یکی از مهمترین ابزار کنترلی کشورهای جهان برای نظارت و کنترل بهتر تجارت خارجی، در زمان صدور مجوز انجام می شود که کشورهای پیشرو در حوزه تجارت خارجی تنها به اشخاصی اجازه تجارت خارجی می دهند که قبلاً اعتبار این افراد از طریق مرجع صادرکننده مجوز بررسی و تایید شده است.
موضوع سوء استفاده از کارت های بازرگانی و واگذاری این کارت ها به افراد غیر تحت عنوان کارت های یکبار مصرف به سالیان متمادی بر می گردد که با راه اندازی سامانه جامع گمرکی و پنجره واحد تجارت فرامرزی امکان کنترل هوشمند عملکرد تجار و بازرگانان فراهم شد.
بر اساس اعلام روز سه شنبه گمرک، گمرک ایران از ابتدای سال 1394 اقدام به رصد افرادی کرد که کارت بازرگانی خود را با وکالت بلاعزل به غیر واگذار کرده بودند در حالی که صاحبان این کارت ها هیچ گونه بضاعت مالی برای فعالیت در حوزه تجارت خارجی نداشتند.
در این زمینه پرونده های متعددی از سوی گمرک تشکیل شد و گمرک ایران نخستین سازمانی بود که به چگونگی صدور کارت های بازرگانی به نام افراد کم بضاعت و سوء استفاده از این افراد برای فرار مالیاتی اعتراض کرد و هشدار داد.
اقدامات و پیگیری های گمرک ایران در این خصوص با استفاده از امکانات و قابلیت های سامانه جامع گمرکی و کنترل های هوشمند سبب شد تا روند نظارت ها بر عملکرد دارندگان کارت های بازرگانی در گمرک الکترونیکی شود و از ابتدای سالجاری اعتبار اشخاص از سازمان امور مالیاتی استعلام و در صورت نداشتن خوش حسابی کنترل های بیشتری بر عملکرد این اشخاص صورت پذیرد و در زمان انجام تشریفات گمرکی علاوه بر اخذ حقوق و عوارض گمرکی، چهار درصد نیز بعنوان مالیات علی الحساب از این افراد اخذ شد.
گمرک ایران ابطال برخی کارت های بازرگانی با مساعدت وزارت صنعت معدن و تجارت را تایید و اعلام کرد: بهترین روش این است که قبل از صدور کارت بازرگانی برای اشخاص کم بضاعت تحقیقات لازم در خصوص اعتبار این افراد بر اساس استانداردهای جهانی به عمل آید.
همچنین گمرک ایران با استقبال از همفکری و همراهی اتاق بازرگانی و صنایع و معادن در ساماندهی کارت های بازرگانی و پیگیری های شایسته سازمان بازرسی کل کشور در این زمینه بر تداوم نظارت هوشمند با کمک سامانه های الکترونیکی ، شفاف سازی و ارائه تسهیلات به طور صرف به فعالان اقتصادی مجاز و معتبر در فرآیند تجارت خارجی بر اساس استانداردهای جهانی تاکید می کند. 

 یکی از اعضای اتاق بازرگانی ایران چندی پیش خواستار نظارت گمرک بر کارت های بازرگانی یکبار مصرف شده بود.
این درحالیست که به تازگی «مجتبی خسروتاج» رئیس سازمان توسعه تجارت ایران از ابطال یک هزار کارت بازرگانی در سه سال گذشته خبرداده است.
به گفته وی، مشکل اصلی کارت های بازرگانی، نبود ملاحظات و توجهات لازم در زمان صدور آنها در گذشته بوده است.
وی براین باور است که صدور کارت های بازرگانی منوط به شرایطی است که از جمله آن می توان به تایید فرد متقاضی از سوی دو نفر فعال اقتصادی باتجربه، دارا بودن دفتر و محل کسب و کار، ارائه گواهی عدم سوء پیشینه و نداشتن سابقه کیفری اشاره کرد.

منبع: ايرنا