به گزارش اگزیم نیوز، عبدالناصر همتی، رییس کل بانک مرکزی روزگذشته درتاکید دوباره هشدار داد که مردم در بازار ارز سرمایه گذاری نکنند چرا که ممکن است متضرر شوند. این سخنان پس از کاهش دو هزارتومانی دلار اعلام شد که متعاقب آن نیز یادآوری شد که ذخایر کافی ارز در کشور وجود دارد و بانک مرکزی هر زمانی اراده کند وارد بازار می‌شود، کما اینکه گاهی وارد این بازار شده و نتیجه را تغییر داده است.

رئیس کل بانک مرکزی با بیان اینکه در حال حاضر کشور قله مقاومت را رد کرده و شرایط خوبی را سپری می‌کند، افزود: تلاش دشمنان شکست خورده اما هنوز فشارها ادامه دارد، البته این فشارها نمی‌تواند تأثیری در کشور داشته باشد، چرا که دشمنان زمانی از ارز 40 و 50 هزار تومانی سخن می‌گفتند، اما این اظهارات رویایی بیش نبود و طی ماه‌های آینده ثبات بیشتری در کشور حاکم شده و آینده خوبی در انتظار اقتصاد ایران است.

همتی با بیان اینکه سال 98 حدود 18.7 میلیارد دلار ارز صادراتی به کشور بازگشته ، عنوان کرد:  طی دو ماه گذشته نیز روند بازگشت ارز صادراتی به کشور خوب بوده و یک مولفه به نام واردات در برابر صادرات به این بخش اضافه شده که براین اساس صادرکنندگان می‌توانند ارز خود را برای وارداتی که ثبت سفارش شده اختصاص دهند.

رئیس کل بانک مرکزی، با اشاره به صدور بخشنامه امروز بانک مرکزی درباره سیاست‌های ارزی سال 98 این بانک در برابر صادرکنندگان، افزود: در این بخشنامه پیش‌بینی شده که پتروشیمی‌ها عمده، صادرکنندگان غیرنفتی هستند، بتوانند حداقل 60 درصد از ارز خود را در سامانه نیما عرضه کنند و مابقی نیز به خود آنها اختصاص یابد، چرا که خودشان به واردات تجهیزات احتیاج دارند.

همتی خاطرنشان کرد که حدود 6 میلیارد دلار ارز در دو ماه ابتدایی سال جاری برای کالاها تأمین شده است، که از این میزان حدود 3 میلیارد دلار ارز به کالاهای اساسی و دارو اختصاص یافته که این کالاها اعم از برنج، روغن، نهاده‌های دامی، دارو و تجهیزات پزشکی بوده و بانک مرکزی پول آن را پرداخت شده است.

در این زمینه مجید شاکری اقتصاددان و کارشناس مسایل ارزی در گفتگو با اگزیم نیوز با تاکید بر حرکت مثبت بازارساز در مورد بازسازی زیرساخت ارزی که موجب کاهش 2 هزارتومانی نرخ دلار در چند روز شد، اظهارداشت: شروع تنش ارزی از زمستان 96 بر بازار ارز ایران با فشار روی نحوه تبدیل درهم به ریال در امارات شروع شد و بعد از آن به صورت لایه زیرین تمامی مشکلات در سال 97 باقی ماند. اما با شروع سال جاری آمریکایی ها و به خصوص ابوظبی فشار امنیتی را به فشارهای اقتصادی اضافه کردند با این نیت که زیرساخت بانک مرکزی را نابود کرده و پس از آن بحث مداخله ای در کلان سیاست را مورد هجمه قرار دهند.

وی در ادامه افزود: این فشارهای امنیتی خودش را در 12 فروردین نشان داد که پس از آن انواع دلایل سیاسی را نیز با خود همراه کرد. از جمله موضوع تروریست اعلام شدن سپاه از سوی امریکایی ها و بعد از آن موضوع صفر شدن صادرات نفتی که به عنوان یک شوک بزرگ به این موضوع اضافه شد. اما مجموعه  این مداخلات در کنار فشارهای امارات موجب شد که بانک مرکزی تصمیم قاطع را در مورد ساختار مداخله ای خود در زمینه درهم عملیاتی کند.

این کارشناس مسایل ارزی اقدام اخیر بانک مرکزی را موفق ارزیابی کرد و افزود: بازسازی ساختار ارزی شرایط بازار ارز داخل را نسبت به سال گذشته با ثبات بیشتر همراه کرد. در سال 97 بازارساز انتظار چنین تخصیص های درهمی بزرگی را نداشت اما اکنون در سال جاری با وجود سخت تر شدن تحریم ها، می بینیم که بانک مرکزی قوی تر ظاهر می شود و ثبات بازارداخلی نیز بیشتر است. براین اصل موضوع فشار امریکا یی ها روی درهم حکایت آن است که این بیماری ما را نکشته ولی قوی تر کرده است.

به گفته شاکری موضوع دیگری که در آرامش بازار تاثیرگذار است،  فروکش کردن تصور افراد از شرایط بهم ریختگی امنیتی در داخل خاورمیانه است که بسیار موثر است به لحاظ منطقه ای؛ و شاید یکی از دلایلی که بانک مرکزی به سرعت مداخله نکرد همین موضوع است زیرا می خواست اجازه دهد تا بازار شوک سیاسی را سر بگذراند و بعد در زمان درست ساختار ارزی را متحول کند. زیرا چنانچه هفته پیش از آن این اقدام را اجرایی می کرد باید هزینه های بسیاری را برای عملیاتی شدن آن پرداخت می کرد.

وی با تاکید براینکه خبر بازسازی درهم توسط بانک مرکزی برای بازار ارز یک موقعیت عالی است، خاطرنشان ساخت: اما باید یادمان باشد که خوب نیست که نرخ برابری ارز ما روی درهم سنجیده شود چون دبی در فضای خارجی امنیتی ما قرار دارد و علت اینکه می تواند به اقتصاد ما فشار امنیتی وارد کند همین است که پایتخت ارزی ما بیرون از مرزهای کشور است .

شاکری در مورد خبر بازگشت 18.7 میلیارد دلار ارز صادراتی به کشور و تاثیر آن بر بازارهای داخلی گفت: این رقم طرف تقاضا را پاسخ می دهد. در این زمینه وزیر اقتصاد و مشاور ایشان مصاحبه ای داشتند که طی آن اعلام شد که فقط 20 درصد ارز حاصل از صادرات بازگشته است اما این دیدگاه غلط است. زیرا رقم 44 میلیارد دلاری که گمرک اظهار می کند صادرات انجام شده در عمل بخش مهمی از قیمت هایی که برای واحد صادرات گذاشته اند با آن قیمت به فروش نرفته است.

وی افزود: این امر دو علت دارد اول اینکه فعالان حوزه تجارت می دانند که خیلی از قیمت های اعلام شده از سوی گمرک برای بالا بردن درآمد گمرکی است که اضافه اظهار دارد. به خصوص از سال 96 به بعد که هم در طرف صادرات و هم در طرف واردات این شرایط حاکم است. از سوی دیگر در شرایط تحریمی صادرکننده باید تخفیف هایی را برای خریدار در نظر بگیرد که این باعث می شود قیمت صادرکننده در تمام اشکال صادرکننده دولتی و غیردولتی پایین تر از قیمت گمرک باشد. پس بخشی از تعدیل در اینجا است ضمن اینکه درکنار آن یک سری هزینه های مالی نیز وجود دارد که مربوط به اعتبارات مالی در شرایط تحریم است و در گمرک محاسبه نمی شود.

این اقتصاددان با اشاره به بسته جدید ارزی که تا 20 درصد هزینه را در چارچوب گمرک برآورد کرده است، یادآورشد: این بسته به میزان زیادی واقع بینانه تر است اما این قوانین برای سال 98 اعمال می شود و در مورد سال قبل موضوعیت ندارد. بنابراین پیش از هر اظهارنظری باید به روشنی  مشخص شود چقدر صادرات انجام شده؟ و به چه میزان ارز به چرخه اقتصاد بازگشته است؟

شاکری از صادرات ریالی که در 6 ماهه ابتدای سال گذشته انجام شد به عنوان یک قانون مقطعی یاد کرد که باید در زمان خود مورد بررسی قرار گیرد و گفت: برای این نوع صادرات خیلی برگشت ارزی معنا ندارد زیرا پیمان سپاری انجام نشده است ضمن اینکه در صادرات ریالی امکان بروز تقلب بسیار زیاد است که می بایست مورد ارزیابی کارشناسان قرار گیرد.

وی با بیان اینکه چرا میعانات در بخش صادرات حساب می شود اما در بازگشت ارز حاصل از صادرات مورد محاسبه قرار نمیگیرد؟ تصریح داشت: ارزی که بانک مرکزی برای صادرات میعانات عرضه می کند ارز نفتی نیست و غیر نفتی محاسبه می شود بنابراین باید بازگشت این ارز نیز در بخش صادرات غیر نفتی محاسبه شود. براین اصل در مجموع باید گفت براورد 60 درصدی که بانک مرکزی از بازگشت ارز حاصل از صادرات داشت به واقعیت نزدیک تر است.