ایران در حال حاضر بزرگ‌ترین تولیدکننده و صادرکننده سیمان در منطقه بعد از کشورهای چین، هند، امارات‌متحده و ترکیه است. کشورمان همچنین پنجمین تولیدکننده و سومین صادرکننده بزرگ سیمان در جهان محسوب می‌شود. با این وجود شرکت‌های سیمانی همچنان با مشکلات و موانع بسیاری در امر صادرات روبه‌رو هستند.
بر اساس پیش‌بینی‌ها ظرفیت تولید سیمان کشور تا افق 1404 به 120 میلیون تن می رسد و این امر ایجاب می‌کند که از هم‌اکنون به فکر بازار مصرفی برای این میزان تولید باشیم که بخش عظیمی از آن را باید به صادرات اختصاص داد.
دست‌اندرکاران بخش صنعت و معدن براین باورند که ایران حداقل به دو پایانه مناسب برای صادرات در غرب کشور نیاز دارد و علاوه براین یک تا دو پایانه صدور سیمان در جنوب کشور از راه دریایی برای کشورهای همسایه مورد نیاز است.
با این حال شرکت‌های صادرکننده سیمانی با مشکلاتی از قبیل افزایش قیمت حمل‌و‌نقل که فاکتور مهمی در قیمت سیمان به حساب می‌آید، شرایط نامناسب در کشورهای همسایه که به عنوان اولویت نخست محموله‌های صادراتی سیمان محسوب می‌شوند، سیاست‌های دولت و .... برای توسعه بازارهای بین‌المللی دست و پنجه نرم می‌کنند. با توجه به آنچه مطرح شد سوال این است که چه برنامه‌ای برای صادرات سیمان در آینده باید داشته باشیم و چگونه می‌توانیم موانع و مشکلات بر سر راه تولیدکنندگان را در این زمینه برداریم؟
در این باره دبیر انجمن صنفی كارفرمایان صنعت سیمان گفت: شرایط نامناسب امنیتی كشورهای منطقه نقش بسزایی در افت حدود 20 درصدی صادرات سیمان و كلینكر ایران در سال گذشته داشت سبب شد صادرات این بخش در سال 94 به بیش از 15 میلیون تن برسد.
عبدالرضا شیخان در حاشیه گردهمایی راه حل های تكنولوژیكی صنعت سیمان و معدن كاری در ایران در تهران گفت: سال 1393 مجموع صادرات سیمان و كلینكر ایران به رقم 18.5 میلیون تن رسید كه حدود 60 درصد صادرات به عراق بود.
براساس گزارش های منتشر شده، عراق سال گذشته تعرفه واردات سیمان به این كشور را از چهار دلار برای هر تن به 13 دلار رساند و امسال نیز پس از چند مرحله افزایش به 72 دلار برای هر تن افزایش داده است.
به گفته شیخان، جمهوری آذربایجان نیز به عنوان یكی دیگر از بازارهای صادراتی سیمان بود كه با افزایش تولید در این كشور، میزان وارداتش كاهش یافته و اكنون شناسایی بازارهای تازه در دستور كار قرار گرفته كه به ویژه آفریقا و كشورهای آسیای میانه از جمله اهداف جدید است.
وی مجموع تولید سیمان و كلینكر در سال گذشته را 60 میلیون تن ذكر كرد كه در مقایسه با عملكرد سال 1393 كاهش 12 تا 13 درصدی را نشان می دهد. دبیر انجمن صنفی كارفرمایان صنعت سیمان افزود: پارسال میزان سیمان عرضه شده به بازار مصرف داخل كشور كاهش حدود 9 درصدی داشت. وی ابراز امیدواری كرد: اجرایی شدن توافق برنامه جامع اقدام مشترك (برجام) زمینه توسعه بازارهای صادراتی در این بخش را به دنبال داشته باشد.
آمارهای منتشر شده نشان می دهد سال 1390 مجموع صادرات سیمان و كلینكر كشور به بیش از 10 میلیون تن رسید؛ سال 1391 افزون بر 13.6 میلیون تن و سال 1392 نیز بیش از 18 میلیون تن صادر شد. آمار صادرات سیمان و كلینكر در ماه های فروردین و اردیبهشت پارسال به ترتیب بیش از 1.2 و افزون بر 1.6 میلیون تن ثبت شده بود .
شیخان، پیرامون برپایی این گردهمایی كه از سوی اتاق مشترك ایران و آلمان باهدف معرفی شركت های آلمانی فعال در زمینه ساخت ماشین آلات و قطعات تولید سیمان و كلینكر برپا شده، گفت: شماری از شركت های حاضر در این گردهمایی در دوران تحریم ایران را ترك كردند اما برخی به فعالیت خود ادامه دادند.
وی افزود: شرایط پساتحریم، امكان حضور شركت های خارجی بیشتری را در ایران فراهم ساخته، بنابراین بهره گیری از فناوری های روز در صنعت سیمان اهمیت بسزایی دارد. دبیر انجمن صنفی كارفرمایان صنعت سیمان، یكی از رسالت های این صنعت را رعایت مسایل زیست محیطی است و كاهش مصرف سوخت در كنار تنزل بخشیدن به قیمت تمام شده دانست.
براساس آمار اعلام شده، اكنون 72 واحد تولید سیمان خاكستری در كشور فعالیت دارند كه ظرفیت تولید سالیانه آنها 80 میلیون تن است. جمهوری اسلامی ایران به عنوان چهارمین تولیدكننده سیمان جهان محسوب می شود و در سال 1393 به عنوان نخستین صادركننده معرفی شد. پیش بینی شده در افق 1404 میزان تولید سیمان به رقم 120 میلیون تن برسد.