سعید لیلاز در گفتوگو با ایسنا، درباره دستاوردهای اقتصادی دولت در ۳.۵ سال گذشته به موضوع رشد ۴.۴ درصدی اقتصادی اشاره کرد و در پاسخ به این مسئله که عدهای معتقدند این رشد اقتصادی در زندگی مردم قابل مشاهده نیست، بیان کرد: افرادی که این قبیل مسائل را مطرح میکنند، دروغ میگویند چرا که اگر نگاهی به آمارهای مربوط به تولید و صادرات سال جاری بیندازیم متوجه میشویم که رشد اقتصادی مطرح شده واقعا محقق شده است.
لیلاز گفت: مثلا نگاهی به تولید گندم بیندازید. در سال ۱۳۹۱ تولید گندم در حدود شش میلیون تن بوده است، درحالی که اکنون به ۱۳.۵ تا ۱۴ میلیون تن رسیده است، در حالی که در چهار سال گذشته به تعداد کشاورزان کشور حتی یک نفر هم افزوده نشده است. به نظر شما این موضوع چه چیزی را نشان میدهد؟ معنی این حرف این است که درآمد هر کشاورز به قیمت ثابت (اگر قیمت گندم فقط به اندازه تورم افزایش پیدا کرده باشد)، حدود ۲.۵ برابر شده است. چطور ممکن است این پول سر سفره مردم نرفته باشد؟ بنابراین با صراحت می گویم این دروغ است که مردم رشد اقتصادی را احساس نکرده اند.
وی اضافه کرد: از سوی دیگر نگاهی به وضعیت خودرو بیندازید، امسال فروش خودرو ایرانی ۶۰ درصد نسبت به سال ۱۳۹۲ بیشتر شده است و در واقع فروش خودرو ۴۵۰ تا ۵۰۰ هزار دستگاه نسبت به نیمه اول سال ۱۳۹۲ افزایش یافته است. در نظر داشته باشید که طبقات متوسط به پایین و دهک های خیلی پایین درآمدی در ایران هستند که این خودروها را میخرند چون اغلب، بورژوازی و طبقات مرفه گرایش چندانی به تولیدات داخل کشور ندارند. همچنین نگاهی به آمارهای مربوط به صادرات غیرنفتی، تولیدات پتروشیمی و ... نیز نشان دهنده این است که رشد اقتصادی آن گونه که مطرح میشود محقق شده است. من پیشبینی میکنم که تا پایان امسال دولت بتواند ۴۰ هزار میلیارد تومان بودجه عمرانی خرج کند که این عدد حداقل سه برابر عملکرد سال ۱۳۹۱ خواهد بود. در سال گذشته نیز عملکرد بودجه عمرانی دوبرابر سال ۱۳۹۱ بوده است. این موارد نشانههای روشنی است که نشان دهنده بهبود وضعیت اقتصادی کشور است.
این اقتصاددان همچنین بیان کرد: البته توجه کنید که رشد اقتصادی ۴.۴ درصدی نسبت به ماه مشابه سال گذشته رخ داده است و نه نسبت به بهترین سالهای رشد اقتصادی ایران. علاوه بر این، رشد اقتصادی ۴.۴ درصدی عدد بزرگی نیست که بخواهیم بگوییم محقق نشده است. اقتصاد ما در سالهای گذشته، چنان سقوط آزاد اقتصادی را تجربه کرده است که این رشد ۴.۴ درصدی چندان راه به جایی نمیبرد و در واقع هنوز از سطح تولید ناخالص داخلی از سالهایی که رشد اقتصادی مناسبی را تجربه میکردیم، عقبتر هستیم. پیش بینی من این است که اگر این جانفشانیهایی که امروز میشود ادامه پیدا کند، احتمالا در زمستان سال ۱۳۹۶ میتوانیم سطح تولید ناخالص داخلی خود را به سطح تولید سال ۱۳۹۰ برسانیم.
لیلاز، با بیان اینکه رشد اقتصادی ۴.۴ درصدی، آنقدر رشد بالایی نیست که دولت بخواهد درباره آن دروغ بگوید، بیان کرد: اگر دولت میخواست در زمینه رشد اقتصادی دروغ بگوید باید به جای رشد ۴.۴ درصدی ارقام بالاتری را ارایه می کرد.
او درباره نرخ تورم نیز چنین توضیح داد: امروز نرخ تورم تک رقمی شده است و ما میبینیم که عدهای در این زمینه نیز انتقاد میکنند که چرا تورم را تک رقمی کردهاید؟ چون به هر حال، تورم پناهگاهی برای پنهان کردن دزدیهاست. در نظر داشته باشید که نرخ تورم در حوزه مواد غذایی اکنون سه سال است که تک رقمی شده است نشانه آن ثبات قیمت مرغ، برنج، مواد غذایی و غیره است که این موضوع نیز در تغییر وضعیت زندگی مردم موثر است.
لیلاز درباره وضعیت بیکاری بیان کرد: اقتصاد ایران در سالهای گذشته وضعیتی را تجربه کرد که نرخ بیکاری افزایش یافت و اکنون نیز رشد اقتصادی ایران تا سال ۱۳۹۷ به هیچ عنوان تاثیری در بیکاری نخواهد گذاشت، در واقع هرقدر هم که تا سال ۱۳۹۷ رشد اقتصادی داشته باشیم از طریق بهبود بهره وری جبران خواهد شد و منجر به رشد اشتغال نخواهد شد، ولی از سال ۱۳۹۷ درصورتی که رشد صنایع مثبت شود شاهد اشتغال خواهیم بود.
او در پاسخ به این انتقاد که رشد اقتصادی محقق شده در بهار سال ۱۳۹۵ حاصل از رشد بخش نفت است که این رشد نیز با کیفیت نیست، گفت: این موضوع نیز دروغ است و ناشی از بی سوادی عده ای است چون ۱.۵ درصد از این رشد ۴.۴ درصدی حاصل از رشد نفت است. در نظر داشته باشید که این بخش از رشد اقتصادی نیز به تدریج خود را حوزه های دیگری مانند بخش خدمات و صنعت نشان می دهد.
لیلاز گفت: از سوی دیگر اگر فقط و فقط سهم صنایع خودروسازی در تولید ناخالص داخلی را در نظر بگیریم که ۲.۵ درصد است و اگر رشد ارزش افزوده بخش خودرو را به تنهایی ۱۵ درصد بگیریم، می بینیم که سهم بخش خودرو در رشد اقتصادی ۰.۴ درصد بوده است. به همین شکل بخشی از رشد اقتصادی مطرح شده مربوط پتروشیمی، بخشی برای تولید فولاد، صادرات غیر نفتی و غیره است. به علاوه رشد ارزش افزوده بخش کشاورزی به تنهایی چهار درصد بوده است. اگر سهم کشاورزی در تولید ناخالص داخلی حدود ۱۰ درصد فرض کنیم نشان دهنده این است که ۰.۴ درصد از رشد اقتصادی نیز مربوط به کشاورزی است.
وی بیان کرد: من تعجب میکنم که این سخنان جاهلانه مبنی بر ایجاد تشکیک در نرخ رشد اقتصادی و بیکیفیت خواندن آن بعضا از سوی برخی دوستان اقتصاددان مطرح می شود و رسانههای ملی نیز به صورت گستردهای به آن میپردازند. در حالی که در رشد اقتصادی امسال همه بخشها از جمله صنعت، کشاورزی، نفت تاثیر داشتهاند و تنها بخشی که رشد نداشت بخش مسکن است که به نظر من آن هم از نیمه دوم سال با سرعت پایین شروع به رشد خواهد کرد.
نظر شما