مجیدرضا حریری نائب رئيس اتاق بازرگاني مشترک ايران و چين، در گفتگو با اگزیم نیوز با اشاره به اینکه از مجموع تجارت جهانی ایران حدود 23 تا 24 درصد آن مبادلات تجاری با چین است، اظهار داشت: شاکله تجارت ما با چین با احتساب نفت معمولا با تراز مثبت و به نفع ایران است. در همین زمینه سال آينده بزرگترين نمايشگاه صادرات به چين برگزار مي شود ضمن اينکه بر اساس برنامه توسعه هجدهم اين کشور، سياست دولت چين بر رشد دو برابري واردات در مقايسه با نرخ رشد صادرات قرار گرفته از اين رو فعالان اقتصادي ايراني بايد فرصت اين سياست دولت چين را براي افزايش صادرات به اين کشور مغتنم بشمرند.

وی با اشاره به سفر شی جین پینگ رییس جمهور چین در سال 2015 و موضوع هدفگذاری 600 میلیاردی برای 10 سال براساس یک توافقنامه جامع، عنوان کرد: در این توافقنامه جامع که بین رییس جمهور ایران و چین امضا شد مقرر گردید که سالی 60 میلیارد دلار مبادلات تجاری بین دو کشور صورت پذیرد. اما رکورد مبادلات ما با چین در سال 2014 بوده که به رقم 52.7 میلیارد دلار رسید که این نشان می دهد کار نشدنی نیست و تنها باید هدفگذاری های ما در امر تجارت با چین در مسیر درست خود قرار بگیرد.

حریری در ادامه یادآور شد: تجارت با چین در چند سال اخیر از 52 میلیارد به 37 میلیارد دلار رسیده که از نظر وزن کالا کاهش نداشته است زیرا عمده محصولی که به چین می فروشیم نفت، میعانات گازی، پتروشیمی و مواد خام معدنی مثل سنگ آهن و سنگ های ساختمانی است که همه این موارد تابع قیمت های جهانی است. بنابراین ترکیب صادرات ما و تناژی که می فروشیم تغییر چندانی نداشته اما آنچه که سطح مبادلات ما را پایین می آورد ارزش جهانی قیمت مواد خام و مواد کانی است.

وی با بيان اينکه در حوزه سرمايه گذاری مستقيم، تامين مالی طرح ها و به ويژه در حوزه صادرات غيرنفتی به چين هدفگذاری کرديم افزود: سال 2007 که همايش فرصت های صادراتی به چين را برگزار کرديم عده ای مدعی بودند نمی شود به چين کالا فروخت در حاليکه امروز چين نخستين مقصد صادرات کالاهای غيرنفتی ماست و مقصد دوم صادراتی ما با فاصله زياد از چين قرار دارد. در این زمینه حتی می توان به صادرات محصولات سلولزی مانند دستمال کاغذی و محصولات بهداشتی اشاره کرد.

نائب رئيس اتاق بازرگاني مشترک ايران و چين خاطرنشان کرد : چين بزرگترين خريدار نفت ايران است، بيش از 23 درصد نفت خام ما توسط چين خريداري مي شود و بيش از 25 درصد از صادرات غيرنفتي ما به چين صادر مي شود که نشان مي دهد بازار هدف چين براي ما مهم است و هر روز هم در حال گسترش اين بازار هستيم.

حريري با یادآوری این نکته که سال 2000 که اتاق بازرگاني مشترک ايران و چين تاسيس شد حجم مبادلات اقتصادي ايران و چين کمتر از 2 ميليارد دلار بود در حالي که امروز اين ميزان از 37 ميليارد دلار عبور کرده افزود: واردات ما از چین به صورت عمده کالاهای سرمایه ای و مواد اولیه و کالاهای واسطه ای است که در این زمینه می توان به ماشین آلات صنعتی، قطعات منفصله اتومبیل ولوازم یدکی است.

وی ادامه داد: صادرات ایران به کشور چین نیز در سه بخش سنتی، صنعتی و معدنی است اما غالب صادرات ما به این کشور به صورت سنتی انجام می‌شود به طوری که صادرات خشکبار ما به میزان 80 هزار تن رسیده و فرش ما در آنجا جایگاه خوبی دارد، اما صادرات صنعتی ما آنطور که باید باشد نبوده است. در مجموع حجم صادرات غیرنفتی ایران در برنامه ششم براساس هدفگذاری‌های انجام شده از 40 هزار میلیارد دلار به 55 میلیارد دلار می‌رسد که چین یکی از کشورهایی است که امکان افزایش توسعه صادرات ما را فراهم می‌کند که در کنار آن به کشورهای حاشیه خلیج فارس نیز توجه داریم.

نائب رئيس اتاق بازرگاني مشترک ايران و چين با تصریح بر اینکه مبادلات ایران و چین باید بر پایه یک سیاست واحد از طرف دولت و نهادهای اقتصادی ما ترسیم شود، گفت: اخذ یک استراتژی معین برای گسترش مبادلات تجاری ضروری است که با پیگیری های به عمل آمده اوایل اسفندماه اقای جهانگیری طی جلسه ای که با وزرا و سازمان های مرتبط با این امر داشتند، وزارت خارجه را مسوول تهیه یک استراتژی واحد برای رابطه با چین قرار دادند.

وی درخصوص مشکلات مراودات بانکی و بازرگانی با چین عنوان کرد: خیلی از شرکت های بین المللی چینی با ما وارد معامله نمی شوند زیرا نمی خواهند بازار های امریکا را از دست بدهند. درخصوص بانک های چینی هم به جز یک بانک، مابقی از انجام مراوده با ایران کوتاهی می کنند. فاینانس با ایران نیز توسط 2 بانک و یک موسه چینی انجام می شود که با این تفاسیر قطعا محدودیت وجود دارد . اما از آنجا که چین یکی از اقتصادهای بزرگ دنیا است راه های مبادله کالا با ما را با وجود تحریم ها و محدودیت ها طراحی کرده اند از جمله راه هایی که در فاینانس برای ما باز کرده اند.

حريری با بيان اينکه چينی ها رديف اعتباری 20 ميليارد دلاری برای سرمايه گذاری در طرح های ايرانی اختصاص داده اند افزود: در سرمايه گذاری مستقيم در ايران نيز در مقايسه با ساير کشورها، چينی ها رتبه نخست را دارند اما همچنان توقع ما در سرمايه گذاری های مستقيم طرف های تجاری خارجی در ايران برآورده نشده و علت اصلی آن هم به فضای کسب و کار ما برمی گردد که جذابيت لازم را برای جذب سرمايه های خارجی ايجاد نکرده است.

وی با بيان اينکه هدف ما تعريف و تبيين فرصت های واقعی سرمايه گذاری در ايران است اضافه کرد: در حوزه صنايع، سنگين، متوسط و سبک، معدن و خدمات امکان سرمايه گذاری مستيم در کشور فراهم است.  اما باید به این نکته نیز توجه کرد که بین سرمایه گذاری مستقیم خارجی و آن چیزی که فاینانس تامین مال یپروژه است تفاوت قایل شد. زیرا آن چیزی که ارزش بیشتری دارد سرمایه گذاری مستقیم خارجی است.

نائب رئيس اتاق بازرگاني مشترک ايران و چين در ادامه افزود: چینی ها برای تامین مالی پروژه ها در ایران حدود 20 میلیارد دلار اختصاص داده اند که باید از آن در پروژه های زیرساختی ماننده پتروشیمی و فولاد و مواردی دیگر سرمایه گذاری شود که در این مورد حتی بخش خصوصی نیز می تواند از این موقعیت استفاده کند و با 5 بانکی که به عنوان کارگزار معرفی  شده اند و طرف حساب فاینانسور چینی ها هستند وارد مذاکره شوند.

حریری تصریح کرد: اما اینکه ایران چقدر بتواند از این 20 میلیارد دلار تامین مالی پروژه استفاده کند بحث دیگری است زیرا استفاده از فاینانس های خارجی هم شرایطی دارد از جمله اینکه یک بخش 15 درصدی آن باید توسط منابع داخلی تامین شود که ما در منابع داخلی هم مشکل داریم . در مورد بخش خصوصی هم بانک کارگزار برای ارایه فاینانس ضمانت های اعتباری بالایی را اخذ می کند به طوریکه اگر کسی بخواهد 100 میلیون فاینانس بگیرد باید به همین رقم وثیقه معتبر داشته باشد که در شرایط فعلی بسیار مشکل است.