براساس وعده رئیس کل بانک مرکزی، بانک‌ها در هفته جاری وارد فرایند خرید و فروش ارز با نرخ آزاد خواهند شد. سیف از این تصمیم به‌عنوان پیش‌نیاز یکسان‌سازی نرخ ارز خبر داده است. اگزیم نیوز در گفتگو با کارشناسان مجوز ورود بانک ها به بازار آزاد ارز را بررسی می کند.

انتظار شفافیت اقتصادی و توسعه صادرات غیرنفتی

طهماسب مظاهری، کارشناس ارشد اقتصادی و رئیس کل اسبق بانک مرکزی در پی خبر مجوز ورود بانک ها به بازار مبادلات آزاد ارزی گفت: پیش از این بدلیل چندنرخی بودن ارز بانک ها فقط با نرخ مجاز و تعیین شده دولت قادر به انجام عملیات ارزی بودند. تقاضای ارز بانک ها اعم از خرید و فروش، مصارف واردات کالا و خدمات و صادرات تنها در چارچوب ارز دولتی قابل انجام بود.

مظاهری افزود: وعده اعطای مجوز به بانک ها برای مبادله براساس ارز آزاد مقدمه ای بر خروج از نظام چندنرخی به سمت ارز تک نرخی می باشد. این امر ضرورتی برای مبارزه ریشه ای با قاچاق و ایجاد اقتصاد سالم است. همچنین تحقق ارز تک نرخی ضرورتی برای توسعه صادرات غیرنفتی است و بدون تک نرخی شدن ارز امکان هیچکدام از اهداف فوق وجود ندارد.

رئیس کل اسبق بانک مرکزی تصریح کرد: تک نرخی شدن ارز قول دولت یازدهم از ابتدای روی کار آمدن و همچنین در طول فعالیت آن بوده است، خوشحالیم که بانک مرکزی یک قدم دیگر برای حرکت به سمت نظام تک نرخی ارز برداشته است. به گفته مظاهری تصمیم اعطای مجوز به مبادلات ارزی آزاد در بانک ها گرچه اقدام دیرهنگامی است اما خوب و موثر خواهد بود.

دولت ارز آزاد را به رسمیت می شناسد

به گزارش اگزیم نیوز، کارشناس ارشد اقتصادی و استاد دانشگاه در ادامه گفت: ارز آزاد پیش از این به عنوان ارز رسمی از طرف دولت شناخته نمی شد. اگر هفته آینده این دستورالعمل اجر شود بانک ها می توانند با دو نرخ به مبادلات ارزی بپردازند، یکی نرخ بانک مرکزی که نرخ رسمی است و دیگری نرخ بازار آزاد.

گفتنی است اعلام این تصمیم از سوی رئیس کل بانک مرکزی به این معناست که میزان رسمیت ارز آزاد از سوی دولت و بانک مرکزی ارتقا یافته است و سیاست گذاران اقتصادی به این مهم دست یافته اند که تعیین نهایی نرخ ارز توسط بازار و فعالان اقتصادی مانند بانک ها از تعیین دستوری نرخ ارز بهتر است و نتایج منفی ارز دستوری را از اقتصاد و تجارت حذف خواهد کرد.

مظاهری افزود: البته نکته مهم این دستورالعمل در مورد کسانی است که پیش از این ارز دولتی دریافت کرده اند؛ اکنون که نرخ آزاد رسمیت پیدا میکند یک تفاوت 20 تا 25 درصدی ایجاد می شود که باید کنترل شود تا باعث ایجاد رانت نشود.

رئیس کل اسبق بانک مرکزی در خصوص احتمال رونق تولید و صادرات در نتیجه این مجوز گفت: مجوز ورود بانک ها به بازار آزاد ارز یعنی واقع بینی دولت نسبت به نظام اقتصادی؛ ایجاد این شرایط حتما تاثیر مثبتی بر رونق و بهبود شرایط اقتصادی و شفاف شدن اقتصاد خواهد داشت؛ نکته مهم این است که در نهایت نرخ ارز را بازار باید تعیین کند نه بانک مرکزی به این ترتیب تولید بهبود خواهد یافت و صادرات تشویق می شود.

مظاهری در پایان تاکید کرد: مهمتر از آن سپرده گذاری ارز حاصل از صادرات در بانک های داخلی است؛ صادرکنندگان می توانند ارز حاصل از صادرات را با طیب خاطر و به دور از ریسک های فراوان و هزینه بالا در بانک های داخلی سپرده گذاری کنند و هیچ نگرانی از بابت کاهش ارزش پول نداشته باشند.

احتمال ضعیف شوک در بازار ارز

دکتر داود سوری، عضو هیات علمی دانشگاه شریف و مدرس موسسه عالی بانکداری در گفتگو با اگزیم نیوز تشریح کرد: ابلاغ مجوز ورود بانک ها به مبادلات ارز با نرخ آزاد اقدام خوبی است و باید پیش از این صورت می گرفت.

وی افزود: با تحقق این امکان، مردم می توانند برای نیازهای ارزی خود به بانک ها مراجعه نمایند. امتیاز امر این است که بجای مراجعه به صرافی ها می توان به بانک ها که گسترده تر هستند و اعتبار بیشتری دارند مراجعه کرد. به گفته سوری بدین ترتیب فعالیت های مالی فعالان اقتصادی و تجاری بجای تقسیم فعالیت ها در دو قسمت عملیات خود را در یک قسمت متمرکز انجام خواهد شد.

عضو هیات علمی دانشگاه شریف گفت: در کشورهای دیگر هم این امکان برای بانک ها وجود دارد و اینکه چنین مجوزی تاکنون برای بانک های ایران صادر نشده بود جای تعجب دارد.

سوری در ادامه با اشاره به امکان ضعیف ایجاد شوک در بازار ارز در پی مجوز مذکور افزود: ورود بانکها در بازار آزاد ارز به دلیل منابع زیادی که دارند ممکن است در بدو ورود اخلال در بازار ارز را به دنبال داشته باشد، اما آنچه مهم است کنترل دقیق و به موقع بانک مرکزی است. واضح است که کنترل مالی روی بانک ها بیشتر از صرافی ها بوده و لذا احتمال اخلال گری ارزی بانک ها ضعیف است.

مدرس موسسه عالی بانکداری به خبرنگار اگزیم نیوز گفت: به نظر می رسد بانک مرکزی احتمال بروز یک شوک اولیه بعد از ورود بانک ها را داده باشد و منابعی برای جلوگیری از این شوک اولیه در نظر دارد. به گفته سوری گرچه از نظر تئوری دلیلی برای افزایش قیمت ارز در این رابطه وجود ندارد اما افزایش نرخ بازار، نوسانات انتظاری و شایعات همواره رخ می دهند. با این وجود انتظار نمی رود تغییر چندانی در قیمت ارز حادث شود.

تاکید دولت یازدهم بر یکسان سازی ارزی و ثبات بازار ارز به عنوان پایه های سیاستی دولت این روزها بیش از پیش قابل لمس است. به رسمیت شناختن نرخ ارز آزاد برای استفاده در مبادلات بانک ها قدم مثبتی در راستای تک نرخی شدن ارز به شمار می رود.

به گزارش اگزیم نیوز رئیس کل بانک مرکزی ضمن اعلام این خبر از تک نرخی شدن ارز تا پایان سال خبر داده است؛ بسترسازی برای تحقق ارز تک نرخی احتمال نزدیک شدن وقوع آن را تقویت می کند و این مژده را به صادرکنندگان می دهد که با آرامش و ثبات به رونق فعالیت های تجاری خود بپردازند. توسعه صادرات غیرنفتی، تحکیم پایه های تولید داخل و افزایش رشد اقتصادی به عنوان ارکان سایست های اقتصاد مقاومتی مواردی هستند که پس از اعمال نرخ ارز تک نرخی قابل انتظار خواهند بود.