به گزارش روز چهارشنبه اگزیم نیوز، صنعت فولاد از گذشته های دور، در سطح ملی و بین المللی جایگاه ویژه‌ای به عنوان موتور محرک سایر صنایع پایین دستی از جمله صنعت ساختمان در اقتصاد داشته است و این نگاه در اقتصاد روز دنیا هنوز ادامه دار است.

صنعت فولاد در دهه‌های اخیر یکی از پایه‌های مهم و حیاتی اقتصاد کشورهای پیشرفته بوده است به نحوی که بیشتر کشورهای صنعتی دنیا همواره در زمره تولید کنندگان برتر فولاد جهان قرار دارند و افت و خیزهای این صنعت به سرعت می تواند سایر بخش های اقتصادی را تحت تاثیر قرار دهد.

صنعت فولاد ایران در چهار دهه گذشته رشد خوبی داشته و براساس گزارش‌های انجمن جهانی فولاد، تولید فولاد کشور از یک میلیون تن در ابتدای انقلاب اسلامی، هم اکنون به بیش از ۳۲ میلیون تن در سال‌های اخیر رسیده است اما این صنعت چند سالی است با ۲ چالش عمده ناترازی انرژی و تامین مواد اولیه دست و پنجه نرم می کند.

بهرام سبحانی رییس انجمن فولاد ایران ۳۰ مرداد ۱۴۰۳ در اصفهان اعلام کرد: هرچند ظرفیت تولید سالیانه ۵۰ میلیون تن فولاد در کشور وجود دارد اما محدودیت‌های انرژی در تابستان امسال باعث می شود، تولید واقعی فولاد ایران امسال حتی به ۳۰ میلیون تن نیز کاهش پیدا کند.

شاید باور کاهش ۲ میلیونی تولید سالانه فولاد ایران، در آن برهه زمانی کمی دور از انتظار بود ولی آخرین آمار منتشر شده از سوی انجمن فولاد ایران که به تازگی منتشر شده، نشان می دهد محدودیت های فزاینده برق که تا مهرماه نیز ادامه داشت، تولید ۶ ماهه فولاد میانی کشور را در حدود یک میلیون و ۱۰۰ هزار تن کاهش داده است.

کاهش یک میلیون و ۱۰۰ هزار تنی فولاد در نیمه نخست امسال به معنی از دست رفتن ارزشی بیش از ۴۵۰ میلیون دلار درآمد در صنعت فولاد کشور است و آن چه نگرانی ها را در این مورد بیشتر می کند آن است که بیشترین نرخ افت تولید زنجیره فولاد در نیمه اول امسال بیشتر مربوط به فولاد ساختمانی و در تولید محصولاتی مانند میلگرد، نبشی و ناودانی به ترتیب با ۱۱.۷ و ۹.۶ و ۸.۵ درصد کاهش بوده است.

نیمه اول سال گذشته بیش از پنج میلیون و ۱۶۰ هزار تن میلگرد در کشور تولید شد اما امسال در همین مدت تنها چهار میلیون و ۵۵۷ هزار تن از این محصول راهبردی برای صنعت ساختمان تولید شده است و تولید تیرآهن با کاهش چهار هزار تنی و نبشی، ناودانی و سایر مقاطع نیز با کاهش ۴۶ هزار تنی مواجه بودند.

صنعت ساختمان که این روزها از یک طرف با افزایش فزاینده قیمت مصالح و آهن آلات ساختمانی دست به گریبان است و از سویی دیگر، رکود ادامه داری را تجربه می کند، بیش از پیش نیازمند حمایت ها برای کنترل قیمت هاست که شاید اعمال محدودیت های صادراتی بتواند در این زمینه راهگشا باشد.

در شرایطی که به طور متوسط میزان تولید مقاطع طویل فولادی در هفت ماهه منتهی به آبان امسال ۱۰ درصد کاهش داشته است، افزایش صادرات ۲۹ درصدی محصولات این گروه فشار مضاعفی بر تقاضای داخلی وارد کرده و میلگرد در بازار داخلی وارد کانال ۲۷۰ هزار ریال شده که می‌تواند هزینه های ساخت و ساز مسکن را دچار افزایش زیاد کند.

خروج آهن ساختمانی از بازار داخلی و روانه شدن به بازار کشورهای همسایه در شرایطی رقم می خورد که کل صادرات محصولات زنجیره فولاد ایران در هفت ماه گذشته کاهش ۱۴ درصدی در ارزش و ۰.۵ درصدی در حجم را داشته و تنها صادرات مقاطع طویل فولادی که نیاز اصلی صنعت ساختمان کشور است، رشد ۲۹ درصدی در حجم صادرات و افزایش ۱۹ درصدی در ارزش صادراتی را تجربه کرده است.

هرچند صنعت ساختمان هم اکنون در حال پرداخت تاوان ناترازی انرژی برق در تابستان امسال است، اما فولاد سازان نیز بی کار ننشسته و به دنبال تولید پایدار از طریق توسعه ظرفیت نیروگاهی و تامین مواد هستند.

تلاش برای حل چالش ناترازی انرژی در صنعت فولاد

مدیرعامل شرکت فولاد مبارکه در این پیوند گفت: برای حل چالش ناترازی انرژی در فولاد مبارکه به عنوان بزرگترین واحد فولاد ساز کشور، فاز اول بزرگ‌ترین نیروگاه خورشیدی ایران با سرمایه گذاری این شرکت وارد مدار شده و این شرکت با سرمایه‌گذاری ۲۰ همتی گام مهمی برای تولید فولاد سبز و حرکت در مسیر حل مشکل ناترازی انرژی برداشته است.

محمدیاسر طیب‌نیا ادامه داد: نیروگاه ۶۰۰ مگاواتی فولاد مبارکه در شرق اصفهان، بزرگترین نیروگاه خورشیدی ایران و بیستمین نیروگاه بزرگ خورشیدی در دنیا محسوب می‌شود و فاز نخست این نیروگاه با همکاری شرکت صنایع نیرو و انرژی پاک فولاد (صناپ) و شرکت مپنا توسعه سه در حال بهره‌برداری است و بهره‌برداری کامل از این پروژه به زودی توسط فولاد مبارکه انجام خواهد شد.

وی یادآور شد: در حال حاضر بخش اول این پروژه به میزان ۲۰ مگاوات بهره‌برداری شده و برق تولیدی آن به شبکه برق سراسری متصل شده و پنل‌های مورد نیاز برای تولید ۱۲۰ مگاوات برق در سایت نیروگاه موجود است و قرار است این میزان برق تا پایان امسال وارد مدار شود.

طیب نیا اضافه کرد: نیروگاه خورشیدی فولاد مبارکه پس از بهره‌برداری می تواند در زمان اوج تولید معادل یک پنجم ظرفیت نیروگاه سیکل ترکیبی دماوند که بزرگترین نیروگاه ایران است انرژی تولید و در نتیجه می‌تواند در توسعه اقتصادی و زیست‌محیطی ایران، اصفهان و تسهیل مسیر فولاد مبارکه در دستیابی به انرژی پایدار نقش مهمی ایفا کند.

حل چالش تامین مواد اولیه

مدیرعامل شرکت فولاد مبارکه خاطرنشان کرد: چالش ناترازی انرژی در صنعت فولاد نباید مانع بی توجهی ما به سایر چالش های این بخش مهم از صنعت شود، در سال‌های گذشته، چالش تامین مواد اولیه یکی دیگر از چالش های مهم گروه صنعتی فولاد مبارکه بوده که البته به دلیل پیشی گرفتن گلوگاه‌های جدیدی همچون محدودیت‌های انرژی نسبت به این چالش کمتر سخنی به میان آمده و این چالش در پله‌های عقب‌تر قرار گرفته است.

وی خاطرنشان کرد: تولید سالانه فولاد کشور حدود ۵۵ میلیون تن برنامه‌ریزی شده و از سوی دیگر مجوز تولید فولاد تا حدود ۱۴۵ میلیون تن، در کشور صادر شده که حل چالش تامین مواد اولیه برای تولید این میزان فولاد بسیار مهم و جدی است.

جمهوری اسلامی ایران اکنون در بین ۷۱ کشور عضو انجمن جهانی فولاد، رتبه دهمین فولاد ساز را به خود اختصاص داده و پیش بینی شده است با دستیابی به ظرفیت ۵۵ میلیون تنی در سال ۱۴۰۴ به جایگاه هفتمین فولادساز جهان برسد.

اکنون میزان تولید فولاد در ایران حدود ۳۱ میلیون تن در سال است که حدود ۴۰ درصد آن در اصفهان تولید می شود، در افق چشم انداز ۱۴۰۴، مقرر شده است کشورمان ۵۵ میلیون تن ظرفیت تولید فولاد داشته باشد و میزان صادرات فولاد از ۹.۵ میلیون تن فعلی به ۱۵ میلیون تن در سال افزایش یابد که این سیاست اقتضا می‌کند مسوولان بیش از بیش در جهت رفع موانع صادراتی صنعت فولاد همت گمارند.