یکی از روشهای معمول در کشورهای دنیا برای ایجاد تعادل تجاری استفاده از اهرم تعرفه هاست. در شرایطی که دنیا به سمت اقتصاد آزاد حرکت می کند کارایی این روش از سوی کارشناسان اقتصادی مورد مناقشه است. از طرفی کاهش تعرفه ها برای  عضویت در سازمان تجارت جهانی امری ضروری است. حسین سلیمی رئیس هیات مدیره انجمن سرمایه گذاری های مشترک ایرانی و خارجی در گفتگو با اگزیم نیوز در این رابطه گفت: در بعضی مقاطع حمایت از صنعت لازم است اما نه در این محدوده زمانی و این حجم و اندازه ها. مثلا در مورد خودروسازی، ما بعد از 50 سال محصولی تولید نکرده ایم که رقابتی باشد. حتی به لحاظ قیمت نیز نمی توانیم رقایت کنیم و عملا انگیزه رقابت و تولید با کیفیت را از یک سری از صنایع سلب کرده ایم.

حسین سلیمی گفت: کشورهای عضو WTO طبق قوانین این سازمان تعرفه ها را تعیین می کنند ما چون در حال حاضر عضو  این سازمان نیستیم،  این امکان را داریم که تعرفه ها را به بهانه حمایت از صنایع داخلی و دلایل مختلف تغییر دهیم. در واقع  این روش یکی از ابزارهایی است که می تواند به صنعت خاصی در کشور کمک کند و در نهایت به نفع تولید داخلی است، اما همانطور که اشاره کردم نیازمند تعیین شرابط و زمانبندی و همچنین نگاه به آینده ای است که در آن عضو WTO خواهیم بود.

سلیمی در مورد سنگینی وزنه تعرفه ها به سمت صنابع بزرگ چون خودروسازی و فولاد گفت: حمایت های دائمی از این صنایع منجر به پایین آمدن بهره وری می شود و نمی تواند در سطح بین المللی صادرات رقابتی داشته باشد. چون صادرات در سطح بین المللی نیازمند رعایت استانداردهای جهانی است و این صنایع تحت حمایت دولت هر کالایی با هر کیفیتی خواسته تولید کرده و کالای رقیب هم اجازه ورود نداشته و مصرف کننده نیز مجبور به استفاده از همین کالا شده و این جنبه منفی حمایت هاست.

سلیمی خاطر نشان کرد: یکی از دلایلی که دنیا به سمت اقتصاد آزاد تمایل دارد امکان تولید رقابتی است. با سیستم تعرفه ها در این روند وقفه ایجاد می شود و اگر نگاهمان به بازار جهانی باشد گریزی از تولید رقابتی و با کیفیت و قیمت بهتر نیست.

وی در مورد آمادگی ایران برای پیوستن به سازمان تجارت جهانی گفت: شرایط به نوعی فراهم می شود که ما طی پنج سال با توافق هایی تعرفه ها را ادامه می دهیم و به مرور تعرفه ها را به حد استاندارد (حداکثر 5 درصد) برسانیم تا صنایع ما آسیب نبینند. به نظر من این آمادگی وجود دارد که عضویت در WTO به صورت جدی آغاز شود.

سلیمی خاطر نشان کرد: سیاست دولت بر این بوده که از برخی صنایع حمایت کند و طی این حمایت ها از این صنایع خواسته نشده که خودشان را به سطح جهانی برسانند. به دلیل اینکه این حمایت ها طولانی مدت و بدون محدودیت زمانی بوده و این صنایع لزومی به تغییر احساس نکرده اند و نتیجه این شده که ما کاملا از استاندارد بین المللی در این صنعت فاصله داریم. به تازگی هم در قبال کاهش تعرفه ها از این صنایع خواسته شده تا برای ارتقای کیفیت کالای خود و رساندن به سطح قابل رقابت بین المللی تلاش کنند که این روند طی پیوستن به WTO سرعت خواهد گرفت.

 حسین سلیمی در مورد ضوابط تعیین تعرفه ها در کشور گفت: کمیسیونی برای تعیین تعرفه ها وجود دارد که در آن تعرفه را در کالاهای مختلف بر مبنای صادراتی بودن یا نبودن تعیین می کنند. تعیین تعرفه ها فرایندی پویاست و بنا به شرایط تولید تغییر می کند و سالانه بر اساس خواسته های تشکل ها استعلام می شود و از آنجا به وزارت صنایع و از آنجا به کمیسیون ماده 1 که مسئول تعیین تعرفه ها و لغو آنهاست می رود. در واقع این فرایند با تعامل تشکلها، واحدهای تولیدی و وزارت صنایع انجام می پذیرد.

 وی در پایان تاکید کرد: در حال حاضر به دلایلی کاهش تعرفه ها در جهت منطقی شدن گام بر می دارد؛ چرا که با عضویت ما در سازمان تجارت جهانی باید این قانون هم اجرایی شود، چون متوسط تعرفه در سازمان تجارت جهانی ۵ درصد است و اگر کالای ایرانی به کشورهای خارجی صادر شود با این تعرفه وارد می شود و اگر کالای خارجی وارد کشور شود دیگر نمی تواند تعرفه ۵۰ درصد پرداخت کند. با این شرایط به سمت یکسان سازی پیش می رویم و قطعا صنایع داخلی بیشتر مورد حمایت قرار می گیرند.

وی ادامه داد: ما نهایتا یک روز باید عضو سازمان تجارت جهانی بشویم و لازم است دولت تصمیم بگیرد به زیر مجموعه ها ابلاغ کند که به تدریج تولید رقابتی را سرلوحه فعالیت خود قرار دهند تا بتوانیم بدون مشکل وارد این سازمان شویم.  

.