مدیرعامل بانک توسعه صادرات ایران با اشاره به این که ثبات مالی مقوله بسیار مهم و اثر گذاری در بازار سرمایه است گفت: عدم تعادل اقتصادی و عدم تعادل مالی در بانکها می تواند آثار مخربی را در بازار سرمایه موجب شود. به گفته دکتر علی صالح آبادی امروزه سهام بیشتر بانکهای کشور در بورس معامله می شود و درصد قابل ملاحظه ای از سهام بانکها در بازار سرمایه است، بنابراین عدم تعادل در نظام بانکی و رشد دارایی های غیر جاری باعث کاهش توان تسهیلات دهی بانکها می شود و منابع بانک را قفل خواهد کرد که منجر به ایجاد دارایی های غیر مولد می شود و چون بخشی از بازار سرمایه نظام بانکی است در این بخش نیز چالش خواهیم داشت، لذا از سوی دیگر بانکها با چالش نقدینگی مواجه می شوند و از پرداخت وام به بنگاهها عاجز می شوند.
وی با تأکید بر این که موضوع دیگر تعامل با بانکهای بین المللی است که بر ثبات مالی اثرگذار است افزود: اگر نظام مالی و بانکی کشور بتواند از خطوط اعتباری بانکهای خارجی استفاده کند و یا فروشندگان خارجی به خریداران ایرانی اعتبار بدهند، فروش اعتباری در نظام مالی کشور راه می افتد و فروشنده خارجی زمانی که مواد اولیه را به خریدار ایرانی می فروشد، می تواند پول آن را شش ماه تا یک سال دیگر دریافت کند و خریدار ایرانی واردکننده مواد اولیه پس از تولید محصول و فروش کالای تولیدی، پول طرف خارجی را پرداخت کند.
به گفته صالح آبادی اما اگر فروشنده خارجی حاضر نباشد به صورت اعتباری با خریدار ایرانی کار کند بنگاه ایرانی با کمبود نقدینگی مواجه می شود و لذا در شرایط دست و پنجه نرم کردن بنگاههای ایرانی با چالش نقدینگی و کمبود منابع، چرخه نقدینگی دچار تغییر می شود و این موضوع می تواند روی نقدینگی بنگاه و ثبات نظام اثرگذار باشد. مدیرعامل بانک توسعه صادرات ایران اضافه کرد: بنابراین یک راه حل این است که خریداران ایرانی بتوانند از طریق نظام بانکی با دنیا تعامل برقرار کنند و در دوره ای که تحریمها برداشته شد بتوانند اعتباری که در گذشته در نظام مالی بوده و فروشندگان خارجی به خریداران ایرانی می دانند و فعالیت اعتباری بانکهای خارجی و بانکهای ایرانی از سر گرفته شود که این موضوع در ثبات بازارهای مالی کشور اثر مثبت دارد.
وی ادامه داد: یکی دیگر از مباحث مربوط به روابط بازار پول و بازار سرمایه است. در حال حاضر، نظارت بر بازار پول به وسیله بانک مرکزی اعمال می شود و نظارت بر بازار سرمایه از طریق سازمان بورس است. ارتقای تعامل بین دو نهاد ناظر و قانونمندتر شدن آن می تواند در سطح بازارها ثبات بیشتری به دنبال بیاورد.
وی به عنوان یک نمونه اشاره کرد ممکن است تصمیمی در بانک مرکزی گرفته شود که در بازار سرمایه اثر نامطلوب داشته باشد و یا بالعکس تصمیمی در بازار سرمایه گرفته شود و اثر نامطلوبی در نظام بانکی داشته باشد. بنابراین مبرهن است که هرچه هماهنگی نهادهای نظارتی بیشتر شود، ثبات مالی افزایش می یابد و سازو کار آن این است که از نظر قانونگذاری شورای مشترک سیاستگذاری بین بازار پول و بازار سرمایه و بیمه شکل بگیرد که توان اخذ تصمیمات لازم الاجرا را داشته باشد و سطح ثبات مالی در بازارها را ارتقا دهد.
به گفته صالح آبادی ثبات در بازار ارزی نیز دارای اهمیت به سزاست، از این جهت که با افزایش نرخ ارز در کالاهایی که مواد اولیه خارجی بیشتری دارند، تورم وارداتی ایجاد می شود و یکسری از کالاها نیز در داخل کشور که بی نیاز از واردات مواد اولیه از خارج هستند تحت تاثیر افزایش نرخ ارز قرار می گیرند، هرچند این کالاها نیاز چندانی به مواد اولیه خارجی ندارند اما از آنجا که در بورس کالا معامله می شوند و قیمت ها در بورس کالا جهانی است، متضرر می شوند. بنابراین با نرخ های بین المللی تطابق پیدا می کنند و با آن بالا می روند. لذا قیمت این قبیل کالاها بر نرخ تورم اثر می گذارد و باید توجه داشت که ثبات بازار ارز به معنی غیرواقعی بودن نرخ ارز نیست و اگر قرار باشد نرخ ارز افزایش پیدا کند باید متناسب با تورم و حساب شده باشد.
وی با اشاره به این که خوشبختانه در سالهای اخیر با کاهش نرخ تورم، نرخ ارز نیز نوسانات کمی را تجربه کرده و این موضوع توانسته ثباتی را در بازارهای مختلف کشور ایجاد کند افزود: طبعا در نتیجه آرامشی در بازارهای مختلف ایجاد می شود که به ما کمک می کند که بازار ارزی داشته باشیم و صادرکنندگان و وارد کندگان بتوانند خودشان را در برابر نوسانات این بازار بیمه کنند.
به گفته وی متاسفانه ما با محدودیت ابزار پوشش نوسان ارز در بازار مواجهیم و زمانیکه کسی از بانک وام ارزی بگیرد و همزمان نرخ ارز بالا برود به مشکل بر می خوریم اما اگر بازار ارزی وجود داشته باشد که بتوان در آن نرخ ارز را با پوشش ریسک کنترل کرد تجار ما در تلاطمات ارزی کمتر متضرر خواهند شد. این خلا در حال حاضر وجود دارد و به نظر می رسد یکی از راهکارهای خروج از این وضعیت و ارتقای ثبات مالی، ایجاد بازار مشتقه ارزی است.
نظر شما