بسیاری از کارشناسان و فعالان اقتصادی مهمترین مانع بر سر راه رشد اقتصادی را مشکلات سیستم بانکی کشور می دانند. در شرایطی که بهبود فضای کسب و کار، بسترسازی برای تولید و صادرات و رونق اقتصادی در گرو داشتن نظام بانکی مطلوب است، سوال مهم این است که آیا با سیستم بانکی فعلی و مشکلاتی که دارد می توان به اهداف اقتصادی پیش بینی شده دست یافت؟ دکتر پویا جبل عاملی در گفتگو با اگزیم نیوز شرایط نظام بانکی کشور را چنین ارزیابی می کند: شرایط نامساعد نظام بانکی را نیاید به آن شکلی که در ذهنیت توده مردم هست دید ولی شاخص هایی مثل شاخص کفایت سرمایه، میزان MPL مطالبات معوق شده را معرفی می کند که نشان دهنده سطح مشکلاتی است که نظام بانکی با آن مواجه است. این مشکلات باید رفع شود و مشکلات را باید ترمیم کرد. دولت هم تا به اکنون گام هایی را در مورد این مسئله برداشته است؛ البته این گام ها باید استوارتر باشند.
جبل عاملی نیاز بانکها به سرمایه نقد شونده را دلیل رقابت بانکها در پرداخت سود بانکی بیشتر برای جذب سرمایه های مردم دانست و گفت: این امر نشان دهنده این است که بانک به یک میزان دارایی نقدشونده نیاز دارد و به همین دلیل حاضر است که با سودهای بیشتر این نقدینگی را جذب کند.
وی خاطرنشان کرد که در حقیقت یک مسئله بحرانی وجود ندارد. ضمن اینکه با افزایش رشد اقتصادی و با افزایش درآمدهای نفتی و چرخش بیشتر چرخ های اقتصاد، خودبه خود هم دولت دستش باز می شود تا بدهی خود را به سیستم بانکی بدهد و هم آن کسانی که وام گرفتند می توانند بدهی خود به بانکها را تصفیه کنند. جبل عاملی بر این باور است که در دو سه سال اخیراین روند رو به بهبود بوده است و این امیدواری وجود دارد که وضعیت سیستم بانکی بهتر از آنچه که تا بحال گذشته بدل گردد.
وی با اشاره به اینکه ما نباید در تامین مالی بنگاه های تولیدی به سیستم بانکی اتکا کنیم افزود: بازار سرمایه باید خودش را توسعه بدهد تا بتواند ابزارهای مختلفی را برای تامین مالی بنگاه های تولیدی ایجاد کند ضمن آنکه اگر این اصلاحات در سیستم بانکی صورت بگیرد، سیستم بانکی، دارایی نقدی بیشتری دارد تا بتواند به بنگاه های تولیدی کمک کند.
جبل عاملی در پاسخ به این پرسش که «آیا سیستم بانکی فعلی به رشد بخش واقعی اقتصاد، کمکی خواهد کرد» گفت:مسلما خیلی کارها باید برای تولید انجام شود. خود دولت به دلیل مجوزهای زیادی که از بخش تولید می گیرد، فرایندهای بوروکراتیک پیچیده و زیاد، مالیات، بیمه و ... مشکلات ساختاری و قانونی عدیده ای دارد که باعث کندی فرایند تولید می شود. اینها مواردی جز مشکلات بانکی است که باید مرتفع گردد تا چرخ تولید به حرکت در بیاید.
وی افزود: اگر بخواهیم به صورت تام بگوییم که مشکل بنگاه های تولیدی ما، سیستم بانکی است، درست نیست. چون از سر دیگر ماجرا نیز باید نگاه کرد یعنی می توان این مطلب را اینگونه بیان کرد که بیشتر مشکلات سیستم بانکی در دست تولید است. اگر کسانی که وام گرفتند، وامشان را به موقع می دادند، این میزان مطالبات برای بانکها جمع نمی شد و وضع بانکها بهتر از این بود و می توانستند بنگاه های تولیدی را بهتر تامین مالی کنند.
جبل عاملی با اشاره به ناکارآمدی بنگاه های تولیدی گفت: در حقیقت وام هایی که در گذشته به بنگاه هایی که به غلط فکر می کردند بنگاه های تولیدی کارآمد هستند، باعث شده است که بانکها نتوانند نقدینگی کافی را برای تزریق به بنگاه های تولیدی کارآمد داشته باشند.
جبل عاملی در ادامه راهکارهای پرداخت بدهی دولت به بانکها را ارائه کرد. وی گفت: راهکار اول تامین مالی بانکها از طریق بازار بدهی است. به عقیده من، وضع ما در روال عادی اقتصاد نیست و ما نمی توانیم از درآمدهای مختلفی که دولت دارد، استفاده کنیم. اگروضعیت بودجه دولت، وضعیت خیلی روشنی بود و می توانست هزینه ها را پوشش دهد آنوقت می توانیم بگوییم که بخشی از آن به صندوق توسعه ملی برود ولی اکنون دولت هزینه هایی که کرده و بدهی هایی که دارد برای خود دولت وضعیت عادی نیست بنابراین باید از همه درآمدهایش استفاده کند.
نظر شما