فراموش نکنیم که نرخ سود ۱۵ درصد در شرایطی که تورم به زیر ۱۰ درصد رسیده هنوز هم برای سپردهگذاری نرخ مناسبی است. از سوی دیگر سپردههای بانکی از مالیات معاف است و خطری که در دیگر فعالیتهای اقتصادی برای سرمایه وجود دارد در سپردهگذاری بانکی نیست. با کاهش نرخ سود بانکی همیشه این نگرانی وجود دارد که سرمایههای خرد از بانکها که نقش مهمی در تأمین مالی بخش تولید ایفا میکنند خارج شود و به بازارهای موازی مثل ملک، طلا و ارز برود اما در شرایط فعلی به نظر میرسد که جای نگرانی نیست و اوضاع تحت کنترل است. بانک مرکزی پس از ابلاغ کاهش نرخ سود علیالحساب سپردههای بانکی فرجه زمانی را برای اجرای این ابلاغیه و کاهش نرخ سود برای بانکها و سپردهگذاران در نظر گرفت. زمان اجرای این ابلاغیه 11 شهریور است و مدتزمان لازم برای تمدید قرارداد سپردهگذاران با بانکها یا ایجاد سپردههای جدید برای مردم وجود داشته است. در نتیجه بسیاری از سپردهگذاران مشمول این کاهش نرخ سود بانکی نشدند. از سوی دیگر کاهش نرخ سود بانکی به 15 درصد دلیل بر عدم جذابیت سپردهگذاری در بانکها نیست. فراموش نکنیم که نرخ سود 15 درصد در شرایطی که تورم به زیر 10 درصد رسیده هنوز هم برای سپردهگذاری نرخ مناسبی است. از سوی دیگر سپردههای بانکی از مالیات معاف است و خطری که در دیگر فعالیتهای اقتصادی برای سرمایه وجود دارد در سپردهگذاری بانکی نیست. با توجه به این دلایل به نظر نمیرسد که خطری فرایند سپردهگذاری را تهدید کند یا زمینه کوچ سرمایههای خرد فراهمشده باشد.
اگر شبکه بانکی کشور این ابلاغیه را بهدرستی رعایت کند و نظارت بانک مرکزی بر کار بانکها با شدت بیشتر ادامه یابد، ابلاغیه جدید بانک مرکزی در کاهش نرخ سود بانکی میتواند آثار مثبتی بر اقتصاد کشور برجای بگذارد. اعتقاد من این است که کاهش نرخ سود بانکی باید ادامه پیدا کند. اینیک روند و گریزی هم از آن نیست. زمانی که تورم را به 8 درصد میرسانیم یعنی در عمل نرخ سود 15 درصدی بالاست. از سوی دیگر این نگرانی وجود دارد که مؤسسات مالی و اعتباری غیرمجاز با وعده سود بالا به سپردههای مردم بازار مالی را به هم بزنند. هرچند بانک مرکزی اعلام میکند که پرونده مؤسسات مالی غیرمجاز بستهشده اما به نظر نمیرسد فرایند ادغام این مؤسسات بهطور کامل انجامشده باشد بنابراین برای اینکه هر نوع کاهش نرخ سودی محکوم به فنا نشود، باید هرچه زودتر نسبت به تجمیع این مؤسسات اقدام کرد.
جمعآوری سرمایههای خرد و هدایت آن به سمت تولید یکی از وظایف بازار سرمایه است اما متأسفانه بازار سرمایه در کشور ما بازدهی لازم را در این زمینه نداشته و در عمل موفق نبوده است. در چهارساله گذشته محاسبه تجمعی تورم نشان میدهد که بالای 50 درصد تورم را تجربه کردیم اما بازار سرمایه نه در شاخص کل رشد کرده و نه به اوج قیمتی که در سال 92 آن را تجربه کرده است. بهطورقطع با توجه به شرایطی اقتصادی و تولیدی امروز و با این درصد نرخ سپرده سرمایههای خرد راهی بازار سرمایه نخواهد شد.
نظر شما