بدنبال ابلاغ بخشنامه ای از سوی بانک مرکزی به سیستم بانکی کشور مبنی بر لزوم هدایت صحیح منابع مالی و خروج تولید از رکود، اگزیم نیوز درباره علل انحراف منابع از تولید با عضو هیات علمی دانشگاه شریف و مدرس موسسه عالی بانکداری ایران گفتگو کرده است

یکی از چالش های کلیدی امروز در اقتصاد کشور به معضل تنگنای مالی و عدم جریان صحیح منابع در چرخه اقتصادی بازمی گردد. تعریف مساله در این شرایط عدم تناسب افزایش نقدینگی با رکود تولید است که تحت عنوان تناقض نقدینگی در اقتصاد مطرح می شود. در این مسیر لازم است حلقه های مفقوده جریان منابع به سمت تولید و رشد اقتصادی را بشناسیم و با ایجاد یک پارادایم علمی و اقتصادی به راهکارهای درمان رکود مزمن در اقتصاد ایران بیاندیشیم.

به گزارش اگزیم نیوز به نقل از روابط عمومی بانک مرکزی، این بانک در بخشنامه ای به شبکه بانکی موارد سه گانه ای به منظور هدايت صحيح منابع مالي، فراهم کردن بسترهاي خروج فعاليت‌هاي اقتصادي از رکود و استفاده از ظرفيت‌هاي توليدي را به شبکه بانکی ابلاغ کرده است.

در این راستا بانک مرکزي جمهوري اسلامي ايران نيز به ‌عنوان مقام سياست‌گذار و ناظر بر بازار پولي و بانکي کشور بر آن است تا به‌منظور تحقق بخشيدن به اهداف دولت محترم و کمک به رشد و توسعه اقتصادي کشور، سياست‌هايي را با هدف هدايت شبکه بانکي کشور به تخصيص بهينه منابع و مصروف کردن آن در فعاليت‌هاي مولد و با نظر داشت کاهش بسترهاي رشد مطالبات غيرجاري به مورد اجرا گذارد. در این بخشنامه آمده است: خواهشمند است مراتب ذيل که برگرفته از بندهاي «3»، «4»، «5» از بخش «ج» سياست‌هاي بانکي و اعتباري مجموعه سياست‌هاي دولت براي خروج غيرتورمي از رکود مصوب جلسه 1393.7.20 هيأت‌وزيران است، به‌نحو مقتضي مبناي عمل قرار گرفته و بر حسن اجراي آن‌ها نظارت کافي و لازم معمول شود.

1.    کسب اطمينان از تأمين حداقل بيست و پنج درصد از منابع مالي مورد نياز پروژه‌هاي سرمايه‌گذاري از محل حقوق صاحبان سهام؛

2.    کسب اطمينان از تأمين حداقل بيست و پنج درصد کل دارايي‌هاي شرکت‌ها در زمان اخذ تسهيلات توسط حقوق صاحبان شرکت با احتساب تسهيلات اعطايي؛

3.    منوط نمودن اعطاي تسهيلات به بنگاه‌هاي بزرگ به ارايه صورت‌هاي مالي حسابرسي‌شده توسط حسابرس مستقل عضو جامعه حسابداران رسمي؛

با توجه به موارد ابلاغ شده و تاکید بانک مرکزی بر هدایت صحیح جریان منابع و خروج از رکود، اگزیم نیوز در این باره با یک کارشناس ارشد اقتصاد و مسائل بانکی و مدرس دانشگاه گفتگو کرده است.

دکتر داود سوری، عضو هیات علمی دانشگاه شریف و مدرس موسسه عالی بانکداری در گفتگو با خبرنگار اگزیم نیوز تشریح کرد: اساساً این تفکر که نقدینگی عامل تولید است تفکر درستی نیست اما می توان گفت نقدینگی تسهیل کننده جریان تولید می باشد؛ به عبارتی نقدینگی مانند روغنی است که حرکت چرخ های تولید را آسان می کند.

سوری افزود: افزایش نقدینگی در شرایط رکود تولید تنها به افزایش سطح قیمت ها منجر می شود و رونق تولید به فاکتورهای دیگری نیازمند است.

این کارشناس ارشد اقتصاد و مسائل بانکی در زمینه واکاوی علت عدم هدایت منابع نقدینگی به سمت تولید گفت: مشکلات فراوان در بخش تولید و زمان بر بودن بازدهی فرایند تولید علت اصلی انحراف منابع از جریان تولید می باشد.

سوری افزود: رونق تولید به ثبات اقتصادی نیازمند است و همچنین ثبات سیاست گذاری را می طلبد. لذا وقتی تولیدکننده پیش بینی خوبی از آینده نداشته باشد و شرایط کار و تولید برایش فراهم نشود به سمت فعالیت های دیگر مانند بخش خدمات، مبادلات تجاری و بازارهای غیرمولد اقتصادی خواهد رفت.

عضو هیات علمی دانشگاه شریف تصریح کرد: انگیزه سرمایه گذاری و فعالیت در بخشی ایجاد می شود که از بازدهی و جذابیت برخوردار باشد و زمانی که تولید بازدهی مناسب و ثبات قابل پیش بینی نداشته باشد منابع را جذب نخواهد کرد.

سوری تاکید کرد: اطمینان و سود لازمه هدایت منابع به تولید است و با زور و اعمال سیاست نمی توان این هدف را محقق نمود. 

وی با کلیشه ای خواندن بخشنامه ها و اقدامات سیاستی در این حوزه افزود: بحث شفافیت صورت های مالی و سایر اقدامات غیررکودی برای اقتصاد کشور و سیستم بانکی پیش از این هم وجود داشته است اما ورود عملی و جدی به این مباحث موضوعی است که مورد توجه قرار نمی گیرد.

این کارشناس ارشد اقتصادی در پایان گفت: حلقه ابتدایی رونق تولید از خود ساختار تولید و رفع مشکلات آن آغاز می شود و روند اجرایی بانک ها در هدایت منابع در مراحل بعدی قرار دارد؛ لذا لازم است از درمان مشکلات تولید برای هدایت صحیح منابع به جریان تولیدی آغاز کنیم تا تولید به عنوان بخش جذاب و سودآور در اقتصاد منابع را به سمت خود جذب نماید.

سوری افزود: بانک نیز به عنوان یک نهاد تجاری با انگیزه سود به سرمایه گذاری اقدام می کند و زمانی که تولید سودآور نباشد بانک ها هم رغبتی به سرمایه گذاری منابع در تولید نخواهند داشت.

وی همچنین گفت: در صورت حل مشکلات در بخش تولید طبیعتاً جریان بازگشت منابع تسهیلاتی به بانک ها احیا می شود و به این ترتیب مشکل جریان هدایت منابع تا حد زیادی برطرف خواهد شد.