنوعی، Big Data و رمزنگاری و ارز دیجیتال و ... همگی در مسیر کاهش هزینه های خدمات برای مشتریان و رشد سود سهام بنگاه های مالی ضروری است.

بانک های اماراتی در این مسیر از خدمات مالی مانند ETFF FinTech استفاده می کند که بر درک چگونگی تأثیر فناوری های در حال تحول در حوزه هایی مانند عملیات ، سرمایه گذاری ، اعتبار ، انطباق ، بانکداری اسلامی و ریسک که برای آینده بخش بانکی امارات بسیار مهم است ، دلالت دارد.

اما نکته دیگری هم وجود دارد و آن استقبال از خدمات بانکداری دیجیتال است. بررسی ها نشان می دهند جوان ترها به مراتب بیش از افراد مسن از این روش استقبال می کنند. اما آگاهی رسانی و آموزش می تواند شرایط را برای حضور همه گروه های سنی فراهم سازد.

پارسال 52 درصد از افراد اعلام کرده بودند حاضرند حساب های بانکی خود را در قالب خدمات دیجیتالی افتتاح کنند و این رقم امسال به 65 درصد رسیده است که نشان می دهد گروه های سنی بیشتری به این روش اعتماد کرده اند. 70 درصد از مشارکت کنندگان در این نظرسنجی جوانان زیر 40 سال هستند.

JD Power، شرکت اطلاعات بازاریابی که این نظرسنجی را انجام داده معتقد است که این نتایج به احتمال زیاد بانک های سنتی را ترغیب می کند تا تصمیمات خود را در رفع نیازهای مشتری با استفاده از بانکداری دیجیتال به سرعت تحقق بخشند.

47 درصد از مشارکت کنندگان نیز معتقدند خدمات بانکداری دیجیتال که برای مواردی همچون دریافت حقوق ماهانه و یا خدمات کارت های اعتباری و یا پرداخت قبض و سایر فعالیت ها استفاده می شود در استفاده از زمان به نفع آن عمل کرده و از این جهت به آن علاقمند هستند.

بنا بر این گزارش این خدمات امکان جذب وجوه جدید را به بانک ها می دهد و به اعتماد بیشتر مشتریان بانکی نیز دامن می زند و به وفاداری بیشتر مشتریان بانکی نیز منجر می شود.

این بررسی نشان می دهد استفاده از تلفن همراه برای انجام فعالیت های بانکی از 53 درصد در سال قبل به 65 درصد افزایش یافته است اما میزان استقبال و میزان رضایت مشتریان از خدمات بانکداری دیجیتال در همه بانک ها برابر نیست مثلا HSBC بیشترین میزان رضایت مشتری را در یک نظرسنجی با رقم 70 درصد کسب کرده که در سه زمینه ارایه محصول، هزینه خدمات و پاسخگویی به مشکلات مشتریان بیشترین امتیاز را در اختیار دارد.

بانک OCBC در رده دوم این نظرسنجی قرار دارد و DBS جایگاه سوم را دارد. در این نظرسنجی 2515 مشتری بانکی در ماه های مه و ژوئن مورد پرسش قرار گرفته اند و رضایت یا عدم رضایت خود را از بانک های فعال در حوزه بانکداری دیجیتال اعلام کرده اند.