مریم خورشیدی - در دنیای صنعتی و کشورهای توسعه یافته بورس ها نشان دهنده پیشرفت و سلامت اقتصادها و بورس های کالایی، مکانی معتبر و قابل اتکا برای فعالان صنایع و سرمایه گذاران هستند، از این رو بورس کالا در کشور ما نیز با سپری کردن دوران بلوغ خود، امروز بهترین مکان برای ارتباط نزدیک و موثر تولیدکننده و مصرف کننده است؛ ماهیت و کارکرد بورس کالا ایجاد شفافیت در معاملات و بستن راه رانت خوارن و دلالان و  لازمه شفاف سازی بازارهای کالایی ارائه محصولات در بورس کالا است؛ کما اینکه طی چند سال گذشته تا حد قابل تاملی شاهد به وجود آمدن رقابت در میان صنایع و برچیده شدن پای واسطه های سودجو  از مسیر رسیدن یک محصول از کارخانه به دست مصرف کننده هستیم.

دبیرکل انجمن صنفی کارفرمایی صنعت پتروشیمی در گفتگو با اگزیم نیوز در خصوص دلیل عدم رغبت بخشی از تولیدکنندگان برای حضور در بورس کالا گفت:  منطقی است که با توجه به وجود مولفه هایی چون شفافیت، رقابت و عدالت در بورس کالا، و دیده شدن  شاخص های اقتصاد مقاومتی در این بازار باید در راستای پیشرفت، تعالی و رفاه جامعه بهره ‌بیشتری از این بازار برد اما علی رغم این امتیازات، برخی ممکن است با این سازوکار موافق نباشندکه این موضوع  نیز طبیعی است.

 احمد مهدوی خاطر نشان کرد: هرچند از لحاظ اقتصادی و تجربیات داخلی و جهانی، بورس کالا شرایط برد-برد برای خریدار و فروشنده را فراهم می سازد و تولیدکنندگان از منافع بسیاری مانند معافیت های مالیاتی برخوردار می شوند اما  قویا لازم است در این زمینه فرهنگ سازی های لازم صورت بگیرد.

وی افزود: در وهله بعد بورس باید هزینه های طرفین یعنی خریدار و عرضه کننده کالا را کاهش دهد؛ بعضی از مردم شاید به امتیازاتی از جمله معافیت های مالیاتی آگاهی نداشته باشند که باید اطلاع رسانی های لازم در این زمینه صورت بگیرد.

 مهدوی با اشاره به تاثیر خلا نقدینگی در معاملات بورس کالا گفت:  یکی دیگر از دلایل عدم رغبت کافی تولید کنندگان برای حضور در بورس کالا، مقدار نقدینگی در خریدهاست. باید توجه داشت که ماهیت  خرید در بورس کالا نقدی است و اگر کسی بخواهد اعتباری معامله کند، باید ضمانت نامه بانکی دریافت کند که پروسه ای زمانبر و پیچیده ای است که انگیزه را از افراد سلب می کند.

وی با تاکید بر اینکه مجموع دلایل ذکر شده  باعث می شوند بورس کالا آنطور که باید نتواند قابلیت های جذاب خود را نشان دهد، گفت: اما در نهایت کل مبادلاتی که در بورس صورت می گیرد رو به جلو در حرکت اند و با گذشت زمان شاهد حضور بیشتر کالاهای مختلف به بورس کالا هستیم.

مهدوی در خصوص مقررات بورس کالا برای حضور پتروشیمی در بورس کالا گفت: در قانون نوشته شده که تعیین قیمت محصولات پتروشیمی در بورس مشخص می شود و اگر دولت بخواهد مثلا اوره را به کشاورز بفروشد باید قیمت آن در بورس مشخص و معلوم شود؛ در واقع مهم ترین اتفاقی که در بورس کالا می افتد موضوع کشف قیمت است.

دبیرکل انجمن صنفی کارفرمایی صنعت پتروشیمی بخشی از مقاومت تولید کنندگان برای حضور در بورس کالا را با موضوع شفافیت مرتبط دانست و گفت: باید پذیرفت بخشی از مساله مربوط به شفافیت است؛ در بورس کالا قانونا  باید اشخاص تمام اطلاعاتشان را در اختیار این نهاد قرار دهند و این موضوع به طور سنتی مقاومت در پی دارد، چرا که بخشی از فعالیت های اقتصادی ما سنتی انجام می شود و چنین افرادی در اختیار قراردادن اطلاعات را به سازمان ها بیهوده می دانند و ترجیح میدهند جنس مورد نظر را مقداری گرانتر از طریق بازار خریداری کنند. بازهم بر  ضرورت فرهنگ سازی در این زمینه تاکید می کنم و معتقدم در صورت جلب اعتماد تولیدکنندگان و آگاه کردن آنها از مزایای حضور در بورس کالا، شاهد افزایش تمایل برای حضور در بورس کالا خواهیم بود

مهدوی  تاکید کرد بزرگترین حسن حضور در بورس کالا شفافیت، برخورداری از معافیت های مالیاتی و دسترسی آسان به میزان عرضه است. و در حال حاضر در کشور به دلیل وضعیت اقتصادی محدودیت ایجاد شده  بورس کالا بستری مناسب برای فعالیت اقتصادی است.

 احمد مهدوی تالارهای صادراتی را از پتانسیل های پنهان در بورس کالا دانست و گفت: با وجود ظرفیت های خوب در این تشکیلات، متاسفانه آنطور که انتظار میرفت در این زمینه موفق نبودیم؛ هرچند صادرات ما از طریق کانال بورس صورت گیرد اما هنوز آنچنان نمایان نیست و در این رابطه باید چالش های موجود توسط خود بورس کالا بررسی و برطرف شوند تا صادرکنندگان با فراغ بال بیشتر از این مسیر کالاهای خود را به فروش برسانند.

به گفته مهدوی یکی از مهمترین راهکارهای جلب صادرکندگان برای استفاده از مسیر بورس کالا و تالارهای صادراتی کاهش هزینه های معامله طرفین است.