احمد پورفلاح در این رابطه می گوید به طور کلی، اگر اقتصاد سالم و روان باشد محدودیت و ممنوعیت وارداتی معنایی ندارد. اگر ما به طرف اقتصاد بازار و تعیین قیمت ها توسط عرضه و تقاضا حرکت میکنیم، باید محدودیت و ممنوعیت واردات را رها کنیم. متاسفانه شرایط ویژه ای در اقتصاد ایران حاکم است که میطلبد چنین اقداماتی را انجام دهیم. به طور مثال، اگر امروز تولید کنندگان ما به دلیل رکود حاکم در اقتصاد با عرضه بسیار بیشتر از تقاضا مواجهند و انبارهایشان پر است باید ممنوعیت در واردات را اعمال کنیم. عضو اتاق بازرگانی تهران افزود: اگر در چنین شرایطی محصولات مشابهی را که در کشورمان تولید میشود وارد کنیم هم نیروی کار و هم سرمایه گذار داخلی متضرر میشوند. برای مصارف بخش خصوصی نیز به طور مثال اگر تولید دستمال کاغذی را بیشتر از تقاضا داریم لزومی ندارد از مبادی رسمی جنس مشابه وارد کشور کنیم و تولیدکننده خود را تحت فشار قرار دهیم.
وی ادامه داد البته این اقدام بسیار دیر در دستور کار دولت و مسئولان مربوطه قرار گرفته است. راهکار اصلی ابتدا ساماندهی نظام تولیدی کشورمان است و سپس باید به تدریج به سمت ارتباط با W.T.O حرکت کنیم. باید به شرایط آرمانی و ایدهآل برسیم که اجازه دهیم هر جنسی وارد کشور شود و استفاده از آنها را به مصرفکننده واگذار کنیم. به عبارت دیگر مصرفکننده باید انتخاب کند از چه کالایی استفاده کند و ما فقط باید شرایط را برای انتخاب بهتر مصرف کننده فراهم آوریم. مصرف کننده باید بداند کدام کالا را استفاده کند یا از استفاده از چه محصولی باید پرهیز کند. متاسفانه باید گفت این در شرایط امروز اقتصاد ایران امکانپذیر نیست.
وی با اشاره به این که ایران در حال حاضر در شرایط استثنایی قرار دارد و هشت سال تحریم را پشت سر گذاشته گفت: متاسفانه هنوز کمرنگ شدن تحریم را در فضای کسب و کار نمیبینیم. بنابراین برای اینکه مصرف کننده به دنبال کالاهای خارجی و وارداتی نرود باید از محدودیتها و ممنوعیتها استفاده کنیم. باید شرایطی در کشور به وجود بیاوریم که تولید کننده داخلی شرایط مانور برای تولید خود داشته باشد. بهطور کلی، در چنین شرایطی کاملا موافق ممنوعیتهای وارداتی هستم، اما در شرایط عادی و سلامت اقتصادی یکی از مخالفان ممنوعیت در واردات و صادرات بودم و هستم.
پورفلاح در ادامه در پاسخ به این سوال که آیا میتوانیم تغییر در تعرفه های وارداتی را جایگزین ممنوعیت های وارداتی کنیم گفت: در حال حاضر یکی از اقسام محدودیت های وارداتی، افزایش تعرفههاست. مسلم است که به عنوان مثال نمیتوانیم واردات فرش ماشینی را به طور ۱۰۰ درصد ممنوع کنیم، اما میتوانیم تعرفه های واردات آن کالا را تا حد امکان افزایش دهیم. بنابراین میتوانیم با افزایش تعرفه از محصولات وارداتی که مشابه آنها در داخل تولید میشود، جلوگیری کنیم. مهمترین نکته ای که در این رابطه باید به آن توجه کنیم این است که هر چه تعرفهها افزایش پیدا کند باید نگران مبادی ورودی غیر رسمی باشیم. اکنون که تولیدکننده در شرایط کنونی به شدت متضرر شده و با انبارهای پر از کالای خود رو به رو شده بهتر است از ورود کالا های مشابه به داخل کشور جلوگیری کنیم. این اقدام هم به گمرک و افرادی که در مرز ها مشغول به کار هستند، مربوط میشود.
وی ادامه داد: این را در نظر داشته باشید که ما نمیتوانیم به دلیل اینکه یک پدیده منفی در اقتصادمان داریم، از اخذ یک تصمیم درست جلوگیری کنیم. درست است که در شرایط عادی قاچاق اقتصاد ایران را آزار میدهد. به هر حال باید مساله قاچاق به افرادی که در مرزها زحمت میکشند محول شود، اما به طور طبیعی ما در مورد یک اقتصاد سلامت بحث میکنیم. کشور هایی که به W.T.O پیوستند زمانی که لازم است بهطور مثال برای حمایت از تولید داخلی ورود گندم را از آمریکا یا ورود سیب را از فرانسه ممنوع میکنند. این موضوعات در بلند مدت موجب میشود تا سرمایهگذار داخلی نتواند به خوبی فعالیت کند و در ادامه باعث جلوگیری از ورود سرمایهگذار خارجی نیز خواهد شد. به طور کلی این ممنوعیتها مزایای بیشتری دارند که میتوانیم ریسک قاچاق را هم بپذیریم.
پورفلاح در ادامه با اشاره به این که به دلیل محدودیتهای تحریم، هزینههای سر بار و عدم حمایت از صادرکننده، تولیدکننده نه شانسی در فروش در داخل کشور دارد و نه میتواند به صادرات دل خوش کند گفت: در واقع به جز کاشی و سرامیک ما اقلام زیادی داریم که از نظر کیفی در دنیا حرف اول را میزنند، اما به دلیل محدودیتهایی که وجود دارد شانس صادرات ندارند. با این شرایط تولیدکنندگان داخلی قدرت مانور در جهان را ندارند و شانس صادرات خود را از دست داده اند. همانطور که گفته شد باید به W.T.O بپیوندیم و در های اقتصادی را باز کنیم. به نظر میرسد این اقدام در شرایط کنونی بهترین راه است و چاره ای جز ممنوعیت وارداتی نداریم. البته باید ریسک قاچاق را بپذیریم و باید تولیدکننده بیمارمان را حمایت کنیم.
نظر شما