جای خالی شرکت های خدمات صادرات در ایران

ایران به رغم پیشرفت هایی که در امر صادرات غیرنفتی تجربه کرده است اما از برخی زیرساخت های تجاری بی بهره مانده که شرکت های خدمات صادرات نمونه ای از این موارد است

حضور در بازارهای خارجی یک تصمیم راهبردی به‌حساب می‌آید بنابراین، یک شرکت قبل از تصمیم‌گیری درباره گسترش فعالیت‌های خود به خارج از مرزهای کشور باید درک روشنی از محیط بازاریابی بین‌المللی داشته باشد به ‌منظور رفع این نیاز و توسعه فعالیت‌های شرکت‌های صادراتی، شرکت‌های ارائه‌کننده خدمات بازاریابی صادراتی می‌توانند خدمات مفیدی را ارائه نمایند.
بي شك توسعه صادرات براساس قانون برنامه های توسـعه اقتصادي- فرهنگي واجتماعي موتـور محركـه رشـد اقتـصادي و توسعه پايدار كشور خواهد بود و حضور مداوم در بازارهاي بين المللي براي بسياري از كشورها به لحاظ سياسي  و اقتصادي  داراي اهميت بوده و به عنوان شاخصی در عملکرد بین المللی آنها به حساب می آید؛ لذا با توجه به پيچيدگي امر و افزایش حساسیت رقابتی، تصميم گيري مطلوب از اهمیت بالایی برخوردار شده است.
توجه به این نکته دارای اهمیت است که ایجاد فرهنگ و بلوغ استفاده از خدمات شرکت مدیریت صادرات بصورت پذیرش مشترک ریسک توسط تولید کننده و شرکت مدیریت صادرات از جمله مسائلی است که در حوزه صادارت کشور مغفول مانده است.
با اعلام تعریف و تدوین بسته حمایت از شرکت های مدیریت صادرات توسط سازمان توسعه تجارت ایران و ایجاد نگرش تخصصی به کار صاردات در کشور در سال های اخیر، کار تخصصی صادرات و برون سپاری حرفه ای به شرکت های مدیریت صادرات در کشور در حال بررسی و انجام مراحل اولیه است.
به عقیده کارشناسان حوزه تجارت، بررسی نقاط ضعف و قوت شرکتهای مدیریت صادرات و کنسرسیوم های صادراتی در مستندات پیشنهادی سازمان توسعه تجارت نشان دهنده اثر بخشی بالای کار تخصصی این مجموعه ها در توسعه صادرات ایران دارد.
شركت های مديريت صادرات بسته به شرايط و نياز مي توانند مديريت تمام يا بخشي از فعاليتهاي صادراتي بنگاههاي كوچك و متوسط را بعهده بگيرند . اين شرکتها درآمریکا به EMC ، در اروپا با نام trading house و در ژاپن وكشورهاي جنوب شرقي آسيا با نام General trading Company  یا سوگوشوشا شناخته ميشوند که  در تمام دنيا خدمات تقريباً مشابهي را ارائه ميدهند.
با توجه به تجـربه سایرکشورها در زمینه ایجاد شرکتهای مدیریت صادرات، شرکت های مدیریت صادرات ژاپنی یا سوگوشوشا، شرکت های مدیریت صادرات کره جنوبی یا چائبولها و سوگوشوشای آمریکایی نیاز به توسعه کمی شرکت های مدیریت صادرات و کنسرسیوم های صادراتی را به عنوان یک مدل توسعه صادرات را برای همه کشورها خاطرنشان می کنند منتها برخی مشکلات فکری و معضلات قانونی در ایران مسیر تشکیل و توسعه این شرکتها را سخت و ناهموار نموده است.
لازم به ذکر است، یکی از عوامل توسعه این مدل در کشور می تواند سیاستهای تشویقی در استفاده از خدمات شرکتهای مدیریت صادرات به شرکتهای تولیدی باشد ولی  اختصاص جایزه صادراتی و مشوقها در قبال استفاده از خدمات شرکت مدیریت صادرات که در طرح اولیه سازمان توسعه تجارت دیده شده بود، در عمل آثار چندانی به جای نگذاشته است.
همچنین یکی از نکات مهم در حوزه توسعه شرکت های خدمات صادراتی، ارائه تسهیلات و تامین سرمایه ارزان قیمت به این شرکت ها خواهد بود؛ در ایران شرکت تولیدی حاضر به پذیرش ریسک بازار صادرات نیست و اساساً شرکت مدیریت صادرات را برای پذیرش ریسک بازارهای هدف نیاز دارد، لذا شرکت مدیریت صادرات با تامین مالی پروژه صادرات توسط خود تمام یا بخشی از ریسک صادرات تولیدکننده را پذیرفته است و در واقع با سرمایه خود صادرات یک تولید کننده را توسعه داده است؛ این مدل عملکرد در شرکتهای واسطه صادراتی تجاری مرسوم است و شرکت مدیریت صادرات علاوه بر تامین مالی تعهد و پایبندی یک شرکت مدیریت صادرات به تولیدکننده را نیز دارد.
شركت مديريت صادرات EMC يك شركت كاملاً مستقل مي باشد كه مانند يك دپارتمان انحصاري فروش صادراتي براي صادركننده ها عمل مي كند و اغلب يك قرارداد رسمي جهت مديريت امر صادرات شركتها با آنها مي بندد؛ در بعضي موارد شركت مديريت صادرات نمايندگي تمام محصولات خط توليد آنها را مي پذيرد و گاهی بخشی از محصولات را تقبل می نماید.
شركتهاي مديريت صادرات نبايد با شركتهاي تجارت صادرات (ETC) كه معمولاً بدنبال پيدا كردن مشتريان خارجي هستند و هيچ تعهدي به صادركننده ندارند اشتباه شوند. تعهد در قبال حفظ رابطه بلند مدت با توليد كنندگان و مصرف كنندگان ماهيت شركت مديريت صادرات را از ساير واحدهاي تجاري متمايز مي نمايد؛ یکی از تعهدات شركتهاي مديريت صادرات در زمينه ارتقاي ارزش افزوده است.
شركت مديريت صادرات در راستاي شناسايي و انگيزش تقاضاي بازارهاي بين المللي و همچنين نحوه پردازش و پاسخ صحيح به تقاضاي بازارهاي خارجي به بنگاه ها خدمات ارائه می دهد و به عبارتي موجب تسهيل تجارت خارجي بنگاههاي توليدی- صادراتي می شود.
لازم به ذکر است روابط میان شرکت های واسطه صادراتی و تولیدکننده ها، یک رابطه دوسویه و برد-برد خواهد بود؛ چراکه شركت مديريت صادرات هم از ايجاد رابطه بلند مدت بين صادركننده وخريدار سود مي برد و نتیجه هم افزایی این ارتباط نیز، نيل به يكي از اهداف مهم توسعه اقتصادی يعني توسعه صادرات غيرنفتي خواهد بود.
انواع شركتهاي مديريت صادرات
بعضی از شرکتهای  EMCشبیه به یک نمایندگی عمل مي كنند بطوريكه در يك بازار حضور پيدا مي كنند به دنبال جذب مشتريان خارجي هستند ولي با نام خود صادركننده اصلي فعاليت مي كنند . فاكتورها به نام خود توليد كننده صادر مي شود و به توليد كننده در تمامي مراحل وجزئيات انجام صادرات كمك مي كند ،در اين حالت صادركننده خود ريسك عدم پرداخت پول را مي پذيردو ممكن است قيمت را به توليد كننده پيشنهاد دهد ولي در اين حالت تصميم وقيمت نهايي توسط توليد كننده گرفته مي شود.
در ساير موارد شركتهاي مديريت صادرات همانند يك توزيع كننده عمل مي كنند . در اغلب مو ارد شركت مدیریت صادرات بمثابه يك توزيع كننده انحصاري مي باشد بطوريكه محصول را از توليد كننده با يك قيمت ثابت وتوافقي مي خرد وسپس به مشتري خارجي با قيمت مورد نظر خودش مي فروشد . در اين حالت شركت مديريت صادرات خود مسئول صدور فاكتور و پذيرش ريسك عدم پرداخت ميباشد .دراين موارد توليد كننده هيچ كنترلي بر قيمت صادراتي ندارد حتي ممكن است مشتري خارجي را نيز نشناسد.
خدمات يك شركت مديريت صادرات بسياري از جنبه هاي مربوط به صادرات از جمله انجام تحقيقات بازار،ترتيب امور حمل ونقل، تعين توزيع كننده يا نماينده خارجي، حضور در نمايشگاههاي خارجي، انجام امور مربوط به تبليغات، تنظيم اسناد وصورتحسابها را پوشش ميدهد.
بطور كلي خدماتي را كه براي شركتهاي مديريت صادرات بر شمرده اند به دو دسته تقسيم مي شوند يك دسته خدماتي هستند كه براي ايجاد تقاضا در بازارهاي بين المللي مي باشد و دسته ديگر خدماتي هستند كه شركتهاي مديريت صادرات به بنگاههاي كوچك ومتوسط ارائه ميدهند تا آنها را در پاسخ به تقاضاي مشتريان بين المللي ياري دهند.
بر اساس مجموعه مطالعات، بررسی‌ها و استفاده از نظرات خبرگان بازاریابی کشور، چهار خرده نظام به‌منظور حمایت از مؤسسات خدمات بازاریابی وجود دارند که عبارت‌اند از: نظام قانون‌گذاری؛ نظام حمایت و پشتیبانی؛ نظام اطلاع‌رسانی و نظام نظارت و ارزیابی.
همچنین حمایت‌های مورد نیاز این مؤسسات در شش دسته طبقه‌بندی شدند که عبارت‌اند از: مشاوره‌ای، اطلاعاتی، حقوقی، پژوهشی، آموزشی، مالی و پشتیبانی. علاوه بر این رتبه‌بندی این حمایت‌ها نیز مشخص شد.
نتایج مطالعات اقتصادی در زمینه بنگاه های واسطه صادراتی حاکی از این است که فراهم سازی زیرساخت های صادرات، جهت گیری به سمت بازارهای صادراتی و اجرای تحقیقات بازار، استفاده از تکنیک های مؤثر بازاریابی و ایجاد وجهه و مهارت برقراری ارتباط و چانه زنی از شرایط اولیه موفقیت در امر صادرات برای SME هاست.
لازم به ذکر است، فقدان منابع مالی و انسانی برای مدیریت صادرات، اولویت دادن سرمایه گذاران به تأمین مواد اولیه و توجه کم به بازاریابی و دانش کم نسبت به بازارها، مهم ترین نقاط ضعف بنگاه های کوچک و متوسط در حال حاضر است.

 

کد خبر 4828

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
  • نظرات حاوی توهین و هرگونه نسبت ناروا به اشخاص حقیقی و حقوقی منتشر نمی‌شود.
  • نظراتی که غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط با خبر باشد منتشر نمی‌شود.
  • 3 + 6 =