به گزارش روز شنبه اگزیم نیوز، تجارت خارجی غیرنفتی ایران در ۱۱ ماهه سال ۱۴۰۳ با افزایش ۱۱.۲ درصدی به رقم ۱۱۷ میلیارد دلار رسید. میزان وزنی تجارت خارجی غیرنفتی در این مدت ۱۷۶ میلیون و ۱۰۲ هزار تن بوده که نسبت به مدت مشابه سال قبل ۹.۲ درصد افزایش نشان می‌دهد. کارشناسان اقتصادی بر این باورند که رشد صادرات غیرنفتی، به‌ویژه در کالاهای صنعتی و کشاورزی، نشان‌دهنده پتانسیل‌های بالای ایران در تولید و صادرات است. همچنین این روند مثبت در تجارت خارجی می‌تواند به‌عنوان یک نشانه از ثبات اقتصادی و افزایش جذابیت سرمایه‌گذاری در کشور تلقی شود.

آمار رسمی چه می‌گوید؟

از مجموع تجارت غیرنفتی کشور، ۵۳ میلیارد و ۳۷۶ میلیون دلار به صادرات غیرنفتی (بدون احتساب صادرات نفت، برق، خدمات فنی مهندسی و صادرات از محل تجارت چمدانی) و ۶۳ میلیارد و ۶۰۶ میلیون دلار به واردات اختصاص داشته است. این میزان نسبت به مدت مشابه سال ۱۴۰۲ به ترتیب ۱۹ درصد و ۵.۶ درصد افزایش داشته است.

در ۱۱ ماهه سال گذشته، ۱۴۱ میلیون تن کالا از کشور صادر و ۳۵ میلیون تن کالا وارد کشور شده است. صادرات غیرنفتی به لحاظ وزنی ۱۲.۶ درصد افزایش داشته و واردات در این مدت ۲.۶ درصد کاهش یافته است.

صادرات کالاهای پتروشیمی

صادرات کالاهای پتروشیمی در ۱۱ ماهه سال ۱۴۰۳ نیز افزایش قابل توجهی داشته است. در این مدت، ۵۸.۵ میلیون تن کالاهای پتروشیمی به ارزش ۲۳.۵ میلیارد دلار به خارج از کشور صادر شد که به لحاظ وزن ۲۹ درصد و از حیث ارزش ۳۱.۳ درصد افزایش نشان می‌دهد. از عمده کالاهای صادراتی می‌توان به گاز طبیعی با ۶.۶ میلیارد دلار، پروپان مایع شده با ۳.۳ میلیارد دلار و متانول با ۲.۱ میلیارد دلار اشاره کرد.

متوسط ارزش گمرکی هر تن کالای صادراتی در ۱۱ ماهه سال گذشته با افزایش ۵.۴ درصدی به رقم ۳۷۸ دلار رسیده است. چین، عراق، امارات متحده عربی، ترکیه، افغانستان، پاکستان و هند به عنوان ۷ کشور عمده مقصد صادراتی ایران شناخته شده‌اند که ۸۲ درصد از وزن و ۸۳ درصد از کل ارزش صادرات غیرنفتی کشور را به خود اختصاص داده‌اند.

عمده واردات شامل چه کالاهایی می‌شود؟

از عمده کالاهای وارداتی در این مدت می‌توان به طلا به اشکال خام با ۷.۳ میلیارد دلار، ذرت دامی با ۲.۷ میلیارد دلار و تلفن‌های همراه هوشمند با ۲.۱ میلیارد دلار اشاره کرد. متوسط ارزش گمرکی هر تن کالای وارداتی در این مدت ۱۸۱۴ دلار بوده که نسبت به مدت مشابه سال قبل ۸.۴ درصد افزایش یافته است. امارات متحده عربی، چین، ترکیه، آلمان، هند، فدراسیون روسیه و هنگ‌کنگ به عنوان ۷ کشور عمده طرف معامله واردات ایران در ۱۱ ماهه امسال بوده‌اند.

ایران در ۱۱ ماهه سال ۱۴۰۳، روابط تجاری خود را با کشورهای همسایه و اتحادیه‌های اقتصادی نظیر اوراسیا گسترش داده است. بر اساس اظهارات محمدعلی دهقان دهنوی، رئیس سازمان توسعه تجارت این تعاملات منجر به رشد ۱۲۰ درصدی تجارت ایران با اتحادیه اقتصادی اوراسیا شده که با اجرای توافق تجارت آزاد، اهداف بالاتری در این زمینه قابل دستیابی است.

افزایش صادرات غیرنفتی

دهنوی با اشاره به آمارهای اخیر گمرک، گفت: صادرات غیرنفتی کشور در یازده ماهه ۱۴۰۳ از ۵۳ میلیارد دلار عبور کرده که به‌عنوان رکوردی تاریخی در صادرات ایران محسوب می‌شود. این در حالی است که رشد صادرات غیرنفتی از ۱۰ درصد در ابتدای دولت چهاردهم به ۱۹ درصد در حال حاضر رسیده است که نشان‌دهنده پتانسیل بالای کشور برای تولید ارز است.

توافق تجارت ترجیحی با اوراسیا

پیشنهاد تجارت آزاد با کشورهای اوراسیا در سال ۱۳۹۴ مطرح شد و پس از مذاکراتی طولانی، در دی‌ماه ۱۴۰۲ به امضای ۵ کشور و ایران رسید. این توافق به ما اجازه می‌دهد که ۸۷ درصد کالاهای صادراتی را با تعرفه صفر وارد کنیم.

اجرای این توافق باید در مجالس کشورها تصویب می‌شد که این فرآیند تا سیزدهم اسفند نهایی شد. درحال حاضر نیز مقدمات اجرایی شدن این توافق فراهم شده و از اواسط اردیبهشت امسال، این توافق به مرحله اجرا خواهد رسید و در واقع شمارش معکوس برای رونق تجارت خارجی کشور و افزایش صادرات غیرنفتی آغاز شده است.

این توافق شامل کالاهای اساسی و عمده‌ای است که در تولید و صادرات کشور نقش دارند. جدا از آن ۸۷ درصدی که تعرفه صفر دارند، ۱۳ درصد دیگر تعرفه‌هایی هستند که به ندرت مورد استفاده قرار می‌گیرند و انگیزه‌ای برای گنجاندن آنها در توافق‌نامه وجود نداشت. این توافق‌نامه ۲۴۵ صفحه‌ای شامل ۱۱ فصل است که موضوعات متنوعی از جمله تبادل اطلاعات تجاری، استانداردسازی، و همکاری‌های گمرکی را در بر می‌گیرد.

رئیس سازمان توسعه تجارت در این باره می‌گوید: هدف ما فراتر از رشد ۱۲۰ درصدی فعلی است. با حذف موانع غیرتعرفه‌ای و تسهیل تجارت، می‌توانیم به اهداف بالاتری دست یابیم. این توافق به ما امکان می‌دهد که به‌طور چشمگیری تجارت را تسهیل کنیم و به سمت رشد دو برابری حرکت کنیم.

در نگاه کلی، تجارت خارجی ایران در ۱۱ ماهه سال ۱۴۰۳ با رشد چشمگیری همراه بوده و این امر نشان‌دهنده تلاش‌های دولت و فعالان اقتصادی برای بهبود وضعیت اقتصادی کشور است. با ادامه این روند و رفع موانع موجود، می‌توان به آینده‌ای روشن‌تر برای تجارت ایران امیدوار بود. اظهارات مثبت کارشناسان و مسئولان اقتصادی نشان‌دهنده عزم و اراده کشور برای گسترش روابط تجاری و افزایش صادرات غیرنفتی است.