وزیر صنعت، معدن و تجارت روز گذشته در شرایطی از ایجاد نگرانی در ار.پاییان توسط ترامپ سخن گفت که بررسی آمارهای اداره آمار اروپا نشان می دهد روابط تجاری ایران و منطقه یورو بعد از رفع تحریم ها به سرعت در حال بهبود است به طوریکه در 8 ماه اول امسال تراز تجاری دو طرف از منفی 2 میلیارد یورو به منفی 160 میلیون یورو کاهش یافته است که نشان دهنده بهبود با شتاب روابط تجاری ایران و این منطقه است.

روز گذشته شریعتمداری با اشاره به این که ترامپ نه تنها اروپایی ها بلکه کشورهای دیگر دنیا را نیز از ارتباط با ایران ترسانده گفت: ما در روند یک مذاکره کاملا برابر و برد-برد با حضور آمریکا و رقبای تجاری اروپایی به توافقنامه ارزشمندی دست یافتیم. در این بین به گزارش مرکز آمار اروپا اما ترس و واهمه ای که ترامپ تلاش کرده تا در میان اروپاییان ایجاد کند به پسرفت در روابط تجاری با اروپا منجر نشده چراکه میزان صادرات ایران به این منطقه در اوت 2017 به 6.5 میلیارد یورو رسیده که در مقایسه با مدت مشابه سال قبل دو و نیم برابر شده است.

میزان واردات از اتحادیه اروپا نیز 6 میلیارد و 660 میلیون یورو بوده که در مقایسه با مدت مشابه سال قبل 37 درصد رشد داشته است. به عبارتی ایران در این مدت به مراتب صادرکننده محصولات خود به اروپا بوده تا واردکننده از این منطقه. در این بین اما خبرگزاری های مختلف دنیا و رسانه های معتبر معتقدند فشارهای ترامپ ممکن است در کوتاه مدت اثر چندانی نداشته باشد اما در بلندمدت قطعا بر روابط اقتصادی ایران و اروپا اثرات منفی بر جای خواهد گذاشت به طوریکه می تواند بسیاری از توافق های کنونی را تحت تأثیر خود قرار دهد.

اروپا در حال حاضر در بهترین وضعیت تجاری و اقتصادی با ایران قرار دارد. در حال حاضر روابط بانکی و کارگزاری با بسیاری از بانک های بزرگ و معتبر اروپایی برقرار است. اخیرا روابط بانکی گسترده ای نیز بین ایران و چند بانک مهم اروپایی و اسیایی امضا شد. اوبر بانک اتریش و دانسه بانک دانمارک دو بانک مهم و معتبر اروپایی هستند که شهریور ماه دو قرارداد به ارزش 1.5 میلیارد یورو را با بانک های ایرانی امضا کردند.

اگزیم بانک کره جنوبی نیز قراردادی 8 میلیارد یورویی را با 12 بانک ایرانی امضا کرد. امضای 10 میلیارد دلار قرارداد با بانک های چینی و مذاکره با بانک های ایتالیایی و روسی همگی از دستاوردهای مهم اخیر محسوب می شوند.

در این رابطه علی صالح ابادی مدیرعامل بانک توسعه صادرات معتقد است برخلاف زمان آغاز برجام که بانک های کوچک و متوسط به دنبال روابط با ایران بودند اکنون بانک های بزرگ دنیا در پی آن هستند که با شبکه بانکی ایران در ارتباط باشند. به گفته وی علاوه بر اوبر بانک اتریش، KBC بلژیک و دویچه بانک آلمان نیز از جمله بانک های معتبری هستند که یا با ایران در تعاملند و حواله های ایرانی را می پذیرند.

وی در ادامه می گوید: یکی از دستاوردهای برجام این است که تمامی مقرراتی که بانک های غیرآمریکایی را مکلف به قطع روابط کارگزاری با بانک های ایرانی می‌کردند، رفع شده اند و اکنون، هیچ بانک غیرآمریکایی به دلیل ارائه خدمات کارگزاری به بانک های ایرانی از دسترسی به نظام مالی آمریکا محروم نخواهد شد. این بدان معناست که بانک های ایرانی می توانند روابط کارگزاری خود را با بانک های خارجی معتبر برقرار کنند و تعداد روابط کارگزاری بانک های ایرانی که در دوران تحریم ها به طور بی‌سابقه ای کاهش یافته بود، به تدریج به سطح مطلوب باز خواهد گشت.

رییس اتاق بازرگانی تهران نیز در این رابطه می گوید: با توجه به خارج شدن ایران از فهرست سیاه گروه اقدام مالی (FATF)، این مساله فرصت خوبی برای اصلاح و بهبود نظام بانکی ایران فراهم کرده است. از نظر من، چهار سال آینده مناسب ترین زمان برای توسعه پایدار روابط اقتصادی بین اروپا و ایران خواهد بود.

به گفته وی این امر می تواند به تضمین بلند مدت منافع تهران و همچنین منفعت پایدار برای طرف مقابل باشد. مسعود خوانساری می گوید: خوشبختانه، تمام گزارش های آماری مربوط به ماههای پس از برجام، رشد قابل توجه در همکاری های دو طرف را نشان می دهد. به گفته مقام های اروپایی، میزان صادرات ایران به اروپا پس از برجام سه برابر شده و این افزایش برای اقتصاد ایران قابل توجه است.

در این بین به گزارش اگزیم نیوز بخش عمده صادرات کالایی ایران به اتحادیه اروپا (بیش از ۸۸ درصد از آن) مربوط به صادرات سوخت و مواد نفتی است که بیش از ۲ و نیم میلیارد یورو را تشکیل می‌دهد و سهم سایر اقلام صادراتی ناچیز است. صادرات اقلام نفتی ایران به اتحادیه اروپا در هشت ماه منتهی به آگوست ۲۰۱۷، بیش از ۳ برابر رشد داشته است.

صادرات محصولات غذایی ایران به اتحادیه اروپا درمدت مورد بررسی رتبه دوم از حیث ارزش کالای صادراتی به این منطقه را تشکیل می‌دهد. صادرات این گروه اقلام در مدت هشت ماه منتهی به آگوست ۲۰۱۷ همراه با کاهش ۱۳ درصدی بوده است. صادرات محصولات شیمیایی ایران با سهم حدود بیش از ۳ درصدی از صادرات کالایی ایران به اروپا، طی مدت زمان مذکور از رشد نزدیک به ۶۰ درصدی برخوردار بوده است

. میزان صادرات مواد خام غیرخوراکی به استثنای سوخت در ۸ ماه منتهی به آگوست سال ۲۰۱۷، حدود ۹۰ میلیون یورو بوده؛ در همین مدت زمان، معادل ۲۲۴ میلیون یورو نیز به واسطه صدور مواد غذایی، نوشیدنی و دخانیات حاصل شده است. همچنین میزان صادرات ماشین‌آلات و تجهیزات حمل‌ونقل نیز ۳۳ میلیون یورو بوده است. محصولات شیمیایی نیز صادراتی به ارزش ۱۹۷ میلیون یورو داشته است.

سه گروه کالایی ماشین آلات و تجهیزات حمل و نقل، ‌محصولات شیمیایی و محصولات غذایی، نوشیدنی و دخانیات، با مجموع ارزش ۵ میلیارد یورو حدود ۷۵ درصد از کل واردات کالایی ایران از اتحادیه اروپا طی هشت ماه ۲۰۱۷ را تشکیل می‌دهند. عامل مسلط در رشد حدود ۳۷ و نیم درصدی واردات کالایی ایران از اتحادیه اروپا، واردات ماشین‌آلات و تجهیزات حمل و نقل با سهم حدود ۲۵ و نیم واحد درصدی از این رشد بوده است. واردات این گروه کالایی در مدت مورد بررسی ۵۷ درصد افزایش داشته است. تقریبا اکثر اقلام عمده وارداتی از اروپا به استثنای گروه مواد غذایی، نوشیدنی و دخانیات در هشت ماهه ۲۰۱۷ با رشد همراه بوده است. واردات مواد غذایی با سهم تقریبا ۴ درصدی از کل واردات کالایی از کشورهای اتحادیه اروپا، ‌حدود ۲۸۳ میلیون یورو بوده که در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته نزدیک به ۱۹ درصد کاهش داشته است.

ترکیب گروه کالایی وارداتی از اتحادیه اروپا در ۸ ماه منتهی به آگوست ۲۰۱۷ هم نشان می‌دهد که ارزش واردات ماشین آلات و تجهیزات حمل‌ونقل حدود ۵/ ۳ میلیارد یورو بوده و ورود محصولات شیمیایی در همین مدت زمان، ارزشی حدود یک میلیارد و ۲۰۰ میلیون یورو را تجربه کرده است. پس از آن، مواد غذایی نوشیدنی و دخانیات با ارزش ۳۲۱ میلیون یورو، مواد خام غیرخوراکی به استثنای سوخت به ارزش ۱۸۷ میلیون یورو و سوخت‌های معدنی، روان‌کننده‌ها و سایر مواد مرتبط با ارزش ۳۹ میلیون یورو به ایران وارد شده‌اند. سهم سایر کالاها و محصولات طبقه‌بندی‌نشده هم از کل میزان واردات از اتحادیه اروپا، ۱۹۲ میلیون یورو است.