فعالان اقتصادی معتقدند اگرچه تحریم حوزه های فولاد و فلزات برای اقتصاد ایران می تواند عواقبی در پی داشته باشد با این حال ایران نیز راه های عبور از تحریم این صنعت را به خوبی می داند.

نگاهی به گذشته نشان می دهد که ایران توسعه 7 طرح فولادی را در شرایطی آغاز کرد که صنعت فولاد ایران تحریم بود با این حال توانست اقدامات مهمی را در این زمینه انجام دهد. از طرف دیگر ایران توانسته در دوره هخای قبلی تحریم از ساز و کارهایی برای کنترل بازار بهره ببرد.

اگرچه در دولت تدبیر ایران تلاش کرد تا بازار اروپا را نیز به چنگ آورد با این حال از سال پیش تاکنون این بازارها تضعیف شده اند اما کشورهای حوزه اسه آن و کشورهای آسیایی و جنوب شرق اسیا هنوز مهمترین خریداران فولاد ایران هستند.

ایران با کشورهایی مانند مالزی، تایوان، امارات، تایلند و ... مراودات فولادی دارد و آنطور که کارشناسان می گویند بعید به نظر می رسد این کشورها چندان از آمریکا تبعیت کنند بنابراین احتمال اول آن است که تغییری در صادرات فولاد ایران در میان مدت رخ ندهد.

در این ارتباط جعفری طهرانی یک کارشناس حوزه فولاد و سنگ آهن می گوید: مالزی از این سیاست‌ها تبعیت نمی‌کند و باید منتظر واکنش تایلند، تایوان و بقیه کشورهای این منطقه بود که بازار هدف محصولات فولادی ایران هستند و باید دید این کشورها به چه صورت عمل خواهند کرد.

به گفته وی تحریم آمریکا در این حوزه بیشتر به‌صورت یک تهدید است و اجرایی شدن آن زمان می‌برد و البته بسیار سخت قابل اجرا است؛ چراکه لزوما همه کشورهای هدف صادرات فلزات ایران حافظان منافع آمریکا نیستند.

این کارشناس بین‌المللی حوزه سنگ‌آهن و فولاد با بیان اینکه بر اساس نسبت صادرات بر تولید ایران، صادرات بالغ بر ۱۵ میلیون تنی در افق ۱۴۰۴ محتمل خواهد بود؛ گفت: بر اساس نسبت صادرات بر تولید جهانی، صادرات ۲/ ۱۱ میلیون تن برای ایران در این افق محتمل‌تر خواهد بود.

همچنین حداکثر صادرات به‌طور بالقوه ۵/ ۱۰ میلیون تن برآورد می‌شود، اما براساس چشم‌انداز برنامه‌ریزی شده و بر اساس طرح جامع فولاد، ایران باید ۲۰ میلیون تن در افق ۲۰۲۵ صادرات داشته باشد تا شاهد مازاد عرضه در داخل کشور نباشیم.

البته تاثیر تحریم‌های جدید آمریکا بر تولید و صادرات فولاد ایران به احتمال زیاد بر صادرات فولاد ایران تاثیرگذار خواهد بود، اما شرکت‌های فولادی و تجار به دنبال بازارهای جدید هستند و در این زمینه موفق هم خواهند بود؛ بنابراین تحریم‌های جدید را جدی نخواهیم گرفت.

در این بین اما تحلیلگران خارجی معتقدند تحریم های جدید می تواند مشکلاتی را برای صنایع بالادست و پایین دست صنعت فولاد ایجاد کند. صنعت بالادست طبق یک برآورد اکنون بیش از 50 هزار نفر را در خود به خدمت گرفته و در بخش پایین دستی نیز بیش از 2 میلیون نفر مشغول به کارند.

از طرفی با توجه به رکود در بخش های مسکن و عمرانی در داخل، صادرات نقطه اتکای بسیاری از تولیدکنندگان فولادی محسوب می شود و تحریم آن می تواند برای کشور خطرناک باشد.

با این حال یک عضو انجمن تولیدکنندگان فولاد در گفتگو با اگزیم نیوز اعلام کرد صنعت فولاد با قدرت به پیش می رود و این تحریم ها قادر نخواهند بود اقتصاد را برای این تولیدکنندگان فلج کنند.

مهدی زاده در ادامه با اشاره به این که صنعت فولاد ایران در حال حاضر به تزریق منابع سرمایه ای جدید نیاز ندارد گفت: شرکت های اصلی تولید فولاد که مشکل خاصی برای تولید ندارند و از طرفی مواد اولیه و انرژی مورد نیاز برای کشور نیز به میزان کافی وجود دارد.