چندی پیش عضو کميسیون بانوان اتاق بازرگانی اصفهان اعلام کرد که بانک توسعه صادرات تسهیلات صادراتی مورد نیاز به بازرگانان زن را پرداخت نمی کند که این موضوع به واکنش مدیر امور شعب این بانک منجر شد. حبیب احمدی در این رابطه با اشاره به این که تفاوتي بين صادركنندگان مرد و زن از نظر بانك وجود ندارد به روزنامه قانون گفت: هدف بانك توسعه صادرات ايران كمك به توسعه صادرات غيرنفتي كشور و افزايش مبادلات تجاري با ساير كشورها است. به همین جهت بانك بر اساس اعتبارسنجي و احراز صادراتي بودن محصول يا خدمات، اقدام به تامين مالي يا قبول تعهدات صادركنندگان در سراسر كشور مي‌کند و جنسيت مشتريان هيچ‌گونه تاثيري در ميزان تسهيلات و نوع وثايق ندارد و تنها توانايي مشتريان و اعتبار آنان حائز اهمیت است.

مدير امور شعب و بازاريابي بانك توسعه صادرات ايران، درخصوص نحوه تخصیص تسهیلات به صادرکنندگان در این بانک، تصریح می‌کند: «ضوابط عمومی حاکم بر بانک‌ها و موسسات اعتباری که از طرف بانک مرکزی به بانک‌ها ابلاغ می‌شود، در پرداخت تسهیلات به هر مشتری باید رعایت شود. گام اول تشكيل پرونده اعتباری و اعتبارسنجی مشتری است که هر بانکي شیوه اعتبارسنجی خاص خود را دارد که مبتنی بر پارامترهای مالی یا عملکرد مالی مشتری، سوابق عملکرد در فعالیت تجاری خود، نحوه بازپرداخت بدهی‌ها و انجام تعهدات قبلی مشتری در سيستم بانكي است. همچنین علاوه بر ضوابط عمومی لازم است که بانک توسعه صادرات ايران، صادرکننده بودن مشتری را احراز کند که به همین دلیل مدارک و مستنداتی را از مشتری درخواست می‌کند».

انواع تسهیلات صادراتی

احمدی، با بیان اینکه در بانک توسعه صادرات دو نوع تسهیلات به مشتریان پرداخت می‌شود، تصریح می‌کند: «تسهیلات سرمایه در گردش صادراتی در قالب تسهیلات کوتاه مدت و تسهیلات برای اجرای طرح‌های سرمایه‌گذاری ایجادی و یا طرح‌های توسعه خطوط موجود تولید که در قالب تسهیلات بلندمدت و به منظور ایجاد ظرفیت تولیدی جدید كه داراي توجيه صادراتي باشند، پرداخت می‌شود. البته در صورتی که منابع مالی مشخصی از طرف دولت تامین شود، بانک در طرح سرمایه‌گذاری زیرساختی که به صادرات کمک می‌کند نیز مشارکت خواهد کرد.

به گفته وی فرآیند بررسی درخواست تسهیلات صادراتی برای تسهیلات سرمایه در گردش، دو هفته از زمان تکمیل پرونده اعتباری و ارائه مدارک لازم به بانک و براي طرح‌های کوچک و بزرگ به ترتيب يك و دو ماه پس از تکمیل مدارک توسط مشتری طول مي‌كشد». وی، با اشاره به این‌که بانک توسعه صادرات به دو روش تسهیلات صادراتی را به مشتريان تخصيص می‌دهد، تاكيد مي‌كند: «يك نوع تسهیلات قبل از صدور و یا تسهیلاتی است که ابتدا به مشتری پرداخت می‌شود تا وی با استفاده از آن اقدام به صادرات کند و سپس مدارک کالای صادر شده را به بانک ارائه کرده و تعهد خود مبنی بر انجام صادرات را ایفا ‌کند. نوع دیگر از تسهیلات صادراتی، تسهیلات بعد از صدور کالاست که در این روش ابتدا مشتری بر اساس بنیه مالی خود صادرات را انجام می‌دهد و با ارائه مدارک صادراتی، بانک بر پایه آن به مشتری تسهیلات پرداخت می‌کند».

تسهیلات اعتبار خریدار

احمدي با تاکید بر این‌که تسهیلات صادراتی به تسهیلات ریالی و تسهیلات ارزی هم قابل تفکیک است، می‌گوید: «برخی از صادرکنندگان براي تولید كالاي صادراتی باید ابتدا مواد اولیه مورد نیاز خود را از خارج وارد کنند و برای این منظور از بانک، تسهیلات صادراتی ارزی دریافت می‌کنند. بانک توسعه صادرات ايران به بانک‌های برخی از کشورها خط اعتباری می‌دهد تا از آن برای خرید کالای ایرانی استفاده کنند.

به گفته وی این نوع تسهیلات صادراتی ارزی، تسهیلات اعتبار خریدار نام دارد که از نوع تسهیلات پس از صدور یا پس از حمل کالاست. در این روش بین بانک و بانک کشور مقصد، قرارداد تامین مالی امضا می‌شود که براساس آن پس از دریافت تقاضای خریدار خارجی و انعقاد قرارداد تجاری بین صادرکننده ایرانی و خریدار خارجی، به محض انجام صادرات و ارسال مستندات به بانک خارجی و تایید بانک خریدار، وجه کالای صادراتی از طرف بانک توسعه صادرات ايران به صورت ارزی به حساب صادرکننده ایرانی واریز می‌شود.

احمدی در پایان گفت: سپس خریدار خارجی طی اقساطی اقدام به بازپرداخت تسهیلات بانک توسعه صادرات می‌کند. نرخ سود تسهیلات صادراتی ریالی بانک توسعه صادرات ایران از محل منابع خود بین 16 تا 18 درصد است که تحت شرایطی مشمول حداکثر دو درصد تخفیف برای صادركنندگان می‌شود. همچنین تسهیلات سرمایه در گردش صادراتی ریالی از محل منابع سپرده‌ای صندوق توسعه ملی نيز با نرخ سود كم‌تري پرداخت می‌شود».