قاچاق کالا، برهم زننده اصلی برنامه ها و سیاست های رونق بخشی به تولید داخلی است، تولیدی که برای اشتغال آفرینی و پویایی اقتصاد داخلی نقش مهمی دارد و تلاش تمام بخش های کشور اکنون معطوف به رونق بخشی به تولید داخلی است. 
با وجود روند افزایشی قاچاق کالا و ارز در کشور، این روند خوشبختانه در دولت تدبیر و امید کاهش داشته است اما قاچاق کالا همچنان به مثابه جنگ نرم به اقتصاد کشور ضربه می زند که ادامه آن، چرخ صنعت و تولید کشور را با چالش جدی تری مواجه خواهد کرد. قاچاق یکی از بزرگترین مشکلاتی است که بسیاری از کشورها با آن دست و پنجه نرم می کنند. این فرآیند غیرقانونی در حالی انجام می شود که کشور اکنون با رکود اقتصادی و تولید روبه رو شده است.

در این راستا «سامانه جامع انبارها و مراکز نگهداری کالا» از جمله سامانه‌هایی است که وزارت صنعت، معدن و تجارت با همکاری دیگر دستگاه‌ها، اتاق‏‌های بازرگانی و اصناف موظف به تهیه، ایجاد و بهره‌برداری از آن است. دراین باره اگزیم نیوز با علیرضا مناقبی، رییس مجمع عالی واردات گفتگو کرده است که در ادامه می خوانید:

مناقبی درخصوص شناسه دار کردن انبارها و تاثیر آن بر روی قاچاق گفت: مسلما  این امر بی تاثیر نخواهد بود. به بیان دیگر شناسه دار کردن کلیه انبارها و مراکز نگهداری کالا و ثبت مشخصات مالک کالا با هدف شناسایی کالاهای قاچاق اقدام موثری در کنترل قاچاق خواهد بود البته در صورتی که این امر درست اجرا و پیگیری شود.

وی با اشاره به اینکه مردم به استفاده از کالای قاچاق بیش از کالای استاندارد وارداتی تمایل دارند، افزود: استفاده از کالاهای قاچاق ضررهایی را برای مصرف کنندگان به دنبال دارد و این موضوع در کالاهای خوراکی و خودرو که با جان مردم سر و کار دارند، بیشتر است اما برخی افراد به دلیل ارزان بودن اقدام به خرید این گونه محصولات می کنند.

به گفته رییس مجمع عالی واردات مبحث اصلی استقبال مردم از کالای قاچاق قیمت است. به عبارت دیگر با توجه به شرایط کنونی اقتصادی کشور و همچنین معیشت ضعیف مردم نمی توان بیش از این انتظار داشت چرا که مردم به دنبال کالایی هستند که هم از لحاظ قیمت ارزان تر باشد و هم نیاز خود را به وسیله آن رفع کنند ولو اینکه این محصول کیفیت نداشته باشد.

وی ادامه داد: اگر فرهنگ نخریدن کالای غیررسمی و قاچاق در جامعه و بین خانواده ها نهادینه شود، علاوه به کمک به تولید داخلی، موجب اشتغال نیز می شود. به گفته وی در حال حاضر شرایط به نحوی پیش رفته که تمایل مردم به دلیل عدم فرهنگ سازی و تورم بالا به خرید اجناس بی کیفیت است.

مناقبی با اشاره به اینکه مبارزه با قاچاق به منظور بهبود تولید صورت می گیرد، اضافه کرد: اگر توليد كنندگان داخلي خود را در بازار مصرف بي رقيب احساس کنند؛هر نوع كالايي را با هر كيفيتي كه توليد مي كردند به دليل وجود تقاضاي بالا در بازار به راحتي مي فروختند و مصرف كنندگان نيز به دليل فقدان كالاهاي با كيفيت به ناچار مجبور به استفاده از كالاي توليد داخل بوده اند و حتي در مواردي با خريد كالا به قيمت بالا و گزاف.

وی افزود: اکثر تولیدکنندگان تنها امری که بیش از پیش برایشان اهمیت دارد مسائل مالی و اقتصادی است و در این راه صرفا به مساله و صرفه اقتصادی آن نگاه می کنند؛ و زمانی که احساس کنند رقیبی ندارند ممکن است اوضاع به مراتب بدتر شود که بهتر نشود.

رییس مجمع عالی واردات درباره محدود کردن واردات جهت رونق چرخه تولید گفت: معتقدم ممنوع کردن یک فعالیت برای رونق بخش دیگر سیاست مناسبی نخواهد بود؛ به دلیل اینکه تولید داخلی از ریشه و پایه مشکل دارد. به گفته وی کشور ما اکنون در بخش تولید داخلی با مشکلات بسیاری روبه رو است. در واقع باید سایر سیاست های مکمل همچون تعرفه ها، زمان برداشت و عرضه کالا، میزان واردات، قیمت و کیفیت کالاهای داخلی و خارجی و... درست شود تا قدرت رقابتی تولیدکننده داخلی افزایش یابد.

وی با بیان اینکه بخش تولید داخلی در شرایط فعلی از نظر کارایی، کیفیت و عرضه در شرایط مناسبی قرار ندارد، تصریح کرد: واحدهای تولیدی در داخل باید به کیفیت کالا توجه کنند که توجه به این موضوع سودآوری و بهره وری در داخل و خرید مردم به کالاهای ایرانی را به همراه دارد.

وی ادامه داد: به عبارت دیگرتولید داخلی باید در مسیری حرکت کند تا بتواند در فاکتورهای قیمت و کیفیت با موارد مشابه خارجی خود رقابت کنند. در واقع باید تولید داخلی به گونه ای عمل کند تا حضور رقبا در بازارهای جهانی کم رنگ شود نه اینکه از میدان رقابت حذف شوند.

به گفته وی حذف رقبا از بازارهای جهانی سیاست غلطی است؛ به بیان دیگر این حرکت نوعی انحصار محسوب می شود که هیچ گونه نفعی برای ما نخواهد داشت. در واقع این امر نشان دهنده آن است که تولیدکننده باید تولید با کیفیت و رقابت پذیر داشته باشد تا با این عمل نقش واردات روز به روز کمتر شود، از سوی دیگر واردات کننده هم تلاش می کند کالای وارداتی با کیفیت و قیمت مناسب عرضه کند که در نهایت این معامله دو سویه منافعی هم برای کشور و هم برای مصرف کننده خواهد داشت.

به گفته مناقبی تهدیدی از سوی واردات، برای چرخه تولید وجود ندارد. وی با بیان اینکه مسولان فقط شعار می دهند گفت: مسئولان خوب حرف میزنند اما بد عمل میکنند و درخواست باید از کسی داشت که اهل عمل باشد که متاسفانه مسوولان ما نیستند. کدام کشور برای افزایش تولید از ورود کالاهای وارداتی جلوگیری می کند؟ با توجه به اینکه کشور ما از قوانین دست و پاگیر بسیاری همچون تعرفه های بالا و دیگر مسایل برخوردار است واردات نمی تواند با تولید رقابت کند.

وی ادامه داد: اگر واردات قانونی محدود شود، مجوز واردات غیرقانونی را صادر کرده ایم. بدین ترتیب اگر تقاضا را از مسیر قانونی پاسخ ندهیم، نیاز مردم به سمت افراد رانت خوار، سودجو و سواستفاده گر میل می کند که همواره از راه های غیرقانونی و خارج از کنترل دولت این تقاضا را تامین می کنند.

مناقبی در پایان اضافه کرد: لذا وقتی قاچاق تامین شود هیچ درآمدزایی هم نصیب دولت نخواهد شد در نتیجه دولت و مردم هر دو متضرر می شوند، در این هنگام است که صدای اعتراض مسوولین بلند می شود که واردات مخل تولید است.