مریم خورشیدی- رئیس کل بانک مرکزی چندی پیش با تاکید بر تداوم روند ساماندهی به بازار ارز، بر ایجاد بازار متشکل ارزی تاکید کرد و تشکیل بازار متشکل ارزی  را بستری خواند  که در آن معاملات آنی نه آتی ساماندهی می شود و بانک مرکزی نیز بازیگردان اصلی این بازار خواهد بود. نیز در این بازار به عنوان بازیگردان اصلی خواهد بود.رئیس کل بانک مرکزی وعده داده است با تشکیل بازار متشکل ارزی، بازار نیما متحول خواهد شد؛ هرچند در خصوص جزییات این فرایند، اطلاعاتی منتشر نشده اما بسیاری از کارشناسان، ایجاد بازار متشکل ارزی را سازو کار مفیدی برای ساماندهی به بازار ارز می دانند. دکتر هادی حیدری، کارشناس پژوهشکده پولی و بانکی، در گفتگو با خبرنگار اگزیم نیوز در اینباره می گوید:

هدف بانک مرکزی از تشکیل بازار متشکل یا بازار آنی (نقدی) نزدیک کردن نرخ صرافی ها به نرخ بازار ثانویه یا نیمایی است که در حال حاضر دارای یک شکاف چهار یا پنج هزار تومانی است. که باید جبران شود. ولی به دلیل آنکه جزئیات نحوه تزریق ارز از طریق صرافی های بانکی و سیستم بانکی شفاف سازی نشده ، نحوه اثربخشی این طرح هنوز تبیین نشده است.

 وی در پاسخ به این سوال که با وجود سیاستهای بانک مرکزی حول مهار نوسانات ارزی، چرا سرعت کاهش نرخ ارز، با شدت افزایش آن تناسبی ندارد، گفت: یکی از مشکلات ارز دلار در ایران این است که غیر از ارزش مبادله ای،ارزش دارایی و سرمایه ای داشته و از طرفی افزایش قیمت ها در بحث های مالی همیشه چسبندگی  شدید رو به بالا دارد. یعنی زمانی که قیمت ها رو به بالا می رود با سرعت کمتری رو به پایین می آید؛ یعنی حتی اگر ساز و کار های سیستم های پرداخت کامل باشد نیز این اتفاق نخواهد افتاد؛ در حالی که این شرط هیچ وقت کامل نمی شود در ایران چرا که دسترسی به سیستم های بین المللی کامل نداریم؛ در صورت دسترسی به سیستم های ارزی بین المللی چسبندگی رو به بالا ( و ریزش ارزش ریال) صفر می شد که در حال حاضر امکان پذیر نیست.

 حیدری در خصوص نقش صرافی ها در شرایط تحریم گفت: برای مبادلات ارزی همزمان با بازگشت تحریم ها و خروج آمریکا از برجام، باید از صرافی ها به جای بانک ها برای مبادلات ارزیی استفاده کنیم؛ این رویه ای است که  طی  سالهای ۱۳۹۰ و ۱۳۹۱ در پیش گرفتیم.  

 این کارشناس بانکی اذعان داشت: در ارزیابی سیاستهای بانک مرکزی، صرفا بحث سیاست های ارزی مطرح نیست بلکه علاوه بر آن بحث پایش و کنترل سیستم های پرداخت نیز از اهمیت ویژه ای برخوردار است مثل سقفی که بانک مرکزی روی تراکنش های مالی گذاشته و توجه به بحث های پولشویی را از سوی این نهاد نشان می دهد.

 حیدری با بیان اینکه در بازارهای مالی عبارتی هست که بی خبری خوش خبری است، گفت: اینکه اطلاعات دقیقی از شیوه های مدیریتی و سیاستهای ارزی منتشر نمی شود، طبیعی است؛ شورای پول و اعتبار به عنوان سیاست گذار پولی و بانکی ایران در انتظار سیاست گذاری سیاست مداران اروپایی در زمینه کانال مالی با ایران هستند که در چند ماه آینده محقق خواهد شد. و مسلما با اجرایی شدن این مهم نرخ ارز کانال مقاومتی 11 هزار تومان را خواهد شکست و به نرخ نیمایی نزدیک تر خواهد شد.

هادی حیدری افزود: سیاستگذاریهای بانک مرکزی با چشم انداز آینده سیاسی و تعاملات بین المللی تنگاتنگ است اینکه  آیا معافیت هشت کشور برای خرید نفت از ایران تمدید خواهد شد یا خیر سوالی است که بسیاری از سیستم های مدیریت مالی کشور را تحت الشعاع قرار می دهد.

  وی گفت: باید بسیاری از تصمیم گیریها را در بستری که در آن رخ می دهد ارزیابی کرد بعنوان مثال  سیاست گذاری بانک مرکزی برای تامین کالاهای ضروری با نرخ ۴۲۰۰ تومان و تامین ارز در صورت نیاز در سامانه نیما در شرایط عادی برای کشور غلط است؛ اما در شرایط بغرنج کنونی کشور ما بهترین گزینه و بهترین سیاست مالی برای کنترل اوضاع بانکی مالی بازار محسوب می شود.