با توجه به گذشت چند سال از اجرای قانون مالیات بر ارزش افزوده و این ضرورت که باید قانون مذکور به یک قانون دایمی تبدیل شود، نمایندگان مجلس درصدد هستند که این قانون را مورد اصلاح قرار دهند. از سوی دیگر به‌ ظاهر دولت نیز در حال تهیه و تدوین اصلاحیه قانون مالیات بر ارزش افزوده و تغییر مسیر این قانون به سمت مالیات بر مصرف است. این در حالی است که از زمان اجرای این قانون همواره ایراداتی به نحوه اجرای آن وارد بوده تا جایی که به اعتقاد اکثر کارشناسان و فعالان بخش خصوصی، باید این ایرادات و اشکالات در اصلاحیه یا قانون جدید، برطرف شود و نیاز به تغییر رویکرد و یا نام آن وجود ندارد.

برای اصلاح نظام مالیاتی و حمایت از سرمایه گذاری، تولید و درآمد بیشتر کشورها مبنا و پایه درآمد خود را به مصرف منتقل کرده و بیشترین درآمد مالیاتی را از طریق مالیات بر مصرف کسب می کنند. بر این اصل مالیات ارزش افزوده برای مصرف طراحی شده و مصرف کنندگان آن را در زمان خرید خود می پردازند که توسط فروشندگان جمع آوری شده و از این طریق در اختیار سازمان امور مالیاتی قرار می گیرد.

این مالیات به صورت غیر تصاعدی در این زنجیره قرار می گیرد و مصرف کنندگان پرداخت کننده نهایی آن هستند. در اين نوع قانون مالياتی، تولید کنندگان از پرداخت معاف می شوند و بنابراین پرداخت و مالیاتی که بابت خريد مواد اوليه و ساير كالاها انجام داده اند را از خریداران دریافت کرده و ما به التفاوت را به دولت پرداخت می کنند.

عبدالله بهرامی، رییس اتحادیه سراسری تعاونی های تولید کنندگان فرش دستباف ایران در این زمینه در گفتگو با اگزیم نیوز معتقد است: باید تمهیدی اتخاذ شود تا فعالان صنعت فرش دستباف از پرداخت کل مالیات بر ارزش افزوده معاف شوند. در این زمینه طرح هایی نیز به کمیسیون اقتصادی مجلس ارایه کرده ایم که ضمن آن با اشاره به اینکه فرش دستباف یکی از فاخرترین برندهای ملی و تولیدی داخل کشور است و بافندگان و فعالان این رشته از قشر پایین جامعه هستند، بنابراین با توجه به قیمت تمام شده و میزان کلان مالیات آن، ضروری است دولت در این زمینه حمایت لازم را از بافندگان و طراحان به عمل آورد.

وی با بیان اینکه بسیاری از فعالان و فروشندگان فرش دستباف به دلیل هزینه ها و مالیات بالا از ادامه فعالیت در این بازار محروم شده اند، گفت: بسیاری از اعضای اتحادیه و بافندگان در زمان فروش کالای تولیدی خود از ارایه کدملی احتراز می کنند زیرا مالیات سنگینی را باید پرداخت کنند، بنابراین برای گریز از این موضوع به جای فروش کالای خود از طریق مبادی رسمی و اتحادیه، به دلالان بازار روی می آورند و با قیمت های نازل تر کارهای خود را ارایه می کنند.

بهرامی با اشاره به اینکه اتحادیه و تشکل های فرش دستباف ایران در این زمینه با ممیزی و بازرسی اداره مالیات با مشکل مواجه شده اند، عنوان کرد: درخواست اتحادیه های صادرکنندگان و تعاونی های فرش دستباف حذف مالیات بر ارزش افزوده است که امیدواریم در سال 97 بتوانیم در کمیسیون های مربوطه این موضوع را به شکل جدی تری پیگیری کنیم تا در بودجه 98 این را به تصویب برسانیم زیرا تنها بدینوسیله می توانیم قیمت تمام شده را کنترل کرده و بازار داخلی را حفظ کنیم.

وی با بیان اینکه در بسیاری از کشورها مالیات از اخرین حلقه یعنی مصرف کننده و در پای صندوق دریافت می شود یادآور شد: این درست ترین شیوه است زیرا در این روش هم تولید کننده داخلی ارتقا پیدا خواهد کرد و هم بازار داخلی و صادرات رونق پیدا می کند در حالی که در وضعیت کنونی به دلیل عدم ثبت کدملی و شناسه فروش چالش های فراوانی با حوزه مالیاتی به وجود آمده است.

رییس اتحادیه سراسری تعاونی های تولید کنندگان فرش دستباف ایران در پاسخ به این سوال که آیا اجرای قانون مالیات بر فروش اثار تورمی در جامعه به وجود می آورد، گفت : تورم نسبت به سیستماتیک کردن در یک مقطع کوتاه ایجاد می شود اما بعد از گذشت دوره به روال منطقی خود وارد می شود. در حال حاضر کالای قاچاق در این بازار به وفور دیده می شود زیرا مالیات بر ارزش افزوده فرش دستباف بسیار بالا است و این امر در قیمت عرضه شده نهایی نیز تاثیر به سزایی دارد. بر این اصل رقابت با کالای قاچاق و یا نمونه خارجی آن پایین می آید و همین مسئله به جایگزینی و رونق کالاهای بی کیفیت خارجی دامن می زند.

بهرامی به رشد 20 درصدی در حوزه صادرات در 8 ماه نخست سال 96 اشاره کرد و افزود: سال گذشته بیش از 20 درصد رشد صادرات فرش دستباف را داشتیم که مقصد این صادرات کشورهای افریقای جنوبی، چین ، ژاپن، آلمان ، ایالات متحده ، قطر و بسیاری از کشورهای عربی بود. اما آنچه که در این بین حایز اهمیت است حدود 80 میلیون دلار صادرات به بازار امریکا داشتیم که در این زمینه بازار بسیار خوبی است و 35 درصد صادرات فرش در سنوات 5 سال قبل را شامل شده است. اما با توجه به رونق صادرات بعد از برجام به این کشوراکنون به دلیل چالش های بانکی و بی ثباتی سیاسی دولتمردان امریکایی، نگرانی هایی برای صادرکنندگان و تجار فرش درخصوص عدم برگشت سرمایه به وجود آمده است.

رییس اتحادیه سراسری تعاونی های تولید کنندگان فرش دستباف ایران با اعلام اینکه در حال حاضر انبارها مملو از کالای تولیدی فرش دستباف است، عنوان کرد: بحث افزایش صادرات بیش از 20 درصدی زمانی میسر می شود که بستر سازی لازم در این زمینه انجام شود. زیرا در حال حاضرنقدینگی تشکل ها به شدت پایین آمده تا جایی که 3 هزار تعاونی در این حوزه از لحاظ قدرت مالی با مشکلات عدیده ای مواجه هستند و نمی توانند در خوشبینانه ترین حالت نسبت به تامین مواد اولیه داخلی و خارجی برای 3 ماه خود اقدام کنند.

وی در ادامه افزود: از سوی دیگر توان خریداری تولیدات اعضا را نیز نداریم زیرا فرش دستباف سرمایه بر است و در این زمینه با توجه به تورم موجود هیچ چاره اندیشی هم نشده است. براین اساس درخصوص تامین نقدینگی تشکل ها، اتحادیه صادرکنندگان و تعاونی ها در این حوزه در سال جدید به شدت نگرانیم .

بهرامی با تصریح بر اینکه اتحادیه اروپا به تولیدات رقبای ایران تمایل پیدا کرده عنوان کرد: در این زمینه رقبای ما هند، پاکستان، نپال و مهمترین آن ترکیه است. در واقع ترکیه با پیش بینی یک میلیارد دلار صادرات فرش و بستر سازی لازم از بهمن ماه سال گذشته 30 هزار کارگاه را با هزینه دولت در زمینه مالیات و بیمه پوشش داده تا با یک سرمایه گذاری عظیم، بازار فرش ایران را در بحث صادرات از آن خود کند.

رییس اتحادیه سراسری تعاونی های تولید کنندگان فرش دستباف ایران اذعان داشت: این هدفی است که سال ها ایران در پی عملیاتی کردن آن بوده زیرا پیش از این در دهه 70 توانسته ایم رکورد یک میلیارد و 200 میلیون دلاری در صادرات فرش را به نام خود کنیم اما اکنون تنها 350 میلیون دلار صادرات داریم . در حالیکه ترکیه با حداقل ها وارد این میدان شده است نه منابع گران بهای طرح و نقش را دارند و نه اینکه دنیا فرش این کشور را با طرح و برند می شناسد، ایران همه این مزیت ها را دارد اما از نگهداری این بازار غافل است.

بهرامی با اشاره به اینکه تمام دنیا ایران را با برند فرش دستباف فاخر می شناسند اما کشورهای رقیب در این مورد با سرمایه گذاری بلند مدت و جذب نیروهای طراح بی بدیل و استاد کار ایرانی سعی در دستیابی به بازارهای خارجی و هنر ایرانی را دارند، گفت: ارایه دستمزد بالا و خدمات دهی بسیار مناسب موجب شده است تا تعداد کثیری از پتانسیل ها و گنجینه های گران بهای هنر فرش ایرانی جذب بازارهای تولیدی خارج از کشور زیرا در داخل بخش تولید کننده ایرانی هیچ حمایتی نمی شود و در این زمینه با چالش های بزرگی روبرو هستند.

رییس اتحادیه سراسری تعاونی های تولید کنندگان فرش دستباف ایران با یادآوری این نکته که از تعداد 2 میلیون بافنده ایرانی در حال حاضر فقط یک میلیون نفر کار می کنند عنوان کرد: از این تعداد نیزتنها 300 هزار نفر آنها تحت پوشش بیمه هستند و 700 هزار نفر از حداقل مزیت ها و امنیت شغلی برخوردار نیستند که این امر به خروج این نیروهای زبده بافنده و طراح از این بازار و رجوع آنها به مشاغل کاذب شده است.