به گزارش پایگاه خبری و تحلیلی اگزیم نیوز، شورای آتلانتیک در گزارشی به بررسی روابط ایران و چین در سال های اخیر پرداخته و با اشاره به این که این روابط به هزاران سال پیش برمی گردد موضوع تحریم های مجدد آمریکا علیه تهران و نگرانی هایی که این موضوع ایجاد کرده پرداخته است.

بر اساس این گزارش در تاریخ 25 سپتامبر آمریکا نام چند شرکت چینی را به دلیل سرپیچی از تحریم های ایران به لیست سیاه خود افزود که این نشان می دهد شرکت های چینی بی توجه به تحریم ها همکاری های خود را با تهران ادامه می دهند.

از زمان خروج آمریکا از برجام در ماه مه 2018 ، چین به طور مداوم حمایت خود را از این توافق اعلام کرده و نسبت به اقدامات یک جانبه واشنگتن اعتراض کرده است؛ حتی اعلام کرده که تجارت با ایران ادامه خواهد یافت، حتی به قیمت تحریم توسط آمریکا.

این گزارش می افزاید مهمترین وجه همکاری ایران و چین در حوزه واردات نفت ایران توسط پکن است.

از سال 2017 تا سپتامبر چین روزانه 630 هزار بشکه در روز از ایران نفت وارد کرده که با اعمال مجدد تحریم های ایالات متحده در بخش نفت ایران در نوامبر 2018، این رقم در ماه اکتبر حدود دو سوم کاهش یافته است. چند روز پس از اعمال مجدد تحریم های نفتی، ایالات متحده اعلام کرد که هشت کشور - از جمله چین - اجازه خرید نفت ایران را برای 180 روز دارند.

بنا بر گزارش ها، چین اجازه واردات 360 هزار بشکه در روز را دریافت کرده بود اما پکن حداقل 390 هزار بشکه در روز را از ماه نوامبر از سر گرفت. در ماه مارس، چین با واردات بیش از 613 هزار  بشکه در روز و در ماه آوریل با رقم 800 هزار بشکه در روز رکورد زد.

پس از انقضای دوره معافیت نفتی در ماه مه، چین در ابتدا واردات نفت ایران را متوقف کرد، اما خیلی زود تحویل محموله ها را از سر گرفت.

گزارش ها حاکی از آن است که چین در ماه ژوئن بین 163 تا 186 هزار بشکه در روز و در ماه ژوئیه 101 تا 226 هزار بشکه و در ماه اوت105 تا 186 هزار بشکه در روز نفت وارد کرده است.

این گزارش معتقد است شرکت های چینی تحریم ها را نقض کرده و با تهران همچنان در ارتباطند که از عزم پکن برای تداوم همکاری با ایران حکایت دارد و این نکته زمانی پررنگ تر می شود که هنوز معلوم نیست رقم دقیق واردات نفت توسط چین چه میزان است.

البته لازم به ذکر است که واردات کالاهای چینی توسط ایران از اکتبر تا دسامبر 2018 به 70 درصد کاهش یافته است. بین اکتبر 2018 و فوریه 2019 صادرات چین به ایران از 1.2 میلیارد دلار به 428 میلیون دلار کاهش یافته درحالیکه تجارت دوجانبه به دلیل نفت بالاتر است و به نزدیک 2 میلیارد دلار می رسد که البته این رقم در مقایسه با 2018 که 3 تا 3.5 میلیارد دلار بود پایین تر است.

البته کاهش تجارت به دلیل تحریم ها نیست و افزایش قیمت ارز در ایران واردات را برای تهران کاهش داده و از طرفی مشکلاتی که در رابطه با نقل و انتقال پول از طریق کونلون بانک چین ایجاد شده روی این روابط اثر داشته است. 

در سال 2012 کونلون بانک چین اصلی ترین بانک این کشور برای انجام مبادلات دو طرف شناخته شد.

در همان سال، وزارت خزانه داری آمریکا این بانک را به دلیل نقض تحریم ها تحریم کرد. پس از خروج ایالات متحده از برجام، این بانک معاملات ماهانه یورو با ایران را در ماه آگوست به حالت تعلیق درآورد و سپس معاملات آن را با یوان در ماه نوامبر انجام داد.

تجارت با یوان در ماه ژانویه از سر گرفته شد اما باز هم مشمول تحریم های ایالات متحده است. این بدان معنی است که ایران قادر به بازگرداندن درآمد خود نخواهد بود و این بانک فقط ارز کالاهای بشردوستانه معاف از مجازات ها را می تواند مبادله کند.

با اعمال مجدد تحریم ها، بسیاری نگران بودند که شرکت های چینی بر بازار ایران مسلط شده و جایگزین شرکت های اروپایی شوند. با این حال، نمی توان تشخیص داد که آیا این اتفاق افتاده است یا خیر، زیرا گزارش های مربوط به این روابط منتشر نشده است.

یک مورد ، میدان گازی پارس جنوبی است که بعد از خروج توتال این نگرانی برای آمریکا به وجود آمد که چین جایگزین آن شود. آنچه گزارش شده برخی از شرکت های چینی ایران را ترک کرده اند و برخی دیگر در آنجا مانده اند و اغلب با این کار سود سالم به دست می آورد.

تهران همچنین با اجرای برنامه جدید لغو ویزا، به دنبال افزایش روابط با چین در بخش های دیگر مانند گردشگری است. اخیراً چین موافقت كرده است 400 میلیارد دلار برای اقتصاد ایران سرمایه گذاری كند.