سال‌هاست که در اقتصاد ایران حرف از خصوصی‌سازی و لاغر شدن دولت است، اما هنوز در خانه اول هستیم و هیچ کدام از هدف‌هایی را که برای خصوصی‌سازی ترسیم کردیم، محقق نشده است. به عقیده صاحب نظران، تقویت بخش خصوصی باید از طریق کمرنگ شدن نهادهای دولتی دنبال شود چرا که شیوه خصوصی سازی در ایران غلط بوده است.

روز گذشته معاون اول رییس جمهور در سخنان خود از واگذاری طرح های عمرانی به بخش خصوصی خبر داد. با توجه به اینکه دولت در شرایط سخت مالی به سر می برد، بدین ترتیب در مقطع فعلی بخش خصوصی می تواند توسعه کشور را انجام دهد. در واقع براساس این سیاست دولت شرایطی را مهیا می کند تا بخش خصوصی در حوزه مورد علاقه خود ورود و سرمایه گذاری کند. اگزیم نیوز در این باره با دکتر حمید دیهیم، رییس انجمن اقتصاددانان ایران به گفتگو پرداخته است که در ادامه می خوانید:

دیهیم در این خصوص به خبرنگار اگزیم نیوز گفت: به طور کلی درآمدها و پس اندازهای جامعه بین دولت و بخش خصوصی تقسیم می شود، اما در ایران بیشتر این درآمدها نصیب دولت می شود. بنابراین روز به روز بدنه دولت بزرگ تر می شود و میزان پس انداز جامعه و همچنین حضور بخش خصوصی کاهش می یابد و متعاقبا سرمایه گذاری و رشد اقتصادی نیز روند نزولی در پیش می گیرد.

رییس انجمن اقتصاددانان ایران با اشاره به اینکه در هیچ جای جهان بخش دولتی چنین کارا نیست، گفت: متاسفانه در ایران تصور این است که اقتصاد دولتی بهتر از اقتصاد خصوصی است و همین تصور اشتباه موجب عملکرد بد در حوزه اقتصاد شده است. درست این است که تمام منابع در اختیار دولت نباشد و بخش خصوصی را تحرک بخشد.

وی با اشاره به اینکه فعالیت های دولت در کشور ما شباهتی با اقتصادهای پیشرفته ندارد، ادامه داد: در ایران با با عدم تعادل بلندمدت در بودجه رو به رو هستیم. از این رو ضروری است دولت مداخلات خود را در اقتصاد کاهش دهد؛ چرا که همین مسوولیت ها مانع کارآیی اقتصادی و سرعت رشد اقتصاد شده است.

دیهیم افزود: در واقع اقتصاد ما برعکس شرایط مطلوب اقتصادی عمل شده است و ما به سمت اقتصاد دولتی رفته ایم و فضای کار را برای بخش خصوصی محدود کرده ایم.

وی اضافه کرد: دولتی کردن اقتصاد آسان و غیردولتی کردن آن بسیار سخت است. قبلا دولت پروژه های خود را به مقاطعه کاران خصوصی واگذار می کرد ولی پول آنها را پرداخت نمی کرد و عملا مقاطعه کاران با مشکلات بزرگی روبه رو می شدند.

رییس انجمن اقتصاددانان ایران درباره توانایی بخش خصوصی برای اجرای طرح های عمرانی گفت: دولت باید بخش خصوصی را تقویت کند. وی همچنین در خصوص جایگاه سرمایه های خارجی اظهار کرد: سرمایه گذاری ها قاعدتا باید به وسیله بخش خصوصی داخلی و خارجی انجام شود.

دیهیم معتقد است: دولت باید خودش را کوچک کند و کار را به دست بخش خصوصی بسپارد و عرصه را برای این بخش مهیا کند. اما منظور از بخش خصوصی، خصوصی سازی خصولتی ها(شبه دولتی ها) نیست بلکه خصوصی سازی به معنای واقعی هدف است.

 رییس انجمن اقتصاددانان ایران در پاسخ به اینکه چرا با وجود حجم زیاد نقدینگی در کشورف وضعیت اقتصادی بهبودی نداشته گفت: در حال حاضر کشور در رکود اقتصادی و بیکاری به سر می برد در چنین شرایطی همه باید کمک کنند تا چالش ها کمتر شود اما دولت در سال گذشته حدود 27 درصد مالیات ها را افزایش داد که این رقم متعارض با وضعیت موجود است.

وی ادامه داد: اصولا در کشورهای دیگر زمان رکود اقتصادی مالیات ها کاهش می یابد نه افزایش. در واقع علت افزایش مالیات ها نیز این است که هزینه های دولت بسیار بالا رفته و دولت برای انجام فعالیت های خود احتیاج به پول دارد؛ لذا مالیات ها را افزایش داده است.در حقیقت دخالت های بیش از اندازه دولت اجازه تغییر وضعیت اقتصادی را نمی دهد. 

به گفته وی دولت باید به نقش نظارتی خود برگردد و به فعال کردن بخش خصوصی اهتمام ورزد. دیهیم بر این باور است که بخش خصوصی ایران توانمندی های زیادی دارد اما بروکراسی و شرایط اداری حاکم در کشور به گونه ای است که برای آغاز فعالیت های خود، چالش های بسیاری وجود دارد که با برنامه ریزی و تغییر در این بروکراسی ها می تواند روند فعالیت های خود را تسهیل کند.