رییس کل بانک مرکزی کشور در شرایطی روز گذشته از به سرانجام رسیدن برنامه تک نرخی شدن ارز تا پایان سال جاری خبر داده است که رییس پژوهشکده پولی و بانکی کشور با بیان اینکه تک نرخی شدن ارز به فراهم بودن زیرساخت ها و شرایط اقتصادی وابسته است، تاکید کرد: امکان تحقق این مساله تا یک ماه آینده و حتی تاخیر تا سال آینده وجود دارد. این در شرایطی است که فعالان اقتصادی معتقدند باید به سرعت شرایط برای تک نرخی کردن ارز در کشور فراهم شود تا ساختار تجاری کشور شرایط مساعد و مطلوب خود را در پیش بگیرد.

غلامرضا شافعی، رییس اتاق بازرگانی ایران در روز ملی صادرات از دولت درخواست کرد اقدامات لازم را برای تک نرخی شدن بهای ارز به کار بگیرد. رییس اتاق بازرگانی تهران نیز در این رابطه معتقد است در شرایط کنونی، چند نرخی بودن و تثبیت تصنعی نرخ ارز از مشکلات اقتصادی کشور است که قدرت برنامه ریزی و رقابت را از صادرکنندگان سلب می کند. وی معتقد است تک نرخی و واقعی شدن قیمت ارز ، دغدغه اصلی صاحبان کسب و کار در سال های اخیر به ویژه امسال است، چراکه دو نرخی بودن ارز، موجب رانت و فساد می شود و کاهش رشد و توسعه اقتصادی را در پی دارد. خوانساری می گوید: اگر قرار باشد اقتصاد رشد کند و کشور توسعه یابد قطعاً باید روی صادرات فکر و تمرکز کنیم و صادرات هم زمانی توسعه می یابد که قیمت ارز واقعی باشد.

با این حال آنطور که رییس کل بانک مرکزی می گوید این که چه زمانی کار به سرانجام برسد، به ارتباطات بین المللی که در بانک مرکزی دنبال می شود، بستگی دارد. وی برنامه دولت برای به سرانجام رساندن این طرح را تا پایان سال جاری عنوان کرد و در عین حال افزود: پیش شرط اجرای آن تسهیل دسترسی ها به منابع ارزی بین المللی است.

در این بین اما کارشناسان معتقدند تمامی پیش‌شرط‌های لازم برای تک‌نرخی کردن ارز در کشور از سوی بانک مرکزی با حساسیت و احتیاط قابل توجهی ایجاد شده است؛ ولی هنوز برای اجرای این سیاست، آمادگی لازم در کشور وجود ندارد و در این زمینه البته عوامل کوتاه‌مدت و بلندمدت بسیاری دخیل هستند که یکسری از آنها، به عوامل نهادی و ساختاری اقتصاد ایران برمی‌گردد که اجازه نمی‌دهد ارز به طور متعادل، تک‌نرخی شود.

مرتضی ایمانی راد معتقد است یکی از عوامل کوتاه‌مدت این است که بانک مرکزی و بانک‌های داخلی کشور، هنوز ارتباط محکمی با خارج از کشور و با نهادهای مالی خارجی ندارند و از طرف دیگر، بخش قابل توجهی از منابع ارزی کشور به طور عمده از کانال‌های رسمی، وارد کشور نمی‌شود و در نتیجه، عرضه ارز به کشور نیز، سیالیت و روان‌بودن خود را ندارد و این فرآیند سبب شده است تا بازار برای کنترل ارز و اعمال سیاست تک‌نرخی بدون تحقق تکانه‌های بزرگی که احتمال وقوع آن می‌رود، آمادگی لازم را نداشته باشد.

رییس پژوهشکده پولی و بانکی کشور نیز با بیان اینکه تک نرخی شدن ارز به فراهم بودن زیرساخت ها و شرایط اقتصادی وابسته است، تاکید کرد: امکان تحقق این مساله تا یک ماه آینده و حتی تاخیر تا سال آینده وجود دارد.

علی دیواندری درباره تاثیر رخدادهای جهانی بر یکسان سازی نرخ ارز که از اهداف اعلام شده بانک مرکزی تا پایان سال است، افزود: بانک مرکزی برای پیاده کردن برنامه ها و سیاست هایش، مسیر خود را می رود و از بازارهای جهانی تبعیت نمی کند؛ در واقع مسایل داخلی کشور بیشتر از رخدادهای خارجی اهمیت دارد، زیرا مدل تغییر در کشور ما با دنیا متفاوت است.
دیواندری افزود: به عنوان نمونه در همه دنیا ارزش دلار کاهش یافته، اما در کشور ما بالا رفته است؛ مدلی که در کشور ما به این موضوع نگاه می شود یک مقدار متفاوت است و بانک مرکزی ارز را با همان نرخ شناور مدیریت شده، کنترل می کند.
این مقام حوزه پولی و مالی کشور با تاکید بر ضرورت فراهم شدن شرایط برای تک نرخی شدن ارز گفت: در حوزه ارز یک مرجع رسمی اعلام نظر می کند؛ در واقع بانک مرکزی و وزارت امور اقتصادی و دارایی تک نرخی شدن ارز را پیگیری می کنند و مرتب در حال کار هستند؛ با این حال باید بدانیم این یک موضوع پیچیده است و ابعاد مختلف دارد.
رییس پژوهشکده پولی و بانکی کشور افزود: اگر شرایط فراهم شود و اوضاع و احوال مناسب باشد بانک مرکزی تک نرخی شدن ارز را انجام می دهد؛ زیرا ثبات اقتصادی بعد از تک نرخی شدن، برای کشور بسیار مهم است.
دیواندری افزود: تک نرخی کردن ارز امکان برنامه ریزی برای تحقق اهداف مورد نظر را می دهد که در بخش کلان اقتصادی موضوع مهمی است.
وی درباره پیش بینی زمان تک نرخی شدن ارز گفت: «زمان آن را نمی توان پیش بینی کرد؛ امکان آن تا آخر سال مشخص نیست.
رییس پژوهشکده پولی و بانکی تاکید کرد: اگر شرایط و الزامات این کار فراهم نشود ممکن است این کار تا پایان امسال به سرانجام نرسد و به تاخیر بیفتد؛ اگر شرایط فراهم شود ممکن است پیش از پایان سال جاری انجام شود.
دیواندری افزود: تک نرخی کردن ارز، موضوع بسیار پیچیده ای است که به تورم و قیمت کالاها نیز مرتبط است؛ بنابراین نمی توان در یک لحظه این برنامه را اجرایی کرد؛ در واقع نرخ ارز روی متغیرهای مختلف اثرگذار است و باید این موضوع نیز در نظر گرفته شود.