قرارداد سرمایه گذاری هندی ها در فاز نخست طرح توسعه بندر شهید بهشتی چابهار هوشمندانه ترین مدل قراردادی در فضای تجارت منطقه ای است. در این رابطه مهندس بهروز آقایی مدیر کل بنادر و دریانوردی استان سیستان و بلوچستان گفت:  یکی از دغدغه های مدیران صنعت هر کشور در حال توسعه (که مدیران کشور ما و بخصوص مدیران سازمان بنادر و دریانوردی ) نیز از این امر مستثنی نیستند ، فائق آمدن بر مشکلات تامین مالی پروژه ها است.

آقایی گفت : به بیان دیگر امروزه داشتن منابع زیزمینی (نفت ، گاز و...) و نیروی انسانی کارآمد برای توسعه کفایت نمی کند، بلکه مدیریت قوی و هوشمندانه ای که بتواند سرمایه گذاران بین المللی را برای اجرای پروژه های تعریف شده جذب نموده و دانش و تکنولوژی را وارد کشور نماید، فاکتور موثر و تعیین کننده ای می باشد. لذا جلب نظر سرمایه گذاران نیازمند طراحی و ایجاد مدل های متنوع قراردادی می باشد که یکی از آنها قرارداد ساخت و بهره برداری و انتقال یا اصلاحاً (B.O.T (Build-operation-Transfer نام دارد که امروزه مورد استقبال قرار گرفته است.

مدیر کل بنادر و دریانوردی تاکید کرد : دلیل عمده استقبال به این مدل مسئولیت بسیار محدود کارفرما در قبال ریسکهای پروژه (مالی ، اجرایی ، بهره برداری و...) بوده بطوریکه بیشترین ریسک های قرارداد به سرمایه گذار منتقل می شود. به همین دلیل کشورهای در حال توسعه که دارای محدودیت سرمایه و تکنولوژی بوده و آستانه تحمل پذیری ریسک بسیار پایین دارند،  به این نوع قراردادها رغبت زیادی نشان می دهند. 

بر همین اساس در طول مدت بهره برداری از پروژه بخش خصوصی مجاز است با اعمال عوارض ، اجاره بها ، انبارداری و عوارض ترانزیت بار و... به نحو مناسب با بهره برداری از ابنیه و تأسیسات هزینه های ساخت ، بهره برداری ، نگهداری و تعمیرات ،  سود سرمایه خود را دریافت نموده و مطابق با مفاد قرارداد و در موعد مقرر آنها را سالم و بصورت عملیاتی به کارفرما تحویل دهد.

وی اظهار داشت : با توجه به موارد عنوان شده و نظر به اینکه بندر چابهار دروازه تجارت به کشورهای عضو IORA و کشورهای افغانستان و CIS و آسیای میانه بدلیل دارای اهمیت ویژه می باشد نزدیکی این بندر به بنادر غرب هندوستان بهترین مسیر ترانزیتی هندوستان به کشورهای مذکور از منظر تجارت دریایی ،خشکی هزینه و امنیتی محسوب می گردد در همین راستا و ارزش تبادلات تجاری 5/17 میلیارددلاری هندوستان با این کشورها در سال 2015 و پیش بینی ترانزیت 5/16 میلیون تنی کالا تا سال 2020بین بنادر هندوستان و کشورهای مذکور نقش و موقعیت بی نظیر بندر چابهار در این تبادلات  را از مهم ترین دلایل پذیرش سرمایه گذاری حضور هندی ها برشمرد.

به گفته وی از طرفی با توجه به وجود معادن با کیفت در افغانستان که بیش از دو میلیارد تن برآورد می گردد و قراردادهای دو کشور هند و افغانستان در خصوص بهره برداری از این معادن توجیه این نوع مدل سرمایه گذاری و تفاهم نامه های سه جانبه را توجیه پذیر تر می نماید با توجه به دلایل فوق قرارداد سرمایه گذاری با مدل B.O.T باهندی ها جهت طرح توسعه فاز نخست بندر شهید بهشتی چابهار (85 میلیون دلار) و اختصاص خط اعتباری از سوی اگزیم بانک هند (به میزان 150 میلیون دلار برابر با 9000 میلیون روپیه) بمدت ده ساله صورت پذیرفت که هوشمندانه ترین مدل قراردادی در فضای تجارت منطقه ای است.

مدری کل بنادر و دریانوردی تصریح کرد : بندر چابهار مناسب ترین بندر به منظور عملیات ترانشیپی کالا در منطقه می باشد که توافق نامه هندوستان – ایران و افغانستان نقش کلیدی آنرا بعنوان بندری کم هزینه و امن در مسیر ارتباطی بخوبی  مشخص نموده است. براساس روند سرمایه گذاری پیش بینی می گردد تا سال 2020 میلادی در کشورهای حوزه خاورمیانه و جنوب غربی آسیا جهت طرح های توسعه بنادر حدوداً 50 میلیارد دلار سرمایه گذاری انجام پذیرد. در کشورهای آسیای میانه همانند روسیه ، اوکراین ، قزاقستان و تاجیکستان ،پیش بینی ترانزیت حدوداً 40 میلیون تنی از آنها از مسیر ایران به کشورهای حوزه خلیج فارس و دریای عمان و شرق آفریقا بعنوان کوتاه ترین ، کم هزینه ترین و امن ترین مسیر ، آینده درخشانی را برای شکوفایی بنادر ایران و اقتصاد دریا محور رقم خواهد زد.