به گزارش اگزیم نیوز، محمدرضا نعمت زاده وزیر صنعت معدن و تجارت اخیرا در همایش تبیین برنامه های ابلاغی ستاد فرماندهی اقتصاد مقاومتی اعلام کرد: ده هزار واحد تولیدی دارای مشکل تامین مالی و کمبود نقدینگی تا پایان سال مطابق نظر کارگروه های استانی از تسهیلات لازم برای راه افتادن چرخ تولید خود بهره مند می شوند. وی یادآوری کرد: بررسی کارشناسان نشان می دهد بیشتر قریب به اتفاق واحدهای کوچک و متوسط کشور به دلیل داشتن بدهی، معوقات بانکی، چک های برگشتی، بدهی مالیاتی و بدهی تامین اجتماعی نمی توانند از تسهیلات بانکی برای رونق تولید و صادرات خود استفاده کنند.

شاید سوالی که در این برهه زمانی مهم به نظر آید آن است که این تسهیلات واقعا می توانند مشکلات این صنایع را برطرف کنند؟ نسرین مصدق صدقی معاون صنایع کوچک شهرک های صنعتی تهران معتقد است این تسهیلات تنها در کوتاه مدت می توانند مشکلات این صنایع را برطرف نمایند و در بلندمدت مسایل دیگری همچون بهبود فضای کسب و کار عوامل محرک تولید در این صنایع بشمار می آیند.

مصدق صدقی به اگزیم نیوز گفت: در دو سال اخیر دولت حمایت های متفاوتی از این صنایع انجام داده است که تامین منابع مالی از حوزه تسهیلات بانکی یکی از این حمایت ها می باشد. این تسهیلات تنها بخشی از نیازهای واحدهای صنعتی را برطرف می کنند مطمئنا در بلندمدت نیاز به روش های دیگری برای رونق صنایع کوچک هستیم. وی افزود: از مهمترین این عوامل بهبود فضای کسب و کار، رفع تحریم ها و خروج از رکود است و بزرگ ترین مشکل صنایع کوچک که نمی توانند در تولید ایفای نقش کنند نامناسب بودن فضای کسب و کار است. اگر ما بتوانیم قوانین و مقرراتمان را به نوعی در جهت حمایت از تولید و صنایع کوچک اصلاح کنیم در بلندمدت گام موثری در جهت حمایت از این صنایع برداشته ایم. اما در کوتاه مدت، روش تامین مالی با توجه به اینکه مشکل اصلی این صنایع کمبود نقدینگی و سرمایه در گردش است قدم مثبت و بزرگی است که دولت برداشته است.

حمایت از صنایع کوچک با چشم پوشی از معوقات

وزیر صنعت معدن و تجارت در این همایش با اشاره به اینکه دولت این فرصت را در اختیار بنگاه های کوچک برای بهبود شرایطشان قرار داده است گفت : بانک مرکزی پذیرفت برای واحدهای تولیدی دارای کمتر از 100 نفر کارگر، بدون در نظر گرفتن مشکلات پیش گفته تسهیلات اعطا شود. همچنین سازمان تامین اجتماعی نیز موافقت کرد تسویه بدهی تامین اجتماعی این واحدهای تولیدی و اقتصادی به مدت یک سال به تعویق بیفتد. سازمان امور مالیاتی نیز پذیرفت بدهی مالیاتی این واحدها مانع دریافت تسهیلات آنها نشود.

معاون صنایع کوچک شهرک های صنعتی تهران تصریح کرد: بسیاری از واحدهای صنعتی به دلیل مشکلاتی که سال های گذشته در کشور وجود داشته از جمله بحث رکود، نوسانات نرخ ارز و تحریم ها با معوقات بانکی و مالیاتی مواجه شده اند برای آنکه این واحدهای راکد دوباره راه اندازی شده یا آن هایی که زیر ظرفیت کار می کنند به تکمیل ظرفیت برسند این معوقات برای مدتی به تعویق می افتد. البته تضامینی هم در نظر گرفته شده است و باید گفت این فرصتی برای صنایع کوچک است تا مشکلات خود را حل و فصل نمایند نه آنکه بدهی بر روی بدهی های گذشته خود بگذارند.

چالش های کلیدی صنایع کوچک و متوسط

علاوه بر نامناسب بودن فضای کسب و کار مشکلاتی همچون کمبود نقدینگی و تحریم ها سبب شده است تا این صنایع بازارهای خود را از دست داده و به تبع آن گردش مالی خوبی نداشته باشند.

مصدق صدقی در خصوص سایر مشکلات این صنایع به اگزیم نیوز گفت: علاوه بر بحث مالی، قوانین و مقررات نیز از جمله مشکلات این صنایع است. متاسفانه همان قوانینی که در بانک ها، امور مالیاتی و صادرات و واردات وجود دارد برای صنایع کوچک نیز دقیقا همان قوانین برقرار است در صورتیکه شرایط و ویژگی های صنایع کوچک متفاوت است بنابراین باید به سمت اصلاح قوانین و مقررات منطبق با شرایط صنایع کوچک حرکت کنیم.

وی مشکل دیگر این صنایع را تحریم ها و قطع ارتباطات بین المللی دانست و افزود: در شرایط تحریم صنایع کوچک سریعتر از صنایع بزرگ بازارهای بین المللی خودشان را از دست دادند، از سوی دیگر این صنایع برای تامین مواد اولیه با مشکلات جدی مواجه شدند و تمامی اینها سبب شد تا قدرت چانه زنی صنایع کوچک برای عرضه محصولات و تامین مواد اولیه شان کاهش یابد. خوشبختانه این موانع کم کم با تصویب برجام مرتفع شده اند.

 مصدق صدقی مشکل سوم را عدم توانمندی صنایع کوچک دانست و تصریح کرد: شرایط سبب شده است تا صنایع کوچک از علم روز دنیا و نوسازی تجهیزاتشان عقب بمانند. این عقب ماندگی سبب شد تا محصولات ما کیفیت، قدرت رقابت و قیمت رقابتی خود را از دست بدهند. بنابراین توانمندسازی صنایع و آشنایی با علم روز دنیا از ضرورت هایی است که باید به آن توجه شود.

روش های دیگر تامین مالی صنایع کوچک

با توجه به اینکه تا کنون امکان تامین مالی صنایع کوچک از طریق بازار سرمایه در کشور فراهم نبوده است تامین نقدینگی واحدهای صنعتی در بازار فرابورس میتواند روش موثری بشمار آید.

مصدق صدقی در بخش دیگری از سخنان خود به روش های معمول در سایر کشورها برای تامین مالی صنایع اشاره کرد و گفت: بازار سرمایه یکی از مهمترین بازارهایی است که در این زمینه فعال است. اخیرا سازمان مرکزی صنایع کوچک تصمیمی مبنی حضور واحدهای صنعتی در فرابورس گرفته است که از اقدامات موثر و مثبت در جهت تامین منابع مالی صنایع کوچک با نرخ هایی کمتر از تسهیلات بانکی است.

وی همچنین تصریح کرد: علاوه بر فرابورس، صندوق ضمانت سرمایه گذاری صنایع کوچک و خرید اعتباری مواد اولیه از دیگر روش هایی است که می توان برای رفع احتیاجات صنایع کوچک و هدایت منابع آن ها به سمت نوسازی و توانمند سازی به آن اشاره کرد.

معاون صنایع کوچک شهرک های صنعتی تهران در خصوص کارکردهای صندوق ضمانت سرمایه گذاری صنایع کوچک نیز توضیح داد:  این صندوق با هدف ارائه انواع ضمانت نامه ها و تامین کسری وثایق تشکیل شده است. این صندوق می تواند با اعتبارسنجی صنایع تا سقف 3 میلیارد تومان در تامین کسری و وثایق به صنایع کمک نماید. همچنین انواع ضمانت نامه ها همچون ضمانت نامه اعتباری خرید مواد اولیه، ضمانت حسن انجام کار، ضمانت پیش پرداخت و ضمانت نامه شرکت در مناقصه و سایر موارد از طریق این صندوق قابل ارائه است.

چالش های صادراتی صنایع کوچک و متوسط

معاون صنایع کوچک شهرک های صنعتی تهران مشکلات صادراتی صنایع کوچک را عدم توانایی در صادرات مستقیم، آشنا نبودن با قوانین و مقررات بین المللی و بازارهای صادراتی ، تامین مالی، کیفیت پایین محصولات و ارتباط موثر با شرکای خارجی دانست و گفت: این صنایع دپارتمان های تخصصی ندارند و بنابراین در عرصه مستقیم صادرات توانا نیستند. یکی از راه حل های ارایه شده، توسعه شرکت های مدیریت صادرات است. این شرکت ها به صنایع کمک می کنند تا فرایند صادرات را مدیریت کرده و اینکه خودشان بطور مستقیم صادرات انجام دهند. البته در این زمینه با همکاری سازمان توسعه تجارت کارهایی انجام شده است تا این شرکت ها توسعه یابند.

وی چالش دوم را عدم آگاهی مدیران این صنایع با قوانین و مقررات بین المللی نام برد و افزود: سازمان صنایع کوچک از طریق برگزاری دوره های آموزشی مهارت بازار و صادرات در شهرک های صنعتی پیگیری می نماید و سعی بر آن دارد تا با استقرار شرکت های مدیریت صادرات در مراکز خدمات فنی کسب و کار به واحدهای صنعتی مشاوره دهد.

مصدق صدقی عدم اطلاع از بازارهای صادراتی و بازارهای هدف را از دیگر چالش های  این صنایع برشمرد و تصریح کرد: در این حوزه سعی کرده ایم برای رشته صنعت های مزیت دار مطالعات بازار هدف را بصورت هدفمند و مکفی انجام داده تا برای سایر صنایع نیز قابل استفاده و تعمیم باشد. همچنین بحث تامین مالی نیز همکاری های خوبی با بانک توسعه صادرات و صندوق ضمانت صادرات انجام شده است تا ریسک های صادراتی برای واحدهای صنعتی کاهش یابد.

وی ادامه داد: متاسفانه به دلیل قطع ارتباط صنایع با بازارهای صادراتی در سال های اخیر کیفیت محصولات تولیدی کاهش یافته است که برای حل این مهم نیازمند نوسازی و تجهیز صنایع، ارایه آموزش های لازم و نظارت بر استانداردهای محصولات قابل عرضه به بازارهای خارجی هستیم. همچنین صنایع کوچک در برقراری ارتباطا موثر با شرکای خارجی خود نیز با مشکل مواجه اند و این وظیفه نهادهای دولتی است تا با ایجاد ارتباطات موثر از طریق نشست های B2B، ایجاد ارتباط با نهادهای بین المللی صاحبان صنایع با روش های مشارکت در سرمایه گذاری، مشارکت در تولید و تولید تحت برند یا لیسانس تولید و صادرات این صنایع را وسعت دهند.

امید می رود تا با شناسایی مشکلات این صنایع، همت دستگاه ها ارکان ها و سازمان های دولتی و مهمتر از آن در راستای سیاست های ابلاغی اقتصاد مقاومتی از سوی مقام معظم رهبر شاهد رونق، راه اندازی و تکمیل ظرفیت این صنایع باشیم.