رئیس انجمن واردکنندگان برنج ایران در گفت‌وگو با اگزیم نیوز با اشاره به گسترش بازرسی‌ها از انبارها اظهار داشت: روند واردات برنج شفاف است آنچه که در سامانه انبارها ثبت می شود به وزارت صنعت، معدن و تجارت و سازمان حمایت مصرف‌کنندگان نیز اعلام می‌شود که برای کسب اطلاع بیشتر بازرسان می‌توانند به سامانه مراجعه و از سازمان‌های ذیربط استعلام بگیرند. برای این کار نیازی به پلمپ و کشف نیست، اما متاسفانه در نتیجه رفتارهای سلیقه‌ای برخی اول محکوم می‌کنند و بعد تقاضای سند و مدرک می‌کنند.

مرتضی شاه حسینی با تصریح بر اینکه به دلیل تفاوت قیمت ارز دولتی با بازار آزاد، قاچاق صرفه اقتصادی ندارد، عنوان کرد: از ابتدای امسال هیچ برنج قاچاقی در بازار عرضه نشده، اما اتفاقی که در این بازار افتاده این است که روند معکوس قاچاق برنج در حال رخ دادن است. به دلیل اینکه برنج با ارز دولتی وارد می‌شود، احتمال اینکه به صورت قاچاق از کشور خارج شود زیاد است که دولت باید برای جلوگیری از این اتفاق برنامه ریزی لازم را داشته باشد.

شاه حسینی افزود: بازرسی های جدید از سوی کسانی انجام می شود که با فرایند واردات و انبار برنج ناآشنا هستند، این بازرسان برخلاف بازرسان سازمان حمایت و وزارت صمت به جزییات فرایند واردات برنج، انبارداری و توزیع در بازار آشنا نیستند که این امر موجب بروز رفتارهای سلیقه ای، اعلام گزارش های نامرتبط و ایجاد موانعی شده است که کار را برای فعالان این بازار سخت کرده است.

رییس انجمن وارد کنندگان برنج با تاکید بر اینکه تمامی محموله های وارداتی در ابتدای ورود به کشور پایش می شوند و اطلاعات لازم در این زمینه در سامانه انبارهای وزارت صمت ثبت و قابل دسترسی است، یادآور شد: احتکار زمانی اتفاق می‌افتد که عرضه محصول کاهش یافته و قیمت‌ها افزایش غیرمعقول داشته‌ باشند،‌ در صورتی که اکنون واردات برنج با ارز دولتی و طبق قانون و روال مشخص انجام می شود. به گونه ای که اطلاعات محصول وارداتی قبل از ترخیص از گمرک در سامانه انبارها ثبت و نام گیرنده نیز مشخص می شود. ضمن اینکه بخشی از برنج‌هایی که از گمرک ترخیص می شود، در همان بندر توسط بنکداران خریداری و به انبارهای  شخصی منتقل می شود.

شاه حسینی ضمن تایید نظارت قانونی بر روند واردات به جهت سامان بخشی به وضعیت بازار گفت: آنچه که اکنون ملاحظه می شود این است که رصد و پایش بازار تابع آیین نامه مدون نیست و بیشتر از رفتارهای سلیقه ای نشات می گیرد که این بازرسی های غیر کارشناسی، آبرو و اعتبار بسیاری از واردکنندگان و توزیع کنندگان را در استان ها با تهدید جدی مواجه کرده است.

وی با انتقاد از بازرسی های غیر کارشناسی به الزام پایبندی به رصد قانونی تاکید داشت و افزود: رفتارهای سلیقه ای به انبارهای برنج ختم نمی شود بلکه کار تا جایی پیش رفته که در جاده‌ها به ظن قاچاق کامیون‌های حامل برنج را متوقف می کنند و انبارها را پلمپ که این امر موجب اختلال در بازار شده است. این روند خوبی نیست که در شرایطی که مشکلی در بازار نیست همه را قانون شکن بدانیم مگر اینکه خلاف آن ثابت شود، چراکه اصل بر سلامت و صحت است مگر آنکه خلافش ثابت شود.

شاه حسینی در ادامه افزود: هر ساله برای تأمین نیاز بازار در دوران ممنوعیت واردات، مقداری برنج ذخیره می‌شود که امسال نیز با توجه به تاکید وزارت جهاد کشاورزی و ستاد تنظیم بازار، این ذخیره سازی در حد معقول انجام گرفته است.

وی با بیان اینکه به طور متوسط ماهانه 120 تا 130 هزارتن برنج وارداتی در کشور مصرف می‌شود، افرود: با پایشی که انجام شده در مقایسه با سال گذشته میزان واردات با کاهش 200 هزارتنی همراه بود در صورتی که سال گذشته تاپایان مرداد ماه یک میلیون و 56 هزار تن وارد شده در حالیکه در همین بازه زمانی در سال جاری تنها 811 هزارتن وارد شده است.

به گزارش اگزیم نیوز براساس تازه ترین آمار گمرک از تجارت خارجی دو ماهه ایران، در این مدت ۱۷۷ هزار تن برنج نیمه سفید و سفیدشده از ایران به کشورهای خارجی صادر شده است که ارزش صادرات این حجم از برنج به بیش از ۱۸۳ میلیون دلار می‌رسد. بیشترین میزان برنج‌های واردشده به ایران از دو کشور هند و پاکستان است و سایر کشورها سهم اندکی از صادرات برنج به ایران دارند.

در میان صادرکنندگان برنج به ایران هند رتبه نخست را دارد، به طوریکه از مجموع ۱۷۷ هزارتن برنج واردشده، ۱۳۲ هزار تن برنج از این کشور به ایران وارد شده است که ارزش آن از مرز ۱۴۲ میلیون دلار نیز گذشته است.

پس از هند، پاکستان نیز میزان قابل توجهی از برنج وارداتی ایران را به خود اختصاص داده است و در دو ماه ۴۱ هزار تن برنج به ایران صادر کرده است که ارزآوری آن برای پاکستان رقمی در حدود ۳۸ میلیون دلار بوده است.

به این ترتیب می‌توان گفت که ۹۷ درصد از کل حجم برنج واردشده به ایران از دو کشور پاکستان و هند است و از نظر ارزش نیز همین وضعیت پابرجاست.

این در حالی است که واردات برنج نسبت به سال گذشته در دو ماهه نخست سال جاری با کاهش همراه بوده است، به طوریکه در مدت مشابه سال گذشته ۲۲۸ هزار تن انواع برنج به ارزش ۲۰۱ میلیون دلار به ایران وارد شده بود.

به این ترتیب می‌توان گفت که واردات برنج در سال جاری ۲۳ درصد نسبت به سال گذشته کاهش داشته است.