کارشناس ارشد مسایل اقتصادی و بازار سهام در گفت و گو با پایگاه خبری و تحلیلی اگزیم نیوز در خصوص سهم بازارسهام از تامین مالی صادرات کشور گفت: سهم تامین مالی از طریق بازار سرمایه در اقتصاد کشور ناچیز است و بازار پول سهم بسیار بیشتری دارد.

دکتر سعید اسلامی بیدگلی افزود: در حال حاضر درصد پایینی از شرکت ها در بازار سرمایه مشارکت دارند، البته به علت اینکه به طور کلی تامین مالی در کشور ما به شدت بانک محور است.

وی ادامه داد: امیدوارم تمرکز جدی دولت در راستای توسعه بازار بدهی به سمت بازار سرمایه تحقق یابد تا در این صورت سهم تامین مالی از طریق بدهی نیز به سمت بازار سرمایه سوق پیدا کند، به ویژه آنچه به عنوان تامین مالی از طریق بازار سرمایه در کشور وجود دارد مختص تجارت داخلی ما است و شرکت های صادراتی به مراتب حضور کم رنگ تری برای تامین مالی خود در بازار سرمایه دارند، همچنین از سوی دیگر تامین مالی تجارت بین الملل نیز از بازار سرمایه صورت نمی گیرد.

اسلامی درباره راهکارهای افزایش تامین مالی شرکت ها از مسیر بازار سرمایه گفت: برای رسیدن به این مهم باید زیرساخت های مناسب این موضوع فراهم شود که نیازمند زمان بیشتری است. وی با اشاره به اینکه در ایران بخش عمده تامین مالی از طریق بازار پول انجام می شود، بیان کرد: در ایران به تامین مالی از طریق بازار سرمایه توجه چندانی نشده است و این امر موجب شده تا در عمل ظرفیت تامین مالی از طریق بازار سرمایه محدود شود.

اسلامی با اشاره به جایگزینی بازار سهام به جای بازار سهام برای تامین مالی صادرات غیرنفتی تاکید و گفت: امیدوارم با توسعه ابزارهای بدهی بخشی از تامین مالی از طریق ابزار بدهی صورت پذیرد. به گفته وی لازمه اصلی فعال بودن ابزار مالی بدهی امکان رقابت در زمینه هزینه‌های تامین مالی و تناسب بین ریسک و بازدهی اوراق است. در سال‌های گذشته در بازار اوراق بهادار بدهی ابزار مالی متنوعی با تایید مباحث فقهی اوراق صورت گرفته و زمینه برای رشد آن فراهم است؛ ولی قاعدتا امکان رقابتی بودن نرخ ابزار بدهی جهش چشمگیری در رشد و کاربرد این ابزار فراهم خواهد کرد.

این استاد دانشگاه افزود: اگر این ابزار از طریق بازار سرمایه مورد استفاده قرار گیرند در آن زمان می توان بر اساس هر هدفی که در حوزه کسب و کار وجود دارد که یکی از این حوزه ها صادرات است، می تواند تامین مالی خود را از بازار فوق انجام دهد. برهمین اساس بنگاه‌های اقتصادی هم می‌توانند با تامین مالی از طریق این بازار، منابع جدیدی خارج از نظام بانکی برای خود تامین کنند و بار سنگین و ریسک ناشی از تامین مالی کنونی نیز از دوش نظام بانکی و اقتصاد برداشته شود.

اسلامی اعلام کرد: بازار بدهی در شکل صحیح خود علاوه بر اینکه در سامان‌دهی و مدیریت بدهی‌ها به دولت کمک می‌کند، تبعات مثبت دیگری مثل «گسترش ابزارهای بانکی»، «تقویت توان سیاست مالی» و «کمک به سیاست‌گذار برای کشف نرخ سود» را نیز دارد.

وی تصریح کرد: در این میان حمایت، تلاش و تدابیر دولت به شدت نیاز است، به عنوان نمونه می توان به تغییر مدیریت بورس اشاره کرد. دراین راستا آقای شاپور محمدی در گفته های خود به توسعه ابزار بدهی تاکید کرده اند. به گفته وی به نظر می رسد محمدی می تواند در جهت توسعه بازار بدهی در بازار سرمایه کشور نقش مهمی را ایفا کند.

سعید اسلامی بیدگلی درباره مکانیزم های لازم برای اینکه شرکت ها بازارسهام به بازار پول ترجیح دهند، گفت: اصلی ترین اقدام این است که ساختار حقوقی و اقتصادی کشور به سمت بازار محور سوق و پیش رود. بر همین اساس حفظ و توسعه شفافیت از برنامه‌‌های راهبردی بازار سرمایه است. همچنین در کنار ضرورت توجه به شفافیت مولفه‌های مهم دیگری همچون خروج حاکمیت از کسب و کار، عدم دخالت کامل نهادهای حاکمیتی و دولتی و وجود ابزارهای مالی کافی در بازار سرمایه است که می تواند در توسعه بازار سرمایه راه گشا باشد که متاسفانه کمتر مورد توجه قرار گرفته است.

وی تصریح کرد: معتقدم کشورهایی به سمت توسعه بازار سرمایه حرکت می کنند که به دنبال سفافیت و تخصیص بهینه منابع هستند. اسلامی بیدگلی درباره تناسب صادرات غیرنفتی و اندازه اقتصاد ایران گفت: قطعا تناسبی بین این دو مقوله وجود ندارد. به عبارت دیگر تكيه بيش از حد اقتصاد كشور به درآمدهاي نفتي موجب شده تا تکان‌های قیمتی آن تاثیر بسیاری بر اقتصاد کشور داشته باشد. در صورتی که کمرنگ شدن نفت در اقتصاد می‌تواند ما را در بخش‌های مختلف به خودباوری برساند.

این کارشناس اقتصادی افزود: معتقدم اصلی ترین مشکل حوزه صادرات کشور ما بی سوادی در بحث صادر کردن است، بدین معنا که عدم اطلاع از قراردادهای حقوقی، عدم شناخت بازارهای محلی، عدم شناخت سلایق مشتریان و... موجب می شود تا ورود به بازار حتی با محصول کیفیت با مشکل مواجه شود. به گفته وی دلیل عمده این مشکلات آن است که در طی سالهای گذشته سازوکار اقتصاد بر اساس و پایه صادرات غیرنفتی بنا نشده است.

اسلامی بیدگلی در پایان پیشنهاد کرد: من نیز هماندد بسیاری از اقتصاددانان معتقدم برای نجات تولید واقتصاد و رهایی از این شوک های پی در پی از اقتصاد تک محصولی نفت رهایی پیدا کنیم و این امر فقط از طریق صندوقی همانند صندوق ارزس یا صندوق درآمدهای نفتی که در کشورهای دیگر وجود دارد و همچنین خارج از کنترل دولت امکان پذیر است.