نرخ ارز واقعی، از جمله عواملی است که انحراف آن از مقادیر تعادلی و همچنین بی‌ثباتی در آن می‌تواند عملکرد اقتصاد کلان به ویژه رقابت‌پذیری کشورها را تحت تأثیر قرار دهد. نوسان های نرخ ارز واقعی نشان‌دهنده بی‌ثباتی و عدم قطعیت در روند قیمت‌های نسبی بین کشورهاست. این نوسان ها موجب ایجاد فضایی بی‌ثبات و نامطمئن در اقتصاد می‌گردد. از سویی دیگر فراهم نمودن فضای رقابتی و ارتقای سطح رقابت‌پذیری ملی، زمینه‌ساز ورود به فرایند جهانی شدن است. سید محمد احمدی عضو هیات مدیره صرافی بانک توسعه صادرات  درباره شرایط حاکم بر بازار ارز  و چالشهای پیش روی اقتصاد کشور در گفتگو با اگزیم نیوز گفت: یکی از دلایل مهم رشد نرخ ارز، تقویت دلار در بازارهای جهانی است که به تبع آن رشد داخلی را شاهد بوده ایم. در یک برهه زمانی نسبت یورو به دلار ۱.۳۰ یا ۱.۲۰ بود و در حال حاضر ۱.۰۴ است و این اتفاقی است که در همه دنیا افتاده است. اما ما در کشورمان چون اجازه رشد طبیعی دلار را متناسب با بازار نداده ایم و هم زمان با شوکهایی از جمله سیاسی و اقتصادی و یا وارد شدن حجم بالای تقاضا به بازار این فشردگی فنر خودش را نشان می دهد و شاهد یک افزایش نرخ  ارز هستیم که مربوط به سه سال گذشته است که این فنر در یک مقطع باز شده است.

احمدی در خصوص مقوله تک نرخی شدن ارز و تاثیر آن بر بازار گفت: تک نرخی شدن ارز یک تصمیم بسیار مهم اقتصادی است که نتایج سیاسی و بیشتر اقتصادی به دنبال دارد. وقتی تفاوت نرخ ارز زیاد می شود رانت هایی بوجود می آید که منجر به بروز فساد اقتصادی می شود که مقابله با آن کار راحتی نیست. این تصمیم سخت و لازم نهایتا باید اجرایی شود و در عین حال متغیرها و عوامل موثر در اجرایی شدن این کار بسیار هستند. در حال حاضر با آزاد شدن منابع ارزی پس از برجام و ذخایر ارزی موجود، زمان مناسبی برای اجرایی شدن فرایند تک نرخی شدن ارز است. طبیعتا این کار در هر زمانی که انجام شود تبعاتی به دنبال دارد و نمی توانیم صبر کنیم تا همه متغیرها آماده تک نرخی شدن باشند. به نظر من این کار تصمیم مناسبی است که باید بصورت آنی انجام شود.

 عضو هیات مدیره صرافی بانک صادرات یکی از دلایل عمده بالا رفتن نرخ ارز را افزایش حجم تقاضایی دانست که بصورت مقطعی به بازار وارد شده است. وی معتقد است دولت برای خروج از رکود تسهیلاتی را به شرکتها و واحدهای تولیدی در قالب سرمایه در گردش تزریق کرده است. واحدهای تولیدی ما برای حرکت نیازمند واردات کالای واسطه ای هستند؛ در نتیجه نیاز ارزی آنها بالا می رود. از طرفی نیازهای مسافرتی ارز، تقاضا را برای آن افزایش داده است و در مجموع به دلیل تلاش برای خروج از رکود به نوعی حجم تقاضای ارزی وارد بازار شد و شوکی را در قالب افزایش اخیر نرخ ارز را به دنبال داشت. واکنش  بازار در این زمینه طبیعی است؛ برای عبور کم تنش از این شوک سیاستگزاران باید تدبیر کنند تا  بازار بفهمد که تصمیماتی که در این زمینه گرفته شده پشتوانه مطالعه شده دارد.

احمدی در ادامه به اهمیت راه اندازی «بورس ارز» اشاره کرد و گفت: یکی از فرایندهای مکمل که به سامان دادن بازار ارز کمک می کند راه اندازی «بوس ارز» است. بورس ارز از یک سو پوشش ریسک متقاضیان و عرضه کنندگان را تقبل می کند و از طرفی بخش عمده ای ازتقاضای سفته بازی بازار را به خود جذب می کند و از بازار واقعی ارز خارج می شود و چون در آنجا بسیاری از معاملات بصورت معاملات آتی انجام می شود و ممکن است بخش عمده ای از این معاملات منجر به تحویل فیزیکی ارز نشود بعنوان یک ضربه گیر نوسانات ارزی می تواند عمل کند و بازار ارز بتواند با آرامش بیشتری به کار خود بپردازد.

سید محمد احمدی در ارتباط با مجاز شدن خرید و فروش ارز بر اساس اعلام بانک مرکزی و تاثیر آن بر کار صرافی ها گفت: عمده بازار ارز از گذشته در دست بانکها بوده و در شرایط تحریم صرافی ها نقش بانکها را ایفا می کرده اند و وقتی با گشایش های پس از برجام مواجه می شویم، می توانیم آثارش را در تصمیمات بانک مرکزی یا سایر متولیان اقتصاد کشور ببینیم. طبیعتا صراف ها و بانکها باید به جایگاه اصلی خود بازگردند. شما در هیچ کشوری نمی بینید که حجم عظیمی از عملیات ارزی از طریق صرافی ها انجام گیرد. دوران این سبک عمل کردن در عرصه معاملات ارزی سرآمده و ما در حال برگشت به حالت طبیعی اقتصاد هستیم و همه جای دنیا بانکها وظیفه نقل و انتقالات عمده ارزی را به عهده دارند. در واقع قبل از برجام در طول مدت تحریمها حجم بزرگی از معاملات ارزی از روی ناچاری و تحمیل شرایط تحریمی به سمت صرافی ها سرازیر می شد و امروز مسیری که در آن پیش می رویم صحیح و طبیعی است.

وی  در حال حاضر روابط با بانکهای خارجی و روابط کارگزاری و انتقال ارز را خوب، اما کند ارزیابی کرد و در خصوص دلیل سرعت پایین  تعاملات بانکی گفت: بخش عمده ای از پیشرفت حاصل، ناشی از برجام است و دلیل کندی روند ارتباط موثر بین بانکی ما این است که بانکهای ما مدت مدیدی از سیستم های مالی و بین المللی دور بوده اند و به روز نیستند و از طرفی مقررات بانکی ما از مقررات بین المللی بانکها عقب مانده است و همچنین تطبیق بانکهای ما با شرایط جدید زمانبر است که این عوامل موجب کندی روند تعامل بین المللی بانکهای ما با دنیاست.

احمدی در پایان به شرح عملکرد صرافی بانک توسعه صادرات پس از برجام پرداخت و گفت: صرافی بانک توسعه صادرات بعنوان یکی از صرافی های فعال و عمده در بازار ارز همچنان که در دوره تحریم  نقش به سزایی را در نقل و انتقالات مالی و پولی بین المللی داشت، پس از برجام نیز حجم عملیات گسترده ای را انجام داده و با بهره گیری از گشایش هایی که انجام شده روابط کارگزاری خوبی را با کشورهای مختلف برقرار کرده و توانسته حجم عمده ای از بازار را به خود اختصاص دهد و عملکرد قابل قبولی داشته است.