مریم خورشیدی- سیاست واقعی کردن نرخ ارز با پایین نگه داشتن مصنوعی آن و تبعیت قیمت دلار از منطق بازار، ناکام مانده است. به نظر می رسد این رویه سد بزرگی بر سر راه اجرای قانون برنامه های پنجم و ششم، مبنی بر مدیریت شناور بر نرخ ارز است. اگزیم نیوز در گفتگو با رئیس کنفدراسیون صادرات ایران به واکاوی دلایل افزایش نرخ ارز پرداخت.

محمد لاهوتی در اینباره گفت: نرخ ارز نیز به عنوان یک کالا متاثر از تورم موجود در کشور است و از آن جایی که دولت اجازه افزایش قیمت ارز را متناسب با تورم در طول سال نمی دهد، در برخی مقاطع خصوصا در اواخر سال میلادی، تقاضای ارز به علت تسویه حساب شرکت های خارجی و عدم توانایی دولت در تامین ارز مورد نیاز، نرخ ارز بلافاصله افزایش می یابد.

لاهوتی افزود: این تجربه را در سال گذشته هم داشتیم. آن چه که مسلم است این است که در کشور ما نرخی که در یکی دو ماه قبل ارز با آن مبادله می شد، نرخی نبود که متناسب با میزان تورم افزایش پیدا کرده باشد و با میزان تورم فاصله داشت. اما دولت کماکان اعتقاد دارد که نباید اجازه افزایش نرخ ارز را داد و وقتی تقاضای ارز کمی زیاد می شود، نرخ ارز افزایش پیدا می کند.

رئیس کنفدراسیون صادرات با اشاره به افزایش نرخ ارز در سال گذشته در همین برهه زمانی اظهار داشت: سال پیش در همین مقطع نرخ ارز تا 4250 تومان افزایش یافت ولی متاسفانه پس از اتمام تعطیلات سال نوی میلادی روند کاهش پیدا کرد و موجب شد صادرکنندگان ما با ضرر و زیان های هنگفتی مواجه شوند.

وی افزود: معتقدم اگر دولت طبق تکلیف قانونی خود مبنی بر مدیریت شناور بر نرخ ارز در برنامه پنجم و ششم توسعه عمل کند و و اجازه دهد که نرخ تورم که خوشبختانه در حال حاضر تک رقمی شده است در طول سال در نرخ ارز تاثیر بگذارد؛ نه تنها شاهد چنین تنش ها و تغییر و تحولات روزانه و لحظه ای در بازار ارز نخواهیم بود بلکه ثبات بیشتر بازار ارز تجربه خواهیم کرد

لاهوتی با انتقاد از پایین نگه داشتن نرخ ارز به شکل دستوری گفت:  این که در طول سال نرخ ارز را به طور دستوری پایین نگه داریم و در بزنگاه هایی که تقاضای ارز افزایش یافته با افزایش نرخ ارز مواجه شده و بعد از آن برای مهار این افزایش با تزریق ارز سیاست کاهش نرخ ارز را در پیش بگیریم، سیاست اشتباهی است و  موجب بی ثباتی در بازار ارز و عدم توانایی برنامه ریزی برای فعالان اقتصادی می گردد و در این میان سودهای هنگفتی عاید برخی افراد سودجو شده و عده دیگری متحمل زیان می شوند.

رئیس کنفدراسیون صادرات افزایش به تاثیر میان مدت افزایش نرخ ارز را بر افزایش صادرات تاکید کرد و گفت: افزایش قیمت ارز موجب کاهش قیمت تمام شده کالاهای صادراتی را در پی دارد و حداقل در میان مدت تاثیر خود را در افزایش صادرات نشان خواهد داد.

 وی در مورد  اخبار پیرامون منفی شدن تراز تجاری کشور گفت:  اخیرا مکررا مطرح می شود که تراز تجاری ما منفی شده است. اگر تاریخ تجارت ایران را بررسی کنید چنانچه از نفت صرف نظر کنیم، جز در یک سال ما هیچ گاه تراز تجاری مثبت نداشتیم. این که ما یک اتفاق تصادفی را ملاک عمل قرار دهیم و با محدود کردن  واردات تراز تجاری را مثبت نشان دهیم، یک روند تصنعی بوده و طبیعی نیست و در نتیجه اثرات مثبتی نخواهد داشت.

به گفته محمد لاهوتی کشور ما در تجارت خارجی چه در بخش صادرات و چه در واردات ، ظرفیت افزایش دو تا سه برابری دارد تا به سهم واقعی خود در بازار جهانی برسد. این طور نیست که فقط با صادرات بتوانیم این سهم را محقق سازیم بلکه باید کالاهای واسطه ای و سرمایه ای را نیز برای کشور وارد کنیم تا این کالاها بتوانند در جهت افزایش تولید و صادرات به تجارت خارجی ما کمک کنند.

 وی با نقد پیشنهاد دولت برای افزایش عوارض خروج گفت: پیشنهاد دولت برای افزایش نرخ عوارض خروج به این میزان با هیچ ضابطه ای قابل توجیه نیست. اصولا در کمتر کشوری در سطح جهان چیزی به نام عوارض خروج وجود دارد و هزینه ای که به طور معمول در دنیا از مسافرین دریافت می شود تحت عنوان عوارض فرودگاهی در هنگام فروش بلیت توسط شرکت های هواپیمایی اخذ می شود. در هر حال این نرخ پیشنهادی چنانچه تصویب شود تاثیر منفی خود را در تجارت و توریسم خواهد گذاشت. از طرفی چند نرخی کردن این عوارض به هر بهانه ای حتی حمایت از تجار کار درستی نیست چرا که معتقدم چند نرخی شدن زمینه ساز فساد است و موضوع عوارض خروج از این قاعده مستثنی نیست.