مناطق آزاد را‌می توان جایگاههایی برای تنوع بخشیدن به تجارت خارجی و فعالیتهای اقتصادی کشورهای منطقه بر شمرد  که در چارچوب نظمی معین و فارغ از دیوان سالاری اداری و مقررات حاکم بر سیاست های کلان بازرگانی کشور میزبان، فعالیت ‌می کنند. هر کشوری ممکن است به انگیزه متفاوتی به ایجاد منطقه آزاد دست بزند که مهمترین انگیزه کشورها از ایجاد مناطق آزاد عبارتند از جلب سرمایه‌های خارجی به کشور، جذب و انتقال فن آوری، تربیت نیروی انسانی، فراهم کردن فرصت های شغلی، نفوذ در بازارهای خارجی، رهایی از اقتصاد تک محصولی، ایجاد آزمایشگاه اقتصادی برای اعمال تجارب جدید و کمک به رشد و توسعه منطقه که در ادامه منجر به رفع محرومیت‌می شود می توان نام برد.

کارآیی بهینه مناطق آزاد بستگی به این دارد که کشور چگونه به این مناطق آزاد خدمات ارائه دهد و چطور با هدف های آن همیاری کند. بنابراین برای احیای مناطق آزاد کشور، به یک بسیج عمومی نیاز است. حضور بانک های تخصصی به منظور فراهم آوردن زیرساخت های لازم برای توسعه اقتصادی این مناطق امری ضروری است. در راستای جلب سرمایه‌های خارجی، جذب و انتقال فن آوری، تربیت نیروی انسانی، فراهم کردن فرصتهای شغلی، نفوذ در بازارهای خارجی، رهایی از اقتصاد تک محصولی و کمک به رشد و توسعه مناطق آزاد، بانک توسعه صادرات در این مناطق شعبه تاسیس کرده است. شعبه قشم و کیش از جمله شعب بانک توسعه صادرات هستند که در ادامه به شرح عملکرد یک ساله آنها می پردازیم.

شعبه قشم در اسفند 1374 فعالیت رسمی خود را آغاز کرد و در مبحث خرید و فروش ارز و تامین آن به عنوان یکی از عوامل اصلی نقل و انتقالات ارز بانک توسعه صادرات ایران محسوب می شد و تا قبل از سال 88 با راندمانی بالاتر از سقف مورد انتظار و اطلاعاتی به روز در خصوص خدمت مشتربان بوده است.

رسول ایزدپناه قشمی در گفتگو با اگزیم نیوز گفت: متاسفانه در سالهای 87 تا 94، اعمال تحریمهای گسترده اقتصادی تاثیر منفی خود را بر عملکرد این شعبه گذاشت. قبل ازبرجام روابط کارگزاری بانک توسعه صادرات با بانکهای خارجی قطع شده بود و امکان هیچگونه فعالیت ارزی وجود نداشت اما با گشایش های انجام شده پس از امضای برجام روابط کارگزاری برقرار و حوالجات ارزی صادره از این شعبه  100 درصد رشد را شاهد بوده است.

ایزد پناه در خصوص حوالجات ارزی صادره از این شعبه گفت: 658 فقره حواله ارزی صادره به مبلغ 358 میلیون دلار و حواله ارزی وارده به تعداد 103 فقره و مبلغ 218 میلون دلار صادر شده است. این شعبه در این حوزه به 1072 درصد از اهداف خود در حوالجات صادره ارزی و به 1415 درصد از اهداف خود در حواله های وارده دست پیدا کرده است. رئیس بانک توسعه صادرات شعبه قشم اذعان داشت این شعبه در حوزه درآمدی نسبت به مدت مشابه سال قبل 100 درصد رشد داشته است.

تأمین مالی در منطقه کیش

سال 1381 شعبه بانک توسعه صادرات در کیش افتتاح و از آن زمان تا کنون این شعبه به اراده خدمات ارزی و ریالی به مشتریان مشغول است. مصطفی مومنی مقدم، رییس این شعبه در تشریح عملکرد این شعبه در منطقه ازاد کیش گفت: تسهیلات پرداختی ریالی تا پایان دی ماه سال جاری 110 میلیارد ریال و تسهیلات ارزی 12 میلیون یورو بوده است. مومنی مقدم مانده تسهیلات ریالی و ارزی تا پایان دی ماه را به ترتیب 302 میلیارد ریال و 29 میلیون یورو اعلام کرد و گفت: حجم نسهیلات پرداختی از محل منایع صندوق توسعه ملی 12 میلیون یورو بوده است.

رئبس بانک توسعه صادرات شعبه کیش در ادامه طرح های تامین مالی شده توسط این شعبه را برشمرد و افزود: تامین مالی پروژه پارک آبی کیش، طرح توسعه هتل و تامین سرمایه در گردش یک شرکت داروسازی را از جمله پروژه های تامین مالی این شعبه هستند که برای 240  نفر در این طرح ها اشتغالزایی صورت گرفته است. 

به گفته وی تامين مالي صادرات كشور، عمده‌ترين وظيفه بانك توسعه صادرات ایران است كه با استفاده از ابزارهاي مختلف بانكي نسبت به ايفاي اين نقش اقدام مي‌نمايد. در این راستا خدمات بانك توسعه صادرات ايران به صادركنندگان كالا و خدمات فني و مهندسي و شركت‌هاي خرد و كلان كشور از اهداف این بانك در همه مناطق کشور از جمله منطقه کیش به عنوان قطب سرمایه گذاری کشور است.

به گفته وی سيستم بانكي جمهوري اسلامي ايران بايد از فرصت پيش آمده پس از برجام نهايت استفاده را برده و حداكثر تلاش خود را جهت برقراري هرچه سريعتر ارتباطات بانكي با بانك‌هاي معتبر خارجي به عمل آورده و در این راستا باید در همه بخش ها از همه ظرفیت های موجود حداکثر استفاده را برد.