بهرام امیراحمدیان در گفت‌وگو با خبرنگار اگزیم‌نیوز درباره سند همکاری ۲۵ ساله ایران و چین گفت: سند مشارکت راهبردی ۲۵ ساله ایران و چین، نه قرارداد و نه تفاهمنامه است، بلکه این سند یک سند بالادستی و همکاری استراتژیک است. این سند خارج از اختیارات دولت و در راستای نظارت حکومتی تحت ریاست علی لاریجانی به عنوان نماینده رهبر معظم انقلاب اسلامی است و دولت دخالتی در پیشبرد آن ندارد و وزارتخانه‌های درگیر در آن، بدور از چارچوب دولت عمل خواهند کرد.

وی با بیان اینکه این سند البته نیازی به تصویب در مجلس شورای اسلامی و تبدیل شدن به قانون ندارد، افزود: این سند نه قرارداد است و نه موافقتنامه و ضمانت اجرایی و پیگیری هم در آن مستتر نیست. رعایت مفاد آن برای طرفین الزام آور نخواهد بود و هر زمان هریک از طرفین می‌تواند از آن خارج شود.

این کارشناس مساول اوراسیا گفت: چین در راستای منافع خود و ایران در راستای پشتیبانی چین از ایران در مجامع بین المللی در برابر فشار آمریکا وارد این فرایند همکاری استراتژیک ۲۵ ساله شده اند. مادامی که این همکاری برای تامین منافع چین سودآور باشد، در این راستا حرکت و در غیر این صورت از آن خارج می‌شود.

استاد دانشگاه تهران یادآور شد: البته بزرگراه تهران- شمال، برقی کردن راه‌آهن، مشارکت چین در بخش نفت و گاز، نمونه هایی از همکاری چین با ایران هستند که پکن در آنها سابقه همکاری خوبی نداشته است. چین بیشتر علاقه مند به تجارت با ایران بدین صورت که نفت وارد کرده و کالاهای مصرفی خود را صادر کند، است. واردات کالاهای ارزان قیمت چینی در برابر صادرات نفت و مواد خام، یکی از دلایل ورشکستگی صنایع سبک در ایران و بیکاری شاغلان در این بخش بوده که قدرت رقابت را از کالاهای تولید داخل گرفته است.

امیراحمدیان تصریح کرد: همکاری با چین دارای نکات مثبت زیادی به ویژه در ابتکار کمربند-راه خواهد بود که برای پیوستن به این ابتکار، نیازمند حرکت در راستای قوانین و مقررات و شفاف سازی، حرکت در راستای نظام بین‌الملل، ساختارهای قانونی، حقوقی و اقتصادی در چارچوب های پذیرفته شده بین المللی از جمله الحاق به گروه ویژه اقدام مالی (FATF) است.

وی اظهار داشت: تصور می‌شود چین می‌تواند در تنظیم روابط ایران و آمریکا و کاستن از تحریم‌های یکجانبه واشنگتن علیه ایران به تهران کمک کند. در این زمینه امکان کمک چین به عنوان عضو مهم سازمان تجارت جهانی در ارتقای جایگاه ایران از عضو ناظر به عنوان عضو سازمان تجارت جهانی مفید باشد. چین به عنوان عضو سازمان تجارت جهانی در تقویت همکاری با ایران نیازمند ارتقای جایگاه ایران در این سازمان است که البته این موضوع بستگی به رفتارهای ایران در آینده خواهد داشت.

امیراحمدیان گفت: باید توجه داشت که چین در ابتکار کمربند و راه، برای جلوگیری از توسعه هند به عنوان رقیب خود در آسیای جنوبی، به دور این کشور با اجاره بنادری استراتژیک از متحدان خود، حلقه محاصره ای به نام «گردنبند مروارید» از میانمار، بنگلادش، سری‌لانکا و پاکستان ایجاد کرده و با پیوستن ایران به این حلقه(پیشنهاد پاکستان برای اتصال ریلی چابهار به بندر گوادر) این حلقه می‌تواند تکمیل شود.