پدرام سلطانی نائب رییس سایق اتاق بازرگانی ایران گفت: مدیریتی که بانک مرکزی بر روی نرخ ارز انجام داده، انتخاب بین بد و بدتر است؛ به این معنا که بانک مرکزی تمام تلاش و فشار خود را بر روی این موضوع قرار داده تا تمامی مجراهای سرمایه‌گذاری یا سوق یافتن سرمایه مردم را به بازار ارز ببندد تا بتواند اقتصاد را کنترل کند و به همین جهت مشاهده می‌شود که در بازار سرمایه، آن هم در چنین شرایط نابسامان و بسیار وخیم اقتصاد ایران، هر روز با رشد مواجه می‌شود.

نایب رئیس سابق اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی ایران افزود: بر این اساس، اگر فرض کنیم آبی از بالای کوه پایین بیاید و از چند مسیر عبور کرده تا خود را به پایان راه برساند و در این مسیر، با چند راه‌بند جلوی آن را سد کنیم و تنها یک مسیر را باز بگذاریم، آنگاه طبیعی است آبی که قرار بوده از طریق آن مسیرها وارد شود، همگی از یک مسیر خاص طراحی شده که باز است، گذر کرده و منحرف می‌شود.

وی تصریح کرد: بورس نیز اکنون این چنین شرایطی را دارد، به این معنا که همه آب باریکه‌های سرمایه‎گذاری به سمت یک مسیر خاص یعنی بورس منحرف شده و یک نهر خروشان را به وجود آورده است که ممکن است حتی مخرب هم باشد.

به گفته سلطانی، در اقتصاد ایران اکنون چنین مسیری ترسیم شده و جلوی ورود تقاضا به بازار ارز بسته شده است. از سوی دیگر، راه سرمایه‌گذاری در مسکن و ملک، خودرو و طلا نیز بسته شده و با توجه به اینکه بازارهای دیگر همچون خودرو، با کنترل‌های تعزیراتی مواجه هستند، تقریباً تا حد زیادی فعالیت آنها متوقف شده و سرمایه‌گذاری در آن انجام نمی‌شود و توجیه اقتصادی هم ندارد.

وی اظهار داشت: در چنین شرایطی، تمام بازارها قفل شده و منابع مالی مردم و نقدینگی موجود در اقتصاد ایران، به سمت بازار سرمایه سرریز شده است؛ به همین دلیل، فعالان اقتصادی نگران آن روزی هستند که گشایش در یک تا دو بازار موازی بورس تا حدودی انجام شود و آن وقت بازار سرمایه با سرعت هر چه تمام‌تر به زمین بخورد.

این فعال اقتصادی معتقد است، بازار ارز به جهت کنترل بیش از حد نیز، آرام به نظر می رسد و بانک مرکزی، جلوی تخصیص ارز به واردات را گرفته است؛ ضمن اینکه شده خرید و فروش‌های داخلی ارز نیز به شدت کنترل می‌شود و بنابراین، به محض اینکه نرخ ارز تکانی بخورد، بگیر و ببندها آغاز می‌شود؛ اما در عین حال باید اکنون توجه داشت که بخشی از آرامش بازار نیز به دلیل تعطیلی موضوع گردشگری و سفرهای خارجی است که تقاضا برای اسکناس را در بازار به صفر رسانده است.

سلطانی ادام داد: در حال حاضر، نقل و انتقالات پولی در داخل کشور کاملاً کنترل شده و انقباضی است و در عین حال، تاکنش‌های بانکی نیز کنترل شده و جابجایی های روزانه از دستگاههای کارتخوان نیز محدود گردیده؛ ضمن اینکه چک‌های تضمینی فقط می‌توانند به نام شخص صادر شوند و در همان حساب خاص معرفی شده بنشینند؛ از سوی دیگر، چکهای در وجه حامل که امسال متوقف شده و تمام این کارها، به انتهای این خط منتقل می‌شود که انضباط پولی و مالی برقرار شود و بازار در کنترل بانک مرکزی باشد.

وی افزود: از سوی دیگر، هر فردی که سکه بخرد، باید مالیات آن را بپردازد و در عین حال، طلافروش‌ها هم خیلی محتاط عمل می‌کنند؛ پس سیستم اقتصاد ایران در بخش بازارهای مالی، کاملا یک سیستم گلخانه‌ای است و به نظر می‌رسد که این سیاستها، بادوام نخواهند بود.

سلطانی ادامه داد: درآمدهای نفتی کشور در مقایسه با سال ۹۸ بسیار پایین آمده و از سوی دیگر، کاهش قیمت نفت نیز سبب شده تا قیمت محصولات پتروشیمی و فرآورده‌های نفتی، گاز و بنزین نیز کاهش چشمگیر قیمتی داشته باشند؛ در حالیکه این موارد، اقلام ارزآور کشور هستند.

وی افزود: از سوی دیگر، شیوع ویروس کرونا سبب شده تا قیمت مواد غذایی تازه، خشکبار و مواد خام معدنی که مصرف کارخانه‌جات است، بخش عمده دیگری از صادرات کشور به شمار می‌روند؛ بنابراین درآمدهای ارزی کشور به شدت در سال ۹۹ با شدت بیشتری از سال ۹۸ کاهش پیدا می‌کند و این برای من قابل تصور نیست که بانک مرکزی بتواند در این شرایط، تقاضا را بیش از این، محدود کرده یا واردات محدودتر شود.

سلطانی گفت: کاهش مواد اولیه و کالاهای اساسی، بر روی امنیت غذایی شهروندان تأثیرگذار خواهد بود و امنیت تولید را تحت‌الشعاع خود قرار می‌دهد، چراکه مواد اولیه کارخانجات لنگ خواهد شد و در نهایت به امنیت غذایی کشور لطمه قابل توجهی وارد خواهد کرد.