افزایش بهای دلار در بازار تهران در ماه های اخیر و نشستن این ارز در ارقام بالاتر از قیمت 3 هزار و 500 تومان این سوال را در اذهان فعالان اقتصادی به خصوص فعالان تجاری کشور ایجاد کرده است که آیا بازار خود را برای صعود آماده کرده و اگر چنین است مقصد نهایی که برای آن پیش بینی می شود چه ارقامی است؟

به گزارش پایگاه خبری و تحلیلی اگزیم نیوز قیمت دلار در حال حاضر در رقم 3 هزار و 530 تا 540 تومان قرار دارد. این قیمت بالاترین قیمت از 10 تیر ماه تاکنون محسوب می شود با این حال پیش از این در بهمن و دی ماه سال گذشته نیز دلار در این رقم توقف کرده است. کارشناسان می گویند در شرایط فعلی عوامل متعددی پتانسیل رشد قیمت دلار را افزایش داده اند از جمله احتمال تک نرخی شدن ارز در ماه جاری یا آینده، افزایش بهای جهانی دلار،کاهش عرضه در بازار و افزایش تقاضای ارز مسافرتی و افزایش ممتد قیمت ارز مبادله ای همگی از عواملی هستند که باعث شده اند قیمت دلار در بازار تهران افزایش یابد.

در این بین رشد صادرات غیرنفتی کشور در 4 ماهه اول امسال نشان می دهد افزایش قیمت ارز اولین اثرات خود را در بخش واقعی اقتصاد بر جای گذاشته است و انتظار می رود به زودی این روند به یکی از عوامل تقویت صادرات غیرنفتی تبدیل شود. بر اساس گزارش گمرک، صادرات غیرنفتی در چهار ماهه اول امسال 21 درصد رشد کرده است. در این بین اما یکی از موضوعاتی که با تغییر فاز قیمت ارز مورد توجه جدی قرار می گیرد اثرگذاری نوسانات نرخ ارز به عنوان یک ریسک موثر است. به عنوان مثال در صورت موقتی بودن تغییرات قیمت ارز در بازار، این موضوع چه اثراتی را بر اقتصاد و تجارت بر جای خواهد گذاشت.

در این رابطه دو نکته حائز اهمیت است؛ نخست جای خالی بازاری برای کنترل و پیش بینی پذیر کردن بازار ارز و موضوع دوم عملکرد نهادهای موثر بر ریسک های اقتصاد و تجاری. کارشناسان اقتصادی و فعالان تجاری معتقدند بازار یا همان بورس ارز می توانست بخش مهمی از خلأ ابزارهای پوشش ریسک را در این بازار جبران کند با این حال به رغم آن که بسیاری در این رابطه صحبت شده است اما هیچ اقدامی در این رابطه صورت نگرفته و جای خالی آن کاملا محسوس است. به عقیده کارشناسان این بازار به دلیل ماهیت آن که نوعی بازار آتی محسوب می شود قادر است ریسک های آینده بازار را پیش بینی کرده و پوشش دهد.

بورس ارز محلی است که در آن تمام معامله‌گران اعم از کسانی که نیاز واقعی به ارز داشته یا کسانی که با انگیزه‌های کسب سود در این بازار ورود پیدا می‌کنند، می‌توانند حضور یافته و اقدام به خرید و فروش ارز کنند. در چنین بازاری می‌توان علاوه بر خرید نقدی، برای نیازهای آینده نیز ارز خریداری کرد و به این ترتیب کسی که مثلا سه ماه دیگر نیاز به ارز دارد، می‌تواند همین امروز با نرخی که در بورس تعیین می‌شود، نیاز خود را تامین کرده و خیالش از بابت نوسانات نرخ ارز طی سه ماه آینده آسوده شود.

مزیت مهم بورس ارز نسبت به بازارهای غیرمتشکل، تحت نظارت بودن این بازار است که دیگر اجازه نمی‌دهد افرادی خاص با انگیزه‌های خاص، قیمت‌های ارز را تحت تاثیر قرار داده و بازار را دچار نوسانات غیرقابل پیش‌بینی کنند. با این حال فقدان چنین بازاری کاملا مشهود است و نیاز به راه اندازی آن برای کنترل نوسانات ارز می تواند تا حد زیادی ریسک های این حوزه را برطرف کند.

اما صندوق های پوشش ریسک از جمله صندوق ضمانت صادرات شق دوم اهرم های کنترل ریسک محسوب می شوند. در این رابطه سید آرش شهر آئینی عضو هیات مدیره صندوق ضمانت صادرات اخیرا از طراحی محصول جدید پوشش نوسانات نرخ ارز در سال جاری خبر داده است. وی به طراحی محصول جدیدی به نام "پوشش نوسانات نرخ ارز"  در صندوق اشاره کرد که این موضوع همواره مورد نیاز صادرکنندگان و مورد توجه مسئولین صندوق بوده است که در این خصوص بیمه نامه خاص برای وشش نوسانات نرخ ارز در حال تدوین و نهایی شدن میباشد که می تواند در حمایت هر چه بیشتر از توسعه صادرات کشور و کاهش نگرانیهای صادرکنندگان از این معضل صادراتی نقش بسزایی داشته باشد.

به تحلیل اگزیم نیوز اما تأثیرگذاری بازارهای جهانی به خصوص موضوعاتی که نرخ دلار را در بازارهای دنیا تحت تأثیر قرار می دهند از اهمیت بالایی برخوردار است. به عنوان نمونه هایی از این تحلیل می توان به موضوع خروج بریتانیا از اتحادیه اروپا اشاره کرد. این موضوع باعث شد قیمت دلار ناگهان در بازار داخل رشد کند و هیچ ابزاری برای پوشش این موضوع وجود نداشت و این موضوع باعث شد شاهد نوسانات نسبتا جدی در این بازار باشیم.