رییس جمهور ترکیه اعلام کرد آمادگی دارد تا حضور خود را در دو شهر عراق یعنی موصل و بصره که نزدیک به چهار سال است کنسولگریهای خود را در آنجا تعطیل کرده از سر بگیرد. به گزارش اگزیم نیوز به نقل از منابع ترکیه ای، این حرکت اردوغان به معنی تلاش برای تقویت حضور آنکارا در حوزه تجاری عراق است.

به عقیده کارشناسان این مسأله می تواند روابط اقتصادی و تجاری بغداد-آنکارا را تقویت کند که با توجه به شرایط ویژه اقتصادی ایران می تواند شرایط رقابتی را برای تهران سخت کند. آنطور که اردوغان اعلام کرده ظرف 3 ماه آینده کنسولگری ترکیه در این دو شهر عراق بازگشایی خواهد شد.

پیش از این نیز وزیر امور خارجه ترکیه اعلام کرده بود که این کشور مقدمات بازگشایی این کنسولگری ها را فراهم کرده و به دنبال خرید یک ساختمان بزرگتر و امن تر از کنسولگری های قبلی است. ساختمان قبلی توسط داعش به عنوان یکی از دفاتر فعالیت آنها انتخاب شد و بعدها توسط ائتلاف ضدداعش تخریب شد.

با این حال کارشناسان با اشاره به این که هنوز موصل امن نیست این سوال را مطرح می کنند چرا ترکیه در تلاش است تا به این شهر بازگردد. در این رابطه المانیتور با اشاره به این که موصل منطقه ای سنی نشین و بصره شیعه نشین است و ترکیه در تلاش است تا کنسولگری خود را در این دو شهر احیا کند می نویسد این موضوع نشان می دهد که ترکیه همچنان به دنبال استفاده از فرقه ها در سیاست های منطقه ای خود است و تمایل دارد تا تعادل شیعه-سنی را در روابط خارجی خود برقرار کند.

در این بین روابط تجاری بین دو کشور نیز از اهمیت بالایی برخوردار است. بعد از قضیه استقلال خواهی کردستان، روابط آنکارا-بغداد تا حدی رو به بهبود است و تأسیس یک گذرگاه مرزی جدید بین دو کشور نیز بر سهولت این روابط افزوده است. با این مسیر جدید روابط تجاری دو کشور از طریق موصل افزایش خواهد یافت و این نشان می دهد موضوعات اقتصادی دست کمی از مسایل ژئوپلیتیک ندارد.

آنکارا ابراز تمایل کرده تا در ماه فوریه در کویت کنفرانسی برای بررسی راهکارهای همکاری دو کشور برگزار شود. ترکیه متعهد شده 5 میلیارد دلار به عراق کمک کند که بیشتر این منابع مالی برای بازسازی پس از جنگ موصل مورد استفاده قرار می گیرد.

در این بین اما صادرات محصولات ایرانی به عراق نیز از شرایط خوبی برخوردار است. بعد از افزایش قیمت ارز در کشور دولت صادرات به عراق و افغانستان را از شمول ضرورت بازگرداندن ارز صادراتی به سامانه نیما معاف کرد و همین امر باعث شد تا میزان صادرات به عراق با رشد قابل توجهی روبرو شود تاجاییکه صادرات کالاهای ایرانی به عراق به رغم سیاست های تعرفه ای بغداد 25 درصد در چهار ماهه اول امسال افزایش یافت.

با این حال به عقیده کارشناسان با توجه به مزیت هایی که عراق برای ایران دارد اما سهمی که انتظار می رود در حوزه شرکای تجاری ما ندارد. این کشور 20 درصد از بازار عراق را در اختیار دارد اما سهم چین بالاتر از این رقم است. 15 درصد از کل صادرات غیرنفتی ما معادل 8 میلیارد دلار به عراق صادر می شود.

متأسفانه مشکلات متعددی در مسیر همکاری های تجاری بین دو کشور وجود دارد که ترکیه از همین شکاف ها به خوبی استفاده خواهد کرد به عنوان از 10 کالای صادراتی به عراق تنها 3 کالا توانسته اند استانداردهای عراق را دریافت کنند. این در حالی است که صادرات ترکیه به عراق 5 برابر ایران بوده و اغلب محصولات صادراتی توسط این کشور از استانداردهای کیفی مورد نیاز برخوردار هستند.

کارشناسان دلایل متعددی را برای ضعف روابط تجاری ایران و عراق در مقایسه با ترکیه اعلام می کنند از آن جمله می توان به متصل نبودن خطوط ریلی دو کشور، نبود پنجره واحد با طرف عراقی، برخوردار نبودن از مناطق آزاد مشترک با عراق، پایین بودن انقضا در بیشتر مواد غذایی، مشکل ثبت اموال به نام شرکت های خارجی، ممنوعیت واردات سیمان به عراق به دلیل حمایت از تولید داخلی در این کشور و تعویق در پرداخت صورت وضعیت های پروژه های خدمات فنی و مهندسی به دلیل کسری بودجه اشاره کرد. 

در این رابطه رایزن بازرگانی ایران در عراق توجه به رفتارهای حرفه ای متناسب با بازار را مهمترین اقدام برای تثبیت  و توسعه حضور در بازار این کشور دانست. ناصر بهزاد گفت: بازار  38  میلیونی عراق با پیچیدگی زنجیره های توزیع و لایه های متنوع مصرف، رفتار متفاوتي را از سوي فعالين اقتصادي مي طلبد تا سهم بيشتري از بازار عاید محصولات کشورمان شود .

وی با تشریح اقداماتی که سایر کشورها  برای کسب توفیق در بازار عراق صورت داده‌اند، افزود: تعامل با مخاطب برای تدوین  استراتژی اثرگذار در حوزه بازاریابی، ارتباط مستمر  و مستقیم در بازار عراق، هماهنگی به موقع در خصوص منابع تولید و تأمین و انطباق پذیری کالا با نیاز مشتری  از جمله  مؤلفه‌هاي مهم در  مهندسی رفتار تجاری است.

بهزاد اظهار داشت:  انجام اقدامات حرفه ای متناظر با بخش‌های بازار عراق  از سوی فعالین اقتصادی و صادرکنندگان  کالا و خدمات  ایران می تواند در تبیین  سیاست تولید و قیاس مستمر کمک کند و منجر به بالا بردن میزان فروش محصولات شود.

رایزن بازرگانی ایران در عراق گفت: بازار کشور عراق به  3  دستۀ بازارهای  محلی، سنتی و  مدرن تقسیم می‌شود و بر این اساس، انجام رفتارهای دقیق  و فرآیندی که بتواند بین توانایی‌های شرکت‌های ایرانی و نیازهای مشتریان تعادل برقرار کند بسیار مهم است .

بهزاد وجه غالب مهندسی رفتار در بازار عراق را در گرو  ترسیم و تدوین طرح بازاریابی خاص این بازار دانست که بتواند در هر بخش با اتکا به مزیت های موجود، راهبرد مناسبی را در ایجاد خطوط تولید، كانال‌هاي توزيع، ارتباطات، قيمت گذاری  و موضع یابی کالاایجاد کند.