به گزارش روز شنبه اگزیم نیوز، بانک مرکزی برای خروج کشور از چرخه «جهش ارزی ـ تورم ـ جهش ارزی» از اواخر سال ۱۴۰۱ سیاست تثبیت اقتصادی با محوریت تثبیت ارز را به‌عنوان سیاست محوری خود اعلام کرد و با اجرای این سیاست موفق شد مقادیر کل‌های پولی اقتصاد کشور را به تعادل بلندمدت برگرداند، بررسی روند رشد نقدینگی و رشد پایه پولی، به‌عنوان مهمترین متغیرهای پولی در اقتصاد کشور، به‌خوبی بیانگر این مسئله است.

در دهه ۹۰ اقتصاد ایران در مسیر تورم سه‌رقمی پیش می‌رفت و این روند در سال ۱۴۰۰ و تا نیمه ۱۴۰۱ نیز ادامه داشت، اما کنترل رشد نقدینگی و رشد پایه پولی از رشد فزاینده تورم جلوگیری کرد و روند کاهشی آن موجب کاهش تورم شد.

نرخ رشد نقدینگی در دی‌ماه ۱۴۰۱ به ۳۴.۱ درصد و نرخ رشد پایه پولی در فروردین‌ماه ۱۴۰۲ به ۴۵ درصد رسیده بود که بالاترین میزان این متغیرها در دو سال اخیر است، پس از اجرای سیاست تثبیت اقتصادی این متغیرها روند نزولی به خود گرفتند.

نرخ رشد نقدینگی با کاهش ۱۰ واحددرصدی نسبت به دی‌ماه ۱۴۰۱، در فروردین ۱۴۰۳ به ۲۴.۱ درصد رسید و نرخ رشد پایه پولی نیز با رسیدن به ۱۸.۷ درصد در شهریورماه ۱۴۰۳، کمترین میزان دو سال اخیر خود را ثبت کرده است که نسبت به سقف دو سال اخیر، کاهش ۲۶.۳ واحددرصدی را نشان می‌دهد.

بر اساس آمارها، در اقتصاد ایران متوسط ۲۵ ساله رشد نقدینگی معادل ۲۸.۲ درصد و متوسط ۶۲ ساله معادل ۲۵.۷ درصد است. بر اساس آخرین آمارها، نرخ رشد نقدینگی در آذر و دی ماه امسال به‌ترتیب ۲۸.۱ درصد و ۲۸.۴ درصد ثبت شده است. این آمار و ارقام نشان می‌دهد که در بازه دوساله دی‌ماه ۱۴۰۱ تا دی‌ماه ۱۴۰۳، بانک مرکزی در بازگرداندن مهمترین متغیر پولی اقتصاد کشور به پایین‌تر از میانگین بلندمدت ۶۲ ساله، موفق بوده است و در زمان حاضر نیز رشد نقدینگی را در محدوده تعادل بلندمدت ۲۵ ساله، حفظ کرده است.

کاهش تورم با کنترل متغیرهای پولی

آمارها نشان می‌دهد که کنترل متغیرهای پولی در دو سال اخیر، روند کاهشی نرخ تورم را در پی داشته است. بالاترین نرخ تورم نقطه به نقطه مصرف‌کننده در دو سال اخیر مربوط به فروردین ۱۴۰۲ است که نرخ تورم به ۵۵.۵ درصد رسید و بالاترین نرخ تورم سالانه مصرف‌کننده نیز در اردیبهشت‌ماه ۱۴۰۲ معادل ۴۹.۱ درصد ثبت شده است.

پس از اجرای سیاست تثبیت اقتصادی و کنترل نرخ رشد نقدینگی و نرخ رشد پایه پولی روند کاهشی نرخ تورم آغاز شد که تورم نقطه به نقطه مصرف‌کننده را با کاهش ۲۴.۶ واحددرصدی به ۳۰.۹ درصد در فروردین ۱۴۰۳ و تورم سالانه مصرف‌کننده را با کاهش ۱۷.۷ واحددرصدی به ۳۱.۴ درصد در آذرماه ۱۴۰۳ رساند که نرخ تورم، مهار تورم، حجم نقدینگی ایران، رشد نقدینگی، بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران.

کمترین میزان این شاخص‌ها در دو سال اخیر است.

بر اساس آخرین گزارش مرکز آمار، نرخ تورم نقطه به نقطه در بهمن ماه امسال ۳۲ درصد و نرخ تورم سالانه نیز ۳۵.۳ درصد ثبت شده است.

روند نرخ تورم تولیدکننده نیز در دو سال اخیر نزولی بوده است. بر اساس گزارش مرکز آمار، نرخ تورم تولیدکننده در فصل پاییز ۱۴۰۱ به ۴۳.۷ درصد و در زمستان ۱۴۰۱ به ۴۴.۳ درصد رسید، اما پس از اجرای سیاست تثبیت از سوی بانک مرکزی، روند کاهشی به خود گرفته و در تابستان ۱۴۰۳ با نرخ ۳۳.۸ درصد، کمترین میزان دو سال اخیر را ثبت کرده است.

اهمیت کنترل رشد نقدینگی و پایه پولی در کاهش تورم

نتایج بررسی‌ها نشان می‌دهد که کنترل مؤثر متغیرهای پولی، به‌ویژه رشد نقدینگی و پایه پولی، نقش کلیدی در کاهش نرخ تورم در اقتصاد ایران داشته است.

با اجرای سیاست تثبیت اقتصادی از سوی بانک مرکزی، نرخ رشد نقدینگی و رشد پایه پولی به‌طور محسوسی کاهش یافت، این تغییرات به‌وضوح با کاهش نرخ تورم نقطه به نقطه و سالانه همراه بوده و نشان‌دهنده موفقیت بانک مرکزی در بازگرداندن متغیرهای پولی به تعادل بلندمدت است.

کنترل مؤثر این متغیرها نه‌تنها به کاهش تورم کمک کرده، بلکه زمینه‌ساز ثبات اقتصادی در کشور شده است. این روند مثبت، نویدبخش بهبود شرایط اقتصادی و کاهش نوسانات تورمی در آینده است. پیام مهم روند متغیرهای پولی و تورم در دو سال اخیر این است که تداوم کنترل رشد نقدینگی و پایه پولی به کاهش بیشتر تورم تا کانال ۳۰ درصدی (تعادل بلندمدت) و حفظ ثبات اقتصادی کمک می‌کند.