بررسی های اگزیم نیوز نشان می دهد حجم واردات کشور طی سال جاری نسبت به مدت مشابه سال قبل هر ماه کاهشی بوده است. طبق آخرین آمار منتشره سازمان توسعه تجارت واردات برای 10 ماهه سال 94 از نظر ارزشی 22 درصد و از نظر وزنی 19 درصد نسبت به مدت مشابه سال قبل کاهش داشته است. تحلیلگران معتقدند مهمترین عامل کاهش واردات در ابتدای سال و قبل از اجرایی شدن برجام از یک سو مربوط به دوران انتظار برای توافق هسته ای و لغو تحریم ها و از سوی دیگر رکود حاکم بر کشور بوده است. بازرگانان در سال جاری به دلیل پیش بینی توافق هسته ای و بعد از توافق نیز به دلیل انتظار برای لغو تحریم ها از حجم فعالیت خود کاسته اند. حال با گذشت بیش از یک ماه از اجرای برجام هم چنان روند واردات کشور کاهشی است در این میان تحلیلگران این حوزه معتقدند بخشی از تداوم روند افت واردات در کشور به دلیل افت قیمت های جهانی محصولات صادراتی ایران و بخشی دیگر به دلیل رکود حاکم بر بازار داخلی است. در همین خصوص، علیرضا مناقبی رییس مجمع عالی واردات در گفتگو با خبرنگار پایگاه خبری-تحلیلی اگزیم نیوز به تشریح دلیل اصلی این پدیده پرداخته و توضیح می دهد: علت اصلی این کاهش را می توان رکود بازار داخلی دانست وگرنه مصرف ما کاهش پیدا نکرده است، حتی در بعضی از موارد با وجود آنکه با مازاد موجودی انبارها مواجه بودیم، شاهد واردات بی رویه بعضی از کالاها بودیم. بنابراین به عقیده بنده مهمترین دلیل کاهش آمار واردات کشور رکود اقتصادی و شرایط بازارهای داخلی است.

وی اشاره کرد شرایط اقتصادی در کشور ما بیشتر به مسایل سیاسی گره خورده است تا مسایل اقتصادی و اگر آرامش سیاسی در کشور حاکم شود واردات، تولید، صادرات و یا هر فعالیت اقتصادی دیگری با آرامش صورت گرفته، مصرف کانالیزه می شود وحجم واردات، تولید و صادرات ما شکل گرفته از شتابزدگی دور می شویم. در شرایطی که ثبات سیاسی در کشور برقرار است دیگر هجوم برای احتکا و انبار کالاها نداریم و به تبع آن واردات نیز افزایش پیدا خواهد کرد. توجه به این نکته ضروری است که اگر تولید نتواند نیاز مصرف کننده داخلی را ارضا کند به ناچار مجبور به افزایش واردات خواهیم بود.

مناقبی در خصوص واردات کالاهای واسطه ای و سرمایه ای نیز توضیح داد: ورود تکنولوژی و صنعت در کشور نیاز به نقدینگی دارد در حالیکه در بازارهای کشور با پدیده رکود مواجه هستیم نمی توانیم از واحدهای صنعتی انتظار واردات تکنولوژی داشته باشیم. وی ادامه داد: انتظار داریم دولت و مسوولین برنامه منسجمی برای ورود تکنولوژی مورد نیاز کشور و مهمتر تکنولوژی روز دنیا (نه چند سال قبل) طراحی نمایند تا بتوانیم از این طریق وارداتی هدفمند داشته باشیم.

رییس مجمع واردات در بخش دیگری از سخنان خود به مشکلات آمارگیری در کشور اشاره کرد و گفت: به عقیده من آمارهای منتشره و رسمی در کشور با آنچه در واقعیت اقتصاد مشاهده می شود تفاوت دارد با آنکه آمارهای رسمی نشان از کاهش واردات در کشور دارد، واردات ما از مسیر های غیر قانونی یا به عبارتی قاچاق روند فزاینده ای داشته است. برای آنکه بتوانیم به طور یقین در خصوص کاهش واردات صحبت کنیم باید به آمارهای واردات غیررسمی توجه کنیم. طبق آمار 20 میلیارد دلار کالا از طریق واردات غیر قانونی به کشور وارد شده است که رقم اندکی نیست. به عقیده بنده دلیل اصلی افزایش واردات غیر رسمی مواردی مانند قوانین دست و پا گیری است که مشکلات افراد شناسنامه دار در این حوزه را افزون تر کرده است تداوم این مشکلات می تواند واردات را از مسیر قانونی آن جدا کرده و به گسترش قاچاق دامن زند.

مناقبی در پایان اضافه کرد: کاهش قیمت جهانی محصولات صادراتی ایران به میزانی نیست که سبب کاهش واردات کالاهای واسطه ای و سرمایه ای شود. ما همواره در کشور نیاز به تکنولوژی داریم اما متاسفانه واحدهای صنعتی ما به دلیل کمبود نقدینگی که خود از رکود حاصل می شود نتوانتسه اند تکنولوژی به روز و مناسب وارد کشور کنند.