حاتمی یزد: بعید است که سیستم بانکی قطر کارآمدی و روانی علمیات بانکی دبی را داشته باشند. پروسه یک ساله نیاز است تا نقل و انتقال معاملات ارزی ایرانی ها در آنجا جایگزین شود و پیش بینی نمی شود که در کوتاه مدت این مرکز بتواند همه نیازما به خدمات بانکی و مالی را برآورده کند.

با توجه به تصمیم اخیر دولت در خصوص تغییر شرکای ارزی کشور با توجه به محدودیت ها و تحریم های اعمال شده در کشور امارات و مشکلاتی که برای نقل و انتقال ارز با دوبی به وجود آمده است، شنیده ها حکایت از آن دارد که روابط ارزی با کشور قطر گسترش یافته و در این مورد به عنوان هاب مبادلات ارزی ایران انتخاب شود. بر این اساس چند بانک ایرانی نزد بانک ملی قطر حساب باز کرده‌اند و مبادلات حواله‌های ارزی قرار است از این مسیر انجام ‌شود. تاکنون بانک‌های ملی و پارسیان نزد بانک ملی قطر حساب باز کرده‌اند و طبق برنامه‌ریزی‌های انجام شده یکی از بانک های ایرانی نقش جدیدی را در حوزه حواله‌های ارزی بر عهده خواهد گرفت.

احمد حاتمی یزد مدیرعامل اسبق بانک صادرات در گفتگو با اگزیم نیوز با تاکید بر این نکته که پروسه زمانی یک ساله نیاز است تا عملکرد و آثار سیستم بانکی قطر در این مورد مشاهده شود، اظهار داشت: بعید است که بانک های قطر به آسانی و روانی بانک های دبی عملیات مالی و بانکی ایرانیان را انجام دهند و کارآمد باشند.

وی با بیان اینکه پیش بینی نمی شود که در کوتاه مدت این مرکز بتواند همه خدمات مالی و بانکی مورد نیاز ایران را برآورده کند، یادآور شد: امارات یک سیستم بانکی پیشرفته ای دارد که مطابق با الگوی بانک های انگلیسی طراحی شده است. براین اصل یک منطقه آزاد بانکی دارند به نام (DIFC) که طراحی اولیه این منطقه آزاد را مشاوره برجسته بین المللی به نام مکنزی انجام داده و بیشتر بانک های بین المللی معتبر در این منطقه دارای دفتر و شعبه هستند.

این کارشناس ارشد بانکی با اشاره به روانی کار معاملات ارزی طی سه دهه گذشته در دبی، عنوان کرد: به دلیل بروز اختلاف در روابط بین ایران و امارات، به دنبال ائتلاف امارات با عربستان بر علیه یمن، مراودات اقتصادی ایران با این کشور با اختلال مواجه شد. از سوی دیگر با توجه به برقراری نظام مالیات ارزش افزوده 5 درصدی از ابتدای ژانویه 2018 در امارات، وضعیت معاملات ارزی و پولی ایرانیان در این کشور با مشکلات متعددی روبرو شد زیرا بسیاری از خدمات مالی شرکت ها توسط صرافی های مجاز دبی عمل نمی شود. به طور مثال شرکت های صادر کننده ایرانی در حوزه پتروشیمی ها معاملات شا ن را در دبی ثبت می کردند و ارز آن را در آنجا به بانک تحویل می دادند که در همان مکان عملیات سیستم جابه جایی برای خریداران ارز انجام می شود.

حاتمی یزد افزود: در حال حاضر دو کشور دیگر در منطقه خلیج فارس هستند که می شود از امکانات آنها برای مبادلات ارزی استفاده کرد. قطر به عنوان کشوری که به نوعی با ائتلاف عربستان درگیر است و تمایل زیادی دارد که در این زمینه با ایران همکاری کند. اما عمان در دعوای بین ایران و عربستان بی طرف است و فعالیت اقتصادی در حوزه مبادلات ارزی با این کشور نیز امکان پذیر می باشد.

وی در پاسخ به این سوال که بهتر نیست مجموعه ای از چند کشور برای این مبادلات بانکی درنظر گرفته شود تا در صورت بروز مشکل بازار ارزی ایران دوباره با مشکل مواجه نشود، تصریح داشت: بله این منطقی است ولی در منطقه خلیج فارس تنها جایی که اجازه این فعالیت را به ایران می دهند عمان و قطر است . حتی عراق که روابط سیاسی قوی با ایران دارد اجازه این فعالیت را به ایران نمی دهد و یا لااقل امکان نقل و انتقال فعالیت ارزی برای ایران را فراهم نمی کند .

حاتمی یزد درادامه یادآورشد: در حال حاضر عراق ارتباط خوبی با امریکا دارد ولی در این زمینه همکاری اقتصادی مناسبی را با ایران ندارد به عنوان مثال عراق می تواند بازار مناسبی برای محصولات صنعتی ایران از قبیل سیمان و فراوده های لبنی وغذایی باشد ولیکن به دلیل فشارهای سیاسی داخلی و خارجی عملا دولت عراق از واردات سیمان ایران جلوگیری به عمل آورده و با تبعیض علیه ایران تعرفه سیمان را افزایش داده است در چنین شرایطی استفاده از شبکه بانکی عراق به طریق اولی ناممکن خواهد بود که این محدودیت ها به دلیل سلطه امریکا بر اقتصاد جهانی و منطقه ای است.