برقراری تعرفه ترجیحی یکی از روش‌های تقویت روابط تجاری ایران با دیگر کشورهاست. در مورد تجارت با کشورهایی مثل روسیه و ترکیه برقراری تعرفه ترجیحی می‌تواند راه‌حل مؤثری برای تقویت روابط باشد  اما این به‌تنهایی کافی نیست. در مورد خاص ترکیه باید به این مسئله مهم توجه کرد که هر نوع تقویت روابط تجاری چه اثری بر تراز تجاری ایران با این کشور خواهد گذاشت. برای اینکه صادرات ایران به ترکیه را افزایش دهیم و به واردکننده صرف محصولات ترک از این کشور تبدیل نشویم به یک برنامه درازمدت و هوشمندانه نیاز داریم تا معادله را به نفع تجارت ایران تغییر دهد.

 البته هر تلاشی در این زمینه منجر به نتیجه برد –برد خواهد شد که چراکه کشور مقابل هم بیکار نخواهد نشست. در دهه‌های گذشته بارها از توسعه روابط تجاری با کشورها حرف زدیم اما نباید در دوره پیش رو اشتباهات گذشته را تکرار و با مانع‌تراشی برای صادرات، راه واردکننده خارجی به کشور را هموار کرد. برقراری تعرفه ترجیحی با حمایت از صادرات مؤثر خواهد بود چراکه ممکن است محصول صادراتی ایران باوجود تعرفه تجاری توان رقابت در بازار خارجی را نداشته باشد.

یکی از اهرم‌های حمایت از صادرات افزایش نرخ ارز است. در یک ماه گذشته رشد نرخ ارز احتمال تک‌نرخی کردن را افزایش داد اما در اظهارنظرهای اخیر مسئولان دولتی بر ثبات نرخ ارز تأکید شده است. به نظر می‌رسد دولت در مورد ارز دچار دگماتیسم شده و نمی‌توان در مورد تک‌نرخی کردن ارز به آن امید بست. دولت عدم کاهش ارزش پول ملی را یک اصل تغییرناپذیر در نظر گرفته است. به نظر می‌رسد نظر دولت در مورد ثبات این اصل قطعی است درحالی‌که اساس این اصل غلط است و سال‌ها بعد پیامدهای ناگوار آن دامن اقتصاد ایران را خواهد گرفت. تکرار این مطالبه از سوی بخش خصوصی در مذاکرات متعدد با دولت نتیجه‌بخش نبوده است و این نشان می‌دهد که دولت تا چه اندازه در مورد نرخ ارز و ارزش پول ملی دچار دگماتیسم شده است.

پافشاری دولت در نگه‌داشتن نرخ ارز در یک نقطه بدون در نظر گرفتن فواید افزایش نرخ برای صادرات با توجه به افزایش قیمت نفت بیش از گذشته تقویت می‌شود اما نکته‌ای که در بین مغفول مانده، خطر جهش نرخ ارز است. به نظر نمی‌رسد که اقتصاد ایران از این خطر رهیده باشد. زیان این جهش به‌طور حتم اقتصاد را تحت تأثیر قرار می‌دهد همان‌طور که درگذشته تجربه‌شده است. دولتی که روی نگه‌داشتن نرخ ارز پافشاری می‌کند، باید به عاقبت به‌زور نگه‌داشتن فنر و آزاد شدن این انرژی به‌طور ناگهانی فکر کند.

منبع: اتاق تهران