اقتصاد ایران به شدت به نفت وابسته است؛ 20 درصد از تولید ناخالص داخلی و 40 درصد از درآمدهای دولت به نفت وابسته است. تحریم نفتی آمریکا اگرچه می تواند مشکلات مهمی را برای ایران به همراه داشته باشد اما یک وبسایت آمریکایی در گزارشی می نویسد ایران می تواند از این مشکلات عبور کند به شرطی که سیاست های انقباضی سفت و محکمی در دستور کار خود قرار دهد که البته این موضوع ممکن است به کاهش سطح عمومی رفاه در جامعه در کوتاه مدت منجر شود.
در ده سال گذشته درآمد نفتی ایران سالانه به طور میانگین رقمی معادل 67 میلیارد دلار بوده اما پیش بینی می شود این رقم امسال به کمتر از 30 میلیارد دلار برسد.
تحلیل ها نشان می دهند ایران می تواند با این رقم نیز کشور را اداره کند زیرا ایران در گذشته نیز شرایط تحریمی سختی را پشت سر گذاشته و توانسته از پس ان براید هرچند مشکلاتی را نیز تحمل کرده است. Thehill در ادامه این گزارش با اشاره به تحریم های زمان اوباما می نویسد در آن زمان رشد اقتصادی به منفی 6.2 درصد رسید و صادرات نفت به 30 درصد درآمدهای قبل از تحریم ها کاهش یافت اما دولت توانست شرایط را اداره کند.
این در حالی است که در آن زمان قیمت نفت هم به شدت کاهش یافته بود و شرایط برای ایران بسیار سخت بود درحالیکه اکنون قیمت نفت به بالاترین رقم در 5 سال گذشته رسیده است. این گزارش در ادامه می نویسد دوسوم اقتصاد در اختیار بخش خدمات و کشاورزی است که اولا ارتباطی به تجارت خارجی ندارند و ثانیا تحریم نیستند بنابراین ایران می تواند از ظرفیت این بخش ها به خوبی استفاده کند و کمبودهای نفتی خود را برطرف سازد.
به خصوص این که با افزایش قیمت ارز زمینه های رشد این بخش ها به دلیل گران تر شدن کالاهای وارداتی افزایش می یابد و این بخش ها می توانند به رشد اقتصادی کمک کنند. به عنوان مثال در سال 2012 که تولید صنعتی در ایران به دلیل تحریم ها کاهش یافته بود بخش خدمات با رشد روبرو شد.
نکته دیگر این که ایران بدهی خارجی زیادی ندارد بنابراین تحت فشار وام دهندگان خارجی هم نیست و این موضوع فشاری به منابع ارزی و درآمدهای تهران وارد نخواهد کرد و این خود نیز موضوع مهمی است.
این پایگاه آمریکایی در ادامه به سایر پتانسیل های ایران برای عبور از تحریم ها اشاره می کند و می نویسد ایران اقتصاد نسبتا متنوعی دارد؛ تولید فولاد، محصولات پتروشیمی، مواد نفتی، ماشین الات و محصولات کشاورزی همگی ظرفیت هایی هستند که ایران در اختیار دارد و به کمک آنها قادر است جای خالی نفت را پر کند.
بنابراین با کاهش واردات همه این محصولات توانسته تولید را به داخل کشور کشیده و از وابستگی به آنها نیز بکاهد که در شرایط کنونی این موضوع برای ایران یک ظرفیت است.
این گزارش در ادامه به برخی کارها که ایران در شرایط فعلی باید انجام دهد اشاره کرده و مهمترین آنها را ضرورت تصویب FATF می داند که برای بانک های ایرانی جهت ارتباط موثر با سیستم بانکی جهانی ضرورتی مهم است. موضوع دیگر در این گزارش مساله توزیع عادلانه فرصت ها است.
این گزارش با اشاره به توزیع نادرست ارز 4200 تومانی در سال 97 که باعث ایجاد رانت برای بخشی از جامعه و وارد آمدن فشار به سایر ارکان جامعه شد می نویسد دولت باید عدالت را در پرداخت یارانه ها و شرایط اقتصادی به نفع دهک های فقیر جامعه ایجاد کند زیرا این دهک ها بیشترین اسیب را از تحریم ها خواهند دید.
در شرایط کنونی که بار دیگر نرخ تورم به شکلی فزاینده افزایش یافته است دستمزد واقعی کارگران و کارمندان به شدت کاهش یافته و این موضوع نیازمند ترمیم است. پیش بینی ها نشان می دهند احتمالا تورم به 40 درصد برسد و این به معنای ان است که حتی با رشد 20 درصدی حقوق ها باز هم درآمد واقعی به میزان 20 درصد کاهش یافته است.
این گزارش در نهایت می نویسد اگر ایران بتواند در برابر تحریم ها ایستادگی کند قطعا از اقتصاد نفتی خارج می شود و در نتیجه به شرایط بهتری برای اینده دست خواهد یافت به عنوان مثال عدالت اجتماعی و اقتصادی بهبود خواهد یافت و اصلاحات اقتصادی تسریع خواهد شد.
نظر شما