به گزارش خبرنگار پایگاه خبری و تحلیلی اگزیم نیوز، از فرصت هایی که در دوران پسا تحریم در اقتصاد کشور پدیدار میشود ورود سرمایه گذاران خارجی است. براساس مطالعات اقتصادی صورت گرفته در حال حاضر مناسب ترین بخش ها برای سرمایه گذاری بخش پتروشیمی، انرژی و گردشگری است. این بخش ها برای گسترش و ارتقاء سطح تکنولوژی نیازمند جذب سرمایه های خارجی می باشد.

اهمیت جذب سرمایه گذاری خارجی

جذب سرمایه گذاری خارجی یکی از عوامل پیوند دهنده اقتصاد کشورها بویژه کشورهای در حال توسعه با اقتصاد جهانی است و اگر همراه با انتقال فناوری و تکنولوژی باشد می تواند به پیشرفت هر دو کشور منجر شود.

سرمایه گذاری های خارجی می توانند به صورت سرمایه گذاری های مستقیم و غیر مستقیم انجام شوند. امروزه تاثير سرمايه گذاري مستقيم خارجي بر رشد اقتصادي به صورت تئوري و تجربي به اثبات رسيده است و عموم كشورهاي توسعه يافته تجربه استفاده از سرمايه گذاري مستقيم خارجي براي رسيدن به رشد اقتصادي پايدار را داشته اند.

لازم به ذکر است جذب سرمایه گذاری مستقیم خارجی می تواند از طریق اثرات مثبتی مانند کسب دارایی، انتقال فناوری و تکنولوژی، گسترش اندازه بازار و فواید صادراتی، ایجاد صنایع فرعی، معرفی فرآیندهای جدید، تقویت توان مدیریتی، آموزش نیروی انسانی و دسترسی به بازارهای خارجی، باعث تسریع در روند رشد و توسعه اقتصادی در کشورهای میزبان گردد.

سرمایه گذاری در ایران پساتحریم

چشم انداز اقتصاد ایران در پساتحریم حاکی از وجود فرصت های بسیاری مانند ورود سرمایه گذاران خارجی است، بطوریکه طی چند ماه اخیر شاهد حضور گسترده سرمایه گذاران خارجی از کشورهای مختلف و بازدید آن ها از کشورمان بوده ایم.

به طور کلی می توان گفت توافق هسته ای اخیر بین ایران و گروه 1+5 نگاه بسیاری از کشورها و شرکت های سرمایه گذار خارجی را به ایران به عنوان یک شریک اقتصادی و بازار بالقوه سودآور به خود جلب کرده است.

در این میان موانعی نیز بر سر راه این سرمایه گذاران وجود دارد. تحقیقات نشان می دهد ثبات قانونی و سیاسی از جمله علت های اصلی موفقیت بازارها در جذب سرمایه های خارجی است.در یک تقسیم بندی کلی سرمایه گذاران خارجی در ایجاد کسب و کار در ایران با چهار مشکل عمده اقتصاد دولتی، موانع فرهنگی، نظام حقوقی و قضایی و دو نرخی بودن ارز مواجه اند که رفع هر کدام از این مشکلات همت مسوولین و صاحب نظران را می طلبد.

دوران پسا تحریم ضمن کاهش ضریب ریسک و میزان آسیب پذیری کشور در حوزه های مختلف اقتصادی فرصت های کم نظیری برای فعال تر شدن دستگاه های تولیدی به ارمغان آورده است، به عبارتی در این شرایط کشور 80 میلیونی ایران بازار بالقوه و بکری برای تجارت و سرمایه گذاری بشمار می آید. در حال حاضر مناسب ترین بخش ها برای سرمایه گذاری بخش پتروشیمی، انرژی و گردشگری است که با وجود سرمایه های داخلی نیازمند جذب سرمایه های خارجی برای گسترش و ارتقاء تکنولوژی دارد.

صنایع هدف سرمایه گذاران خارجی در ایران

در شرایطی که شرکت های تولیدی ایرانی برای گسترش و توسعه فعالیت نیازمند استفاده از تسهیلات گران قیمت سیستم بانکی می باشند حضور سرمایه های خارجی بدون هزینه در بازار سرمایه بهترین راه چاره است. در این میان در جدول زیر نگاهی داشته ایم به عمده ترین صنایع مورد توجه هیئت های تجاری و اقتصادی که از زمان تصویب برجام به ایران آمده اند:

صنعت پتروشیمی نیازمند واردات فناوری

همانگونه که در جدول بالا ذکر شده است، صنعت انرژی و بخصوص صنعت نفت و پتروشیمی یکی از جذاب ترین صنایع برای سرمایه گذار خارجی است. ایران به عنوان بنیانگذار صنعت پتروشیمی در خاورمیانه و دومین قدرت این صنعت در منطقه حدود 25 درصد از تولید محصولات پتروشیمی را در اختیار دارد. چهار صنعت فراورده های نفتی، کک و سوخت هسته ای، محصولات شیمیایی و فلزات اساسی از پرطرفدارترین و پربازده ترین بخش ها در این صنعت است. دسترسی آسان به بازار مصرف، بهره مندی از خوراک با قیمت منطقی نسبت به سایر رقبای منطقه و ارزش جایگزینی بالای شرکت های پتروشیمی از مزیت های اصلی این صنعت برای جذب سرمایه گذاری است.

ورود سرمایه گذار خارجی از یک سو سبب توسعه طرح های معطل نیمه تمام صنعت پتروشیمی ایران شده و از سوی دیگر تعامل سازنده میان شرکت های پتروشیمی داخلی، بازارهای تامین سرمایه و فناوری پیشرفته خارجی برای جلوگیری از خام فروشی این محصولات به بازارهای خارجی فراهم می شود.

با توجه به تقاضای بالا برای محصولات پتروشیمی می توان با توسعه میادین گازی، مناطق ویژه اقتصادی و صنعتی و واردات فناوری در این صنعت از سایر کشورها مشکلات این صنعت را برطرف نموده طی چند سال آینده از بزرگ ترین تولیدکنندگان محصولات پتروشیمی در جهان باشیم.

صنعت گردشگری، صنعت درآمدزا

امروزه پذیرفته شده است که صنعت گردشگری یکی از صنایع مهمی است که می تواند موجب اشتغال پایدار، افزایش درآمد سرانه و تنوع در ایجاد درآمدهای ارزی شود. صنعت گردشگری در جهان پس از صنعت نفت و خودرو از مهمترین صنایع به لحاظ درآمدزایی و جذب منابع مالی است. چهار فصل بودن ایران و آثار فراوان تاریخی بعنوان بزرگ ترین پشتوانه و مزیت در معرفی فرصت های گردشگری به سرمایه گذارهای خارجی است.

از مهمترین الزامات توسعه این بخش توسعه زیرساخت های مناسب از جمله گسترش واحدهای اقامتی و پذیرایی، ارتباطات، حمل و نقل، بهداشت و سایر خدمات مورد نیاز گردشگران است. دستیابی به این زیرساخت ها نیازمند ورود سرمایه قابل توجه به این صنعت است. بنابراین نقش سرمایه گذاری در توسعه گردشگری یک نقش حیاتی، اصلی و بنیادی بوده که وابستگی کامل به سرمایه های خارجی علاوه بر سرمایه گذاری های داخلی دارد.

شاید بتوان گفت علاوه بر نبود زیر ساخت ها، نبود فرهنگ پذیرش سرمایه گذار خارجی در مناطق مختلف ایران نیز یکی دیگر از چالش های اصلی این حوزه است که آموزش همگانی برای فرهنگ سازی در زمینه پذیرش گردشگر و سرمایه گذار خارجی را می طلبد.

جمع بندی مطالعات تحلیلی فوق نشان می دهد که تنوع پتانسیل های جذب سرمایه گذاری ایران در حوزه های مختلف اقتصادی بر کشورهای جهان پوشیده نیست؛ شاهد این امر نیز سیل سفرها و مذاکرات از سراسر جهان و بویژه از قاره اروپا در پساتحریم می باشد.

لازم است توجه کنیم که ظرفیت های سرمایه گذاری کشورمان در شرایط جدید بیش از پیش به معرفی مناسب و مطرح شدن در فضای بین المللی نیازمند است. آماده سازی بسترهای پذیرش سرمایه به ویژه در صنایع دارای مزیت نسبی موضوع بسیار مهمی است که باید به آن پرداخته شود.