با آ؛از تحریم های جدید آمریکا و تأثیر این تحریم ها بر عملکرد شرکت های مختلف اروپایی و سایر نقاط دنیا، یکی از مهمترین ابزارهایی که دولت ایران برای عبور از این شرایط در اختیار دارد استفاده از پیمان های ارزی دوجانبه و چندجانبه است. در حال حاضر کشورهایی همچون روسیه، ترکیه، چین، هند، عراق و برخی دیگر از کشورها حاضرند مبادلات تجاری خود را بر مبنای ارزهای محلی انجام دهند. به علاوه ایجاد پیمان های سه جنبه مثلا بین ایران-ترکیه و روسیه می تواند حتی اثرات بیشتری بر مراودات طرفین داشته باشد.

در این رابطه کارشناسان و دست اندرکاران مسایل تجاری و ارزی معتقدند با توجه به چالش هایی که اکنون بین ابرقدرها وجود دارد این نوع سیاست ها می تواند موفق تر از گذشته عمل کند. به عقیده آنها اکنون چین و آمریکا در یک جنگ تجاری قرار گرفته اند؛ ترکیه توسط آمریکا مورد ازار و اذیت اقتصادی قرار گرفته، روسیه تحریم است؛ ایران تحریم است و ... همین موضوع همگرایی بین کشورها را علیه دلار تقویت کرده بر همین اساس انتظار می رود دلار از عرصه مبادلات خارج شود.

این در حالی است که برابر برنامه ریزی های صورت گرفته توسط اتحادیه اروپا به احتمال زیاد می تواند جایگزین بسیار خوبی برای مراودات دلاری ایران با دنیا باشد.

در این رابطه اما رییس اتاق مشترک ایران و عراق در گفتگو با اگزیم نیوز با اشاره به هزینه هایی که عملیات انتقال ارز بعد از تحریم ها می تواند با خود به همراه داشته باشد گفت: جابجایی دلار در مبادلات بزرگ و حتی معاملات معمولی با مشکلاتی روبرو است و انتظار می رود هزینه های مرتبط با نقل و انتقالات مرزی با هزینه های بالایی روبرو شود. با این حال پیمان پولی دوجانبه در صورتی که حجم تجارت دو کشور طرف تجاری با هم برابر باشد می تواند راهکار منطقی باشد.

ال اسحاق در ادامه با اشاره به روابط اقتصادی ایران و ترکیه گفت: حجم تجارت میان دو این کشور تقریبا متوازن است و امکان انجام پرداخت های تجاری با استفاده از ارزهای ملی ممکن است. با این حال در صورتی که حجم تجارت کشورها برابر نیست قادر خواهیم بود با ایجاد اتحادهای سه جانبه ارتقای توان صادراتی خود را افزایش دهیم؛ همانطور که خیلی از کشورها در دنیا از این پیمان استفاده کرده اند و مبادلات تجاری خود را منهای دلار انجام می دهند.  

در این رابطه یک عضو کمیسیون اقتصادی مجلس در گفتگو با اگزیم نیوز با اشاره به این که تحریم های قبلی ایران به سرآمده و اکنون به صورت یکجانبه در معرض تحریم هستیم و لذا باید از تمام ظرفیت های خود استفاده کنیم و به طور خاص باید مبادلات اقتصادی را از دلار عاری کرد.

قربانی اضافه کرد در برنامه ششم موضوع پیمان های دو و چندجانبه دیده شده و پیگیری هم شده است و لازم است به این نکته نیز اشاره کنیم که این تصمیمات می تواند تا حدی هزینه های انتقال ارز را کاهش دهد.

 در این رابطه همچنین یک کارشناس مسایل اقتصادی از اثرگذاری بالای این تصمیم برای رفع مشکلات مالی ایران و کشورهای طرف تجاری خبر داد اما این موفقیت مشروط به حضور کشورهایی بزرگ از جمله روسیه، چین و هند است.

بهشتی پور ادامه داد: چین و هند دو کشور ابرقدرت اقتصادی در دنیا هستند و انجام این پروژه توسط این کشورها می تواند سرنوشت دلار را تا حد زیادی با ابهام روبرو کند.

وی در ادامه افزود: البته باید دانست با عبور از دلار اینطور نیست که همه مشکلات حل شوند زیرا هرچند مشکلاتی با حل مشکل تحریم تجاری کشور برطرف می شود اما بازار سایر ارزها در مقایسه با دلار از نوسانات بیشتری برخوردارند و همین امر می تواند ریسک هایی به همراه داشته باشد به عنوان مثال افت شدید ارزش پول ترکیه در چند وقت پیش به شدت با افت روبرو شد و این موضوع می توانست یک فشار بر اقتصاد ایران وارد کند.  

واقعیت آن است که حذف ارز واسط در دنیا آغاز شده و جایگزینی ارزهای محلی می تواند به تعدیل و تثبیت اقتصاد کشورهای مختلف کمک موثری داشته باشد. این راهکار البته قطعا تحریم ها را بطور کامل برطرف نخواهد کرد با این حال در حال حاضر امکان مراودات تجاری بر ارزهای محلی و پیمان های منطقه ای در 60 کشور دنیا عملی است و این حجم از روابط می تواند شرایط تحریمی را برای ما آسان کند.