بسیاری از کارشناسان اقتصادی بنگاه‌هاى کوچک و متوسط (SME)‌ها را ستون فقرات اقتصادهاى جهان می دانند اما در ایران ساختار شکننده این بنگاه ها هرگز مجال تبدیل شدنشان به بنیانی قابل اتکا برای رشد اقتصادی کشور نداده است. هرچند سهم بنگاه‌های خرد و کوچک در ایران  ۹۳ درصد اعلام شده اما خروجی مورد انتظار را برای دستیابی به رشد اقتصادی و فاصله گرفتن از تقتصاد تک محصولی ندارند؛ عباس طلوعی با تاکید بر پتانسیل شرکت های کوچک و متوسط برای فاصله گرفتن از اقتصاد متکی به نفت، گفت: زمان آن فرا رسیده که sme ها را ارزیابی و ظرفیت های آنها را در تولید کالای غیر نفتی جدی بگیریم  ما عوارض همه فشارهای اقتصادی را بر دوش کشیده ایم و حالا انتظار داریم دولت جلو برود و کمک کند تا اقتصاد از تک محصولی فاصله بگیرد. تحقق این هدف در گرو رشد sme هاست اگر sme ها پیشرفت کنند، آنوقت خواهید دید که نفت وتکیه به درآمدهای آن به یک شوخی مبدل می شود.  براین باورم می توانیم فضاهای تولید فوق العاده پیشرفته برای شرکت های کوچک و متوسط در ایران از صنایع غذایی تا دانش بنیان ها و ... ایجاد کنیم که صنایع غول پیکری مثل پتروشیمی در اقتصاد اهمیت و اولویت خود را از دست بدهند آن زمان بستن بودجه بر مبنای  نفت معنایی نخواهد داشت.

عباس طلوعی در پاسخ با این سوال که "چرا تجربه رشد و توسعه شرکت های کوچک  و متوسط در ایران شبیه سایر نقاط دنیا نیست و اینکه گفته می شود این نسخه در اقتصاد ایران جواب نمی دهد درست است یا خیر؟" گفت: من این باور را ندارم.  اینکه کاری در ایران نشدنی است، کاملا غلط است. چنین چیزی مفهوم نیست که دیگران بتوانند اما که کاری را در فضای کاری متفاوت نتوان اجرا کرد؛ ممکن است ما در برخی جاها مزیتهای رقابتی کمتر داشته باشیم، اما این که ما بگوییم عراقو ژاپن می­توانند کشاورزی و تولید کنند و در ایران نمی‌توانیم معنی ندارد. اما دلیل اینکه خروجی مورد انتظار را نداریم در دولتی بودن اقتصاد ماست؛ از آنجاییکه اقتصاد ما دولتی بوده و ساختارتولیدمان هم دولتی است،دولت باید کنار بکشد و به تولید کننده اجازه دهد در فضای رقابتی کار کند چه در بخش تولید و چه در بخش کالا با حذف رانت می توان امیدوار بود که یک نتیجه خارق العاده برای اقتصاد کشور رقم بخورد؛ طبیعتا رانت خوارها اجازه اینکار را نخواهند داد. مقام معظم رهبری در طراحی این شعار همین منظور را هدف قرار دادند یعنی به همه مردم اجازه بدهید تولید کنند، دانش را در اختیارشان قرار بدهید، امکانات زیر ساختی قرار بدهید  و ببینید که چه تولید درخشانی را به نمایش خواهند گذاشت. تولیدی که در دنیا توان رقابت دارد  توان رها کردن اقتصاد کشور را از نفت دارد.

وی در خصوص این ایده که می گوید برای تقویت شرکت های کوچک و متوسط باید آنها مبدل به یکی از حلقه های زنجیره تامین بنگاه های بزرگ شوند، گفت: اگر شرکتهای بزرگ ما  که عمدتا شرکتهای دولتی هستند کارایی لازم را داشتند این ایده جواب می داد  اما متاسفانه کارآمد نیستند و اگر شرکتهای کوچکتر را وابسته به آنها کنیم کلید آغاز مشکلات آنها را فشرده ایم. به نظرم باید فضای تولید را گستراند و حمایت های لازم را به تولیدکننده ارائه داد و دست از دخالت در روند تولید برداشت، خواهیم دید که تولیدکنندگان  طی پنج تا شش سال راه و چاه تولید و صادرات را یاد می­گیرند. شاید کمیسیون اقتصادی دولت کمتر توان شرکت های کوچک و متوسط را جدی می گیرد و کماکان اعتقاد بر این است که از صنایع بزرگ مثل خودرو و فولاد حمایت شود. بعد از هفت سال هنوز اتفاق مهمی در این حوزه ندیدیم در حالیکه مقام معظم رهبری چندی پیش به وزیر صنعت تاکید کرد نگذارید کارخانه­ها تعطیل شود. کارخانه های مد نظر رهبری ایران لزوما خودرو و فولاد نیست بلکه اغلب منظور کارخانه­های کوچکی است که مشغول فعالیت هستند.

 رئیس دانشکده مدیریت و اقتصاد دانشگاه علوم و تحقیقات تهران، تامین مالی SMEها را خصوصا پس از جهش ارزی یکی از مهمترین مباحث در حمایت از این شرکت ها دانست و گفت: همه جای دنیا همین طور است، نه تنها الان که تحریم هستیم، تحریم هم نباشیم بنگاه اقتصادی ترجیح می دهد که تامین مالی شود تا ریسک کمتری متوجه فعالیتش باشد؛  در شرایط ریسک کمتر فضای ذهنی برای تولید و ریسکهای تولیدی و نه ریسکهای مالی، بیشتر شده و طبیعتاً احتمال موفقیت نیز بیشتر می­شود این اصل در همه جای دنیا شناخته شده است. اما اصولی دارد که باید رعایت شود من معتقدم که آدمها باید کارهایشان را  در مختصات کوچک شروع کنند و آنجاییکه در این مقطع نیاز به تأمین مالی دارند سریعا تأمین مالی شوند. در حال حاضر رویه تأمین مالی­ کشور صحیح نیست. با توجه به تورم  و حضور دلال ها و واسطه ها، بنگاه های تولیدی چقدر سود می کنند؟ در خط زنجیره تولید ما، زنجیره تأمین، چالش های مربوط به خودش را دارد مثلا در حوزه مواد غذایی، کالا پس از تولید باید پخش شود برود در مغازه­ها، دلالی­اشان را بکنند،  دست از مثلاً مواد غذایی برود میدان اعدام و میدان اعدام به بازار بفروشند و این تولیدکنندگان هستند که کمترین سود را می برند و برای بهبود این وضعیت تامین مالی باید بر حوزه پخش و عرضه مستقیم متمرکز شود.

عباس طلوعی در ادامه افزود: اگردولت بتواند فضایی ایجاد کند که تولیدکنندگان ما راحت صادرات کنند و راحت بفروشند، خیلی به تأمین مالی احتیاج ندارند، البته در صورت نیاز به تامین مالی، رفع آن باعث جلوگیری از فساد خواهد شد. این موضوع متاثر از فضای اقتصادی کشور است؛ به عقیده من SMEها در فشارهای اقتصادی اولین دیواره­ای هستند که از اقتصاد  فرو می­ریزند،  وقتی شرکتها پشت سر هم بسته می­شوند، مشاغل زیادی از بین می رود و این یک اتفاق ناگوار در شرایط حال حاضر کشور به شمار می رود

وی گفت: متاسفانه ما چهار دهه است که درگیر این مسأله هستیم؛ اگر اقتصاد را یک اکوسیستم در نظر بگیریم طبیعی است که باید خودمان را با کارکرد آن هماهنگ کنیم؛ عدم ثبات در اقتصاد کشور ما عمده ترین مساله ای است که کارکرد اکوسیستم را مختل می کند. حتی مسائل سیاسی در مقایسه با عدم ثبات فشار فلج کننده ای بر فعال اقتصادی وارد نمی آورد. وsme ها بیشترین ضربه را از خلاثبات در کشور که مساله ای کاملا داخلی است، دریافت می کنند. واقعیت این است که دراکوسیستم اقتصادی مثل یک اکوسیستم طبیعی، انتخاب طبیعی حرف آخر را می زند؛ وقتی انسان در قامت شکارچی به عنوان عاملی از خارج از اکوسیستم به آن فشار وارد می کند، نظم آن اکوسیستم را به هم می زند و در این میان ضعیف ترین موجودات لطمه می خورند؛ در اکوسیستم اقتصادی نیز دخالت های خارجی اولین ضربه به ضعیف ترها وارد می آورد و sme ها جزو ضعیف ترها هستند

مریم خورشیدی