به گزارش روابط عمومی پژوهشکده پولی و بانکی در مقدمه این گزارش آمده است: در بانکها بهمنظور چابکسازی فرایندهای عملیاتی یکی از الزاماتی است که در سالهای اخیر در بانکهای بزرگ کشورهای توسعهیافته در حال پیگیری است. اگرچه در سالهای اخیر اکوسیستم بخش بانکی و مالی کشور با ورود فنّاوریهای نوین مالی (فینتک) تغییراتی شگرف داشته است، این تغییرات درحالحاضر تنها در بخش سامانههای پرداخت در کشور ملموس بوده و هنوز عملاً به بخش دیجیتالی کردن فرایندهای بانکی نرسیده است. مؤسسات مالی عمدتاً خدمات خود را بر اساس دریافت کارمزدها، عدم تقارن اطلاعاتی موجود در بازار، و تأمین منابع مالی موردنیاز با توجه به سرمایهٔ موجود پایهگذاری کردهاند. عمدهترین اثری که دیجیتالی کردن فرایندهای بانکی دارد این است که موجب میشود علاوه بر اتوماتیکسازی پیوسته فرایندهای مهم بانکی سرعت ارائهٔ اطلاعات و قابلدسترس بودن آن بهشکل آزاد برای مدیران، تحلیلگران، و ناظران بانکی ارتقا یابد. این گزارش با ارائهٔ ویژگیهای اساسی پلتفرم دیجیتال در بانکهای نسل بعد، به شناسایی ابزارهای اساسی گذار بهسمت نسل بعدی بانکداری مانند استفاده از هوش مصنوعی یادگیری ماشین،و ... در چهار فاز اساسی پرداخته است. همچنین با توجه به اینکه گام اول در پلتفرم تجربی دیجیتال دیجیتالی کردن است، فرایند نمونهٔ بانکی مهم را برای محصول بانکی یعنی اعتبارات اسنادی داخلی پیادهسازی شده است.
همچنین در بخش نتیجه گیری نیز آمده است:
صنعت بانکداری طی چند دههٔ گذشته رشدی چشمگیر در روشها و ابزارها داشته است، باوجوداین، طوفان تحول در راه است. درصورتیکه بانکها خود را با تحولات جدید حاصل از رشد فنّاوریهای اطلاعات و ارتباطات همراه نسازند، در رقابت با کسبوکارهای جدید بازنده خواهند بود. تحول دیجیتالی یا دیجیتالیسازی از بانکداری خرد و در لایهٔ تجربهٔ مشتری آغاز شده است، ولی در این بخش محدود نخواهد ماند. بانکهای آینده بانکهایی هستند تماماً دیجیتال که تمام فرایندهای آنها دیجیتالی شده است. این تنها تجربهٔ مشتریان خرد بانک نیست که از کانالهای ارتباطی دیجیتال میگذرد، بلکه تمام ذینفعان شامل مشتریان شرکتی و حتی کارکنان و مدیران بانک نیز در تجربهٔ دیجیتال نو در رابطه با بانک خواهند بود. دراینمیان، ساخت بانک کاملاً دیجیتال شاید سادهتر از مهاجرت و تحول دیجیتالی باشد، ولی بانکهای فعلی ناگزیر از این تحول هستند. دیجیتالی شدن فراتر از استفاده از فنّاوریهای مدرن است. اصول اساسی بستر تجربهٔ بانکداری نوین علاوه بر استفاده از این فنّاوریها شامل طراحی مجدد تجربهٔ کاربرمحور، جمعآوری بینش مشتری، بازتعریف مدلهای تجاری، و حتی اکوسیستم باز دیجیتالی است.
بررسی بانکهای پیشرو دیجیتال شناخت و آگاهی خوبی از آیندهٔ بانکداری ارائه میکند، ولی تحول به این وضعیت کار آسانی نیست. اول آنکه باید تمام پیشنیازهای (فعالسازهای) اقتصاد دیجیتال فراهم باشد. دولت و بهصورت کلی حاکمیت و نهادهای ناظر نقشی مهم در این زمینه میتوانند بازی کنند. فعالسازهای اقتصاد دیجیتال شامل هویت دیجیتالی قابلاعتماد، هاب دادهای دیجیتالی قابلاعتماد، معماری رضایت مشتری، زیرساخت عمومی برای اقتصاد دیجیتالی، سیاستهای دادهای مقیم، محاسبات مقیاس، معماری باز، سواد دیجیتالی و رشد کارآفرینی، سیاستگذاری بر اساس دادههای تجربی و آزمایشی، و در نهایت امنیت سایبری است. بانکهای سنتی بر پایهٔ حضور فعالسازهای اقتصاد دیجیتال میتوانند وارد تحول دیجیتال شوند. باوجوداین، برای آغاز تحول دیجیتال نباید منتظر این فعالسازها باشند، چرا که تحول کامل دیجیتال خود کاری است سترگ و زمانبر. گام اول دیجیتالسازی بازتعریف تمام خدمات، محصولات، و رویههای بانک است. در دیجیتالسازی فرایندها، بهترتیب به طراحی خدمات و محصولات، بازطراحی فرایندها، تحول، و در نهایت پیادهسازی همراه با توجه به مدیریت ریسک پرداخته میشود. شناسایی فرایندهای کلیدی بانکها و بهبود آنها هستهٔ مرکزی تحول دیجیتال را شکل میدهد. استفاده از مدلها و طبقهبندیهای استانداردهای بینالمللی میتواند راهکاری مناسب باشد.
در این گزارش بهمنظور نمایش عملی آنچه به بازطراحی فرایندها شناخته میشود، یکی از فرایندهای مهم و اساسی بانکداری که در آینده نیز نقشی مهم در بانکداری شرکتی خواهد داشت، بهعنوان فرایند نمونهٔ بانکی انتخاب شده است. اعتبارات اسنادی داخلی یک محصول بانکی است که تاکنون چندان موردتوجه تغییرات و تحولات نوین بانکی قرار نگرفته است، ولی برای داشتن بانک تماماً دیجیتال تمام فرایندها باید دیجیتالیسازی شود. از سوی دیگر، بازطراحی فرایندهای این محصول نشان میدهد چگونه دیجیتالسازی میتواند در تمام ابعاد بانک ظاهر شود و تنها مختص مشتریان خرد و خدمات پرداخت نیست. بهطور مثال، فرایند تنزیل اعتبار اسنادی داخلی مراحلی دارد که توسط بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران تعیین شده است. درحالحاضر، تمام مراحل این فرایند بهصورت سنتی صورت میپذیرد، ولی امکان این وجود دارد که تقریباً تمام مراحل دیجیتالسازی شود. در مرحلهای از این فرایند نرخ تنزیل معین میشود. در بانک دیجیتال میتوان تعیین نرخ تنزیل را توسط مدل هوش مصنوعی یادگیری ماشین انجام داد که با توجه به زمان سررسید تسویهٔ اعتبار اسنادی داخلی و ویژگیهای آن که ریسک آن را مشخص میکند از یکسو، و پیشبینی وضعیت عرضهٔ تنزیل بر اساس تغییرات نرخ از سوی دیگر، نرخی بهینه در نظر بگیرد. بدینترتیب، مشاهده میشود فرایندهایی که درظاهر فاصلهٔ بسیاری با دیجیتالسازی دارند، به چه میزان میتوانند دیجیتالسازی شده و با کاهش هزینهها و افزایش سرعت خدمترسانی درآمدی قابلتوجه عاید بانک سازند.
با توجه به وضعیت موجود زیرساختهای اقتصاد دیجیتال در کشور، پیشنهاد میشود گام اولیهٔ بانکها در راستای تحول دیجیتال، بازبینی تمام فرایندهای بانکی با نگاهی به اجرای تمام دیجیتال فرایند باشد.
برای دریافت گزارش اینجا کلیک کنید.
نظر شما