مطالعات انجام شده نشان می دهد که از یازده جنبش بزرگ پوپولیستی در کشورهای توسعه یافته، در 10 مورد آن بر بستر ضعف شدید اقتصادی شکل گرفته است و به درستی این طور نتیجه گیری شده است که رکود اقتصادی توام با نابرابری طبقاتی و توزیع نامتعادل فرصتها زمینه های جدی پوپولیسم در جهان بوده است. در سال های اخیر هم به واسطه نبود کارایی سیاست های پولی در کشورهای توسعه یافته و افزایش شکاف طبقاتی و توزیع نامتعادل تر فرصت ها و استمرار رکود اقتصادی در 10 سال گذشته، راست افراطی به عنوان نماینده قدرتمند پوپولیسم در جهان در حال ظهور است، به طوری که گستردگی این پدیده بعد از سال های ١٩٣٠ تاکنون بی سابقه بوده است.
به نظر می رسد که روابط بین الملل و سیاست های اقتصادی در سال های آینده به شدت تحت تاثیر شکل گیری این جنبش در جهان خواهد بود. بر اساس مطالعات انجام شده روی جنبش های پوپولیستی، سیاست های زیر در بیشتر این جنبش ها دیده شده است:
1- پوپولیسم نظم موجود را زیر سئوال می برد و با اشاره به رکود اقتصادی و نابرابری اجتماعی و اقتصادی، تمامی مشکلات را به تشکیلات موجود نسبت می دهد و معتقد است که این شرایط نیاز به یک منجی دارد. این منجی نه در اندازه یک سیستم بلکه در یک فرد متبلور می شود که کار اول وی تخریب سیستم های موجود است.
2- راه جلب آراء عمومی توسط پوپولیست ها توضیح مشکلات اقتصادی و ارایه راه حلهای مردم پسند است.
3- حمایت از اقتصاد داخلی از طریق کاهش ارتباطات بین المللی از سیاست های محوری پوپولیست ها است.
4- تکیه بر ملی گرایی، منطقه گرایی، نژاد پرستی و متکی بر یک ایدئولوژی خاص از ابزارهای قدرتمند پوپولیست ها برای ارتباط و انسجام مردمی است.
5- چون نظم موجود را قبول ندارند، درگیری با نظم موجود به یک سیاست مهم داخلی تبدیل می شود که توام با درگیری های بین المللی در نهایت منتهی به یک میلیتاریسم قوی در درون کشور می گردد.
6- درگیری، رادیکالیسم، بی توجهی به ارزش های دموکراتیک، تأکید بر اجرا در کوتاه ترین زمان از ویژگی های دیگر پوپولیسم است.
7- تلاش برای کنترل وسایل ارتباط جمعی و ایجاد محدودیت برای روزنامه ها و شبکه های اجتماعی جهت کانالیزه کردن ایده های مردم اجتناب ناپذیر است.
8- بر اساس این مطالعات پوپولیست ها عمدتاً در کشورهای توسعه یافته از میان احزاب راست افراطی و در کشورهای کمتر توسعه یافته از میان احزاب چپ و افراطی شکل گرفته اند.
9- اخیراً مهاجرت به لیست فوق اضافه شده است و پوپولیست ها با این استدلال که مهاجرین مشاغل ملی را غصب کرده اند، هم با پدیده مهاجرت و هم با پدیده تروریسم که منافع ملی را به مخاطره انداخته است، سر ناسازگاری دارند.
پروراندن یک «رابین هود» که می خواهد همه مشکلات اقتصادی را از طریق بهم زدن وضع موجود در سریع ترین زمان حل کند، محور این جنبش است. این افراد منجی، در دوران کنونی عمدتاً از مسیر انتخابات قدرت را در دست می گیرند و با بی اعتقادی به سیاست های پولی و مالی، تأکید بر توسعه زیربناهای فیزیکی و هزینه های رشد یابنده دولتی دارند. به همین دلیل است که نتیجه فعالیت این ها عمدتاً به کسر بودجه های بزرگ منجر می شود.
اقتصاد ایران با توجه به مشکلات اقتصادی موجود و گره در هم تنیده سیستم پولی و بانکی و بیکاری گسترده ، مستعد شکل گیری یک جنبش پوپولیستی است و چون هنوز این ایده وجود دارد که اقتصاد را با قدرت حاکمیت و دولت فراگیر می توان در کوتاه ترین زمان و از طریق هزینه کردن سرو سامان داد، بسترهای آن در حوزه سیاستگذاری هم قوی است.
با توجه به حساسیت بالای اقتصاد ایران از نظر سیاست گذاری و رفع مشکلات موجود که به شدت وابسته به استمرار نظم موجود است، یک قدرت پوپولیستی می تواند مشکلات پنهان موجود را تبدیل به یک بحران تمام عیار کند.