دکتر سید جلال ابراهیمی مدیر مرکز مطالعات ایران و ترکیه و دبیرکل اتاق مشترک بازرگانی ایران و ترکیه در یادداشتی اجمالی وضعیت کلی کشور ترکیه را در سال 2017  و پیش بینی های آینده در مورد اقتصاد این کشور را  مورد بررسی قرار داده است که در ادامه می خوانید:

در سال گذشته میلادی یعنی در 2017 رشد اقتصادی ترکیه تحت تاثیر بی ثباتی های سیاسی در داخل و همچنین منطقه سوریه ، عراق و همچنین درگیری های لفظی با اسرائیل و مصر و همچنین تنش های ناشی از محاکمه رضا ضراب در آمریکا کاهش یافت . جریان حرکت اقتصادی  SME و صنایع کوچک داخل کشور و یا تقاضای داخلی عامل نگهدارنده برای پایه های اقتصادی ترکیه بود

به طور کلی مسکن و تقاضای خرید مسکن نه تنها رشد نداشت بلکه متوقف بود و حتی بسیاری از خریداران خارجی مسکن علاقمند به فروش املاک خریداری شده بودند گرچه تقاضاهایی از سوی اعراب حاشیه خلیج فارس برای خرید ملک ، ایجاد مجتمع های مسکونی در نیمه دوم سال 2017 دیده شد.

جریان مجدد صادرات به روسیه بعد از ملاقات های آقای اردوغان با رهبر روسیه در نیمه دوم سال 2017 چهره خود را نشان داد و حرکت های خرید و فروش بین دو کشور جاری وساری شد گرچه هنوز رشد صنعت توریسم که از 2016 بعد از ماجرای سقوط سوخوی روسی متوقف شده بود هنوز به رقم های قبل از 2016 نرسیده است این درحالیست که توریست روسی علاوه بر ایجاد درآمد برای ترکیه عامل جلب و جذب توریست از کشورهای ثالث نیز بود .

در نیمه اول و دوم سال 2017 نوسانات ارزی داخل کشور بالا گرفت تا حدی که آقای اردوغان از مردم ترکیه درخواست کرد که ارزهای موجود در حساب ها یا در خانه های خود را به دولت بفروشند و نیز در نیمه دوم سال 2017 از مردم خواسته شد که طلاهای خود را در اختیار بانک ها بگذارند و هر ماه در مقابل آن بهره سکه بگیرند و از طرف دیگر نوسانات ارز در مقابل لیر و دلار و یورو در بازار ترکیه عامل توقف چندروزه معاملات شد و دولت با وارد کردن ارز به بازار موفق به جلوگیری از تلاطم بیشتر امر شد و در ابتدای سال 2017 ارزش لیر شروع به افزایش تدریجی کرد و این امر در کاهش تورم در سه ماهه اول نیمه دوم 2017 گردید.

نرخ بیکاری در نیمه اول و سه ماهه اول سال 2017 به ترتیب 118 و 103 درصد بود

بعضی از صاحب نظران صنعت بورس در ترکیه و اساتید اقتصاد دانشگاه های ترکیه پیش بینی میکنند ارزش لیر در مقابل دلار روبه رشد باشد. باید توجه داشت که خرید های ترکیه از اتحادیه اروپا یا بازار اروپا به یورو صورت میگیرد و از طرفی پرداخت های ترکیه به بانک چهانی به لیر صورت میگیرد و لذا ترکیه در 2017 میلادی تمام سعی خود را به توسعه تعرفه های ترجیحی به کشورهائی کرد که با آنها مراودات اقتصادی مطمئن و رو به رشدی را دارد و لذا با ایران و چین سعی بر پرداخت های تجاری به طریق پول ملی نمود تا بتواند از خروج ارز به هر طریق جلوگیری کندو ذخایر ارزی را برای پرداخت ها و خریدهای خارجی محافظت نماید

سیاست مردان و اقتصاد مردان ترکیه آقای اردوغان رئیس جمهور ، بینالی یلدرم و همچنین آقای زیبکچی وزیر اقتصاد در طول سال 2017 مسافرت های متعددی به ایران داشتند که علاوه بر مذاکرات سیاسی در حوزه امنیت منطقه ، سوریه ، مسائل کردها، عراق حتی لبنان در حوزه تعرفه های ترجیحی ،مراودات مرزی،گسترش صنایع و تجارتحتی در حوزه نظامی نیز فرماندهان نظامی با همدیگر  به مذاکره نشستند و به طور کلی در سال 2017 شدآمد سیاسی و اقتصادی ،نظامی، امنیتی پیاپی بین دو کشور در جریان بود

در یک نگاه کلی شرایط ترکیه به نسبت سال 2016 که پر از تنش های سیاسی اقتصادی و منطقه ای بود که از آن جمله میتوان به اعتصابات واعتراضات و تظاهرات خیابانی و حتی تلاش برای کودتای نظامی اشاره کرد که منجر به دستگیری تعداد زیادی از مردم و نظامیان گردید و از سوی دیگر حملات تروریستی در استانبول و آنکارا روی داد. در 2016 شاهد اوج گیری حرکت های  PKK وPYDنیز در جنوب شرق ترکیه و همچنین در سوریه بود و آشوب های حملات PKKدر قسمت  دیار بکر،حکاری،شرناک و .... در اوج خود بود که در 2017 از شدت این حرکت ها با اقدامات دولت بینالی یلدرم و همچنین فروکش کردن بحران سوریه کاسته شد چون کلیه عملیات مورد اشاره دستگیری ها و اعتصابات و مسائل کردها بر اقتصاد ترکیه فشار وارد میکرد در حالیکه در 2017 ترکیه به نسبت سال 2016 شاهد رشد اقتصادی بهتربود و رشد در نیمه سال 2017 به 5 درصد افزایش و کمی بیشتر نسبت به زمان مشابه بود.

در نیمه دوم سال 2017 نسبت صادرات ترکیه نسبت به سال 2016 در شرایط بهتر و مطلوب ودر حال حرکت روبه رشد قرار گرفته بود.

در سال 2017 ترکیه به نسبت سال 2016 سال موفقی داشت چون در 2016 به دنبال کودتا و بگیر و ببند های سیاسی و نظامی و حملات تروریستی موج خروش سرمایه و مهاجرت آغاز شده بود در 2017 شاهد توقف نسبی و حتی بهبود امر بودیم

در حوزه صنعت توریسم که در 2014 و 2015 ترکیه شاهد رقم بالاتر از 32 میلیون نفر و حتی بنا به آماری 35 میلیون نفر توریست بود در 2016 به دنبال تنش های خیابانی، اختلاف با روسیه بر سر مسائل سقوط هواپیما ، دستور پوتین برای جلوگیری از اعزام توریست روسی به ترکیه ، شرایط مهاجران سوری و سایر در سال 2016 میزان توریست افت بی سابقه ای داشت و حتی درآنتالیا ، آلانیا ، گوموش یقه و مناطق توریستی 60 الی 70 درصد اتاق های هتل ها خالی از توریست بود که در 2017این صنعت بهبود یافت تا حدی که تعداد خارجی های گردشگر رقمی برابر با 5/6 درصد نسبت به سال 2016 افزایش یافت و حرکت رو به رشد آغاز شد و در این میان رشد آمار گردشگران ایرانی هم به  نسبت اواخر سال 2015 و طول 2016 چشم گیر بود

گرچه حوزه گردشگران ایرانی به طرف منطقه وان بیشتر گردید و گردشگران آلمانی و عربستان بیشترین ارقام توریست را در 2017 داشته و ترکیه که در 2015 و 2016 رشد منفی در صنعت توریسم داشتند و حتی این صنعت به تعطیلی میکشانیددر 2017 رشد مثبت نشان داد

به طور کلی سال 2017 برای ترکیه به جز در مسائل سیاسی مثل گولن و رضا ضراب و درگیری های لفظی با آمریکا سال خوبی به نسبت سال 2016 بود.