نیویورک تایمز در گزارشی به بررسی ابعاد اقتصاد سیاسی توافق اقتصادی بین ایران و چین پرداخت و نوشت این توافق باعث می شود سرمایه گذاری چینی به ارزش 400 میلیارد دلار در بخش های اصلی ایران، مانند انرژی و زیرساخت ها طی 25 سال آینده انجام شود. که از منظر ژئوپلیتیک نیز باعث تغییراتی در منطقه خاورمیانه و خلیج فارس خواهد شد.

 بر اساس این توافق ایران نفت مورد نیاز چین را با قیمت های مناسب در اختیار پکن قرار می دهد و آن کشور نیز در حوزه های اقتصادی و پروژه های مهم بانکی، ارتباطات، راه آهن و ... حضور داشته و به رونق اقتصادی کشور کمک خواهند کرد.

از سوی دیگر همکاری در مبارزه با تروریزم، مواد مخدر و قاچاق و ... نیز در دستور کار دو طرف قرار گرفته است. این توافق ابتدا توسط رئیس جمهور چین شی جین پینگ در سفر خود در سال 2016 به تهران پیشنهاد شد و پیش نویس پیشنهادی طی دو هفته گذشته توسط رئیس جمهور ایران، حسن روحانی و محمد جواد ظریف، وزیر امور خارجه به تصویب رسیده است.

این توافق در حالی است که اقتصاد ایران به دلیل تحریم های اقتصادی با مشکلاتی روبرو شده است. تحریم ها روابط اقتصادی ایران را با کشورهای جهان سخت کرده و فروش نفت را نیز متوقف کرده است با این حال گفته می شود در حدود 100 پروژه وجود دارد که طبق این توافق چین می تواند اجرای آنها را بر عهده بگیرد و در آنها سرمایه گذاری کند.

 این پروژه ها شامل "فرودگاه ها، راه آهن های پر سرعت و مترو است که به طور مؤثر زندگی اکثر شهروندان ایرانی را بهبود خواهد داد. چین همچنین مناطق تجاری آزاد را در ماکو، در شمال غربی ایران توسعه می دهد. طبق این توافق همچنین در مورد زیرساخت های توسعه شبکه ارتباطی 5G  در ایران تصمیم گیری شده است.

این شبکه ارتباطی به حدی از اهمیت برخوردار است که باعث می شود غول ارتباطات چینی یعنی هواوی - شرکتی که تحت تحریم های شدید آمریکا قرار گرفته و فعالیت آن توسط بسیاری از کشورهای جهان مانند انگلستان و استرالیا ممنوع شده است - وارد بازار ایران شود.

این گزارش در ادامه با اشاره به خروج ترامپ از توافق برجام نوشت تهران با این تصمیم توانسته سیاست های آمریکا را خنثی کند و به ایجاد یک ارتباط مستحکم بین تهران و پکن منتهی گردد. ایران و چین هر دو این قرارداد به عنوان یک مشارکت استراتژیک – هم در حوزه گسترش منافع خود و هم در مواجهه با سیاست های ایالات متحده - می دانند.

این اقدام برای اولین بار در نوع خود برای ایران بینظیر است زیرا باعث استحکام بنیه های اقتصادی ایران در ارتباط با یک قدرت بزرگ اقتصادی می شود. این توافق از سوی دیگر در شرایطی عملی می شود که ایران از هر نوع همکاری اروپا دست شسته و امیدی به همکاری قاره سبز بر مبنای توافق برجام وجود ندارد.

نیویورک تایمز می گوید: توافق نامه چین با ایران نشان می دهد که برخلاف اکثر کشورها، چین احساس می کند که می تواند با ایالات متحده مخالفت کند، زیرا به اندازه کافی برای رویارویی با مجازات های آمریکایی توانمند است؛  همانطور که در جنگ تجاری توانست مقابل ایالات متحده بایستد.

 این گزارش می افزاید توافق ایران و چین باعث توسعه چندین بندر در ایران می شود که یکی از آنها در جاسک، درست در خارج از خلیج هرمز که ورودی خلیج فارس است صورت می گیرد. خلیج هرمز یکی از نه نقطه مهم دریایی در سراسر جهان است.

همه این نقاط توسط ایالات متحده کنترل می شود که بسیاری از تحلیلگران امنیتی معتقدند این نشانگر هژمونی استراتژیک ایالات متحده در جهان است.

با این حال اکنون یک بندر چینی در جاسک "نقطه دسترسی استراتژیک به چینی ها را به آب هایی که از طریق آنها بخش اعظمی از نفت جهان عبور می کند، نشان می دهد که از این منظر نیز برای آمریکا مهم است.