تجارت خارجی و ارتباط آن با رشد اقتصادی، یکی از موضوعات بسیار بحث‌انگیز به ویژه در انتخاب استراتژی‌های توسعه در کشورهای در حال توسعه است در نظریه‌های جدید و الگوهای رشد درونزا، نشان داده شده که تجارت بین‌الملل نرخ رشد اقتصاد را از طریق دسترسی به بازارهای خارجی، تکنولوژی و منابع تحت تأثیر قرار می‌دهد  با نگاهی به تحوّلات تجارت خارجی ایران به نظر می رسد تجارت خارجی در ایران  سعی در پیگیری دو هدف دارد. از یک سو بر منافع اقتصادی کشور در راستای تأمین نیازمندی های عمومی تأکید و از سوی دیگر به  جنبه های خارجی رویه های فرهنگی و دیپلماتیک توجه دارد اگزیم نیوز در گفتگو با دکتر کامران امیدی کیا مدیرعامل شرکت گسترش تجارت برنا به ارزیابی وضعیت تجارت خارجی در سال 95 و چشم انداز سال آینده گفت: مساله رابطه رکود و تورم از مسائلی است که دامنگیر اقتصاد ایران بوده و هست و هنوز تغییر چشمگیری در این مورد رخ نداده است. به گفته وی وابستگی رکود و تورم به اقتصاد امری واضح است و تا در این زمینه بهبودی نبینیم نمی توانیم انتظار رشد و رونق را داشته باشیم. وی ادامه داد: تجارت خارجی نیز از این فرایند خارج نیست چرا که رغبت و اعتماد را برای سرمایه گذاری در سایه اقتصاد ناپایدار اگر نگوییم غیر ممکن، قطعا دشوار می سازد.

امیدی کیا به برجام بعنوان نقطه عطف جریانات سیاسی کشور در سال 95 اشاره کرد و گفت: یکی از عمده ترین مشکلات پیش روی تجارت خارجی مشکل مبادلات بانکی و مالی در سطح بین الملل پیرو تحریمهای یکجانبه بود که امید می رفت با امضای برجام اتفاقات خوبی در اینباره رخ بدهد که متاسفانه تغییر محسوسی را شاهد نبودیم و همچنان مشکلات روابط بانکی ما تحت تاثیر تحریمها به روال عادی بر نگشته است و سرمایه گذاران نیز با وجود رغبت هنوز اطمینان کافی از امنیت سرمایه گذاری در ایران ندارند.

وی خاطر نشان کرد اقتصاد ایران از مباحث دیگری چون عدم ثبات نرخ ارز و به روز نبودن فناوری و دانش رنج می برد که همگام شدن با اقتصاد دنیا را دشوار می سازد. رشد اقتصادی که در سال 95 شاهد آن بودیم ناشی از افزایش فروش نفت و میعانات پس از برجام بود و هنوز در بخش صنعت تا رسیدن به شرایط ایده آل فاصله داریم.

امیدی کیا به تاثیر انتخابات آمریکا و حضور ترامپ در عرصه بین الملل اشاره کرد و گفت: صحبت های تهدیدآمیز ترامپ و روشن نبودن مواضع او در مورد روابط اقتصادی و سیاسی با ایران بسیاری از کشورها را در ارتباط گرفتن با ایران مردد ساخته است. به خصوص در روابط بانکی این تاثیر را بیشتر می بینیم و به نظر من باید یک فرصت 7-6 ماهه به این موضوع اختصاص داد چون هنوز دولت جدید امریکا نیز به هماهنگی لازم برای سیاست گذاری در خصوص روابط  با ایران نرسیده است.

مدیر عامل شرکت گسترش تجارت برنا شرایط منطقه را نیز در بی ثباتی تجارت خارجی موثر دانست و گفت: اقتصاد ما شدیدا سیاست زده است و بسیاری از مباحث اقتصادی و اجتماعی ما متاثر از سیاست است. جنگ در سوریه و عراق و تنشهای دیگر حوزه خلیج فارس بر روابط اقتصادی ما اثر منفی گذاشته است و البته در همه جای دنیا شرایط ابهام آلود و نامطمئن بر سرمایه گذاری خارجی تاثیر منفی می گذارد.

وی کارنامه دولت یازدهم را در مجموع مثبت ارزیابی کرد و گفت: سال 95 به نسبت سال قبل شرایط بهتری را از نظر نوسانات ارزی، تورم، مبادلات تجاری و مالی تجربه کردیم؛ هرچند مشکلات هنوز هست و جای کار زیادی وجود دارد. دولت یازدهم در سیاست خارجی نمره بهتری می گیرد تا در صنعت.

امیدی کیا به انتخابات پیش رو اشاره کرد و اظهار داشت: انتخابات ریاست جمهوری نیز حداقل هر تغییری را در حوزه اقتصاد تا شهریور ماه با تاخیر ایجاد می کند. دولت یازدهم یک رویکرد واقع گرایانه در پیش گرفته و از دادن وعده های عامه پسند در حوزه اقتصادی خودداری می کند؛ هرچند خیلی راحت است که با وعده های غیر عملیاتی نظر مردم را جلب کرد اما دولت یازدهم در پی القای این واقعیت به مردم است که نباید انتظار رشد زیادی را داشته باشیم چرا که رشد بدست امده تا امروز بخاطر نفت بوده و تکرار آن با قیمت های فعلی امکان پذیر نیست.

وی سردرگمی بین واحدهای مختلف در دولت و بانک مرکزی و وزارت صنعت، معدن و تجارت را نقطه ضعف دولت یازدهم دانست و افزود: این مشکلات کارایی دولت را کاهش می دهد. به دلیل سالها دور بودن از فضای بین الملل، ضروری است هر چه سریعتر در مباحثی چون پولشویی، همگام سازی قوانین مالی و بانکی و مبارزه با تروریسم خود را به روز کنیم و این عدم هماهنگیها اتفاق خوشایندی در دولت نیست.

امیدی کیا  گفت: ایران ظرفیتهای بالقوه زیادی برای حضور در سطح بین المللی در اقتصاد دارد. مهمترین عارضه در این میان عدم رویکرد صادرات محور در تولید است. اگر بتوانیم این مهم را نهادینه کنیم مسلما رشد دور از انتظار نیست و این مساله نیازمند ارتقای دانش فنی و مهارت است و تولید کننده برای این منظور نیازمند تکنولوژی است.

وی گفت: ایران به لحاظ داشتن ظرفیت های خوب در بخش کشاورزی می تواند با همکاری با کشورهای بزرگ موفق در کشاورزی صنعتی به پیشرفتهای خوبی دست پیدا کند. در این زمینه پیشنهاد و تقاضا از طرف کشورهای مختلفی از جمله ترکیه وجود دارد. به گفته وی برخی محصولات کشاورزی ایران در دنیا شناخته شده اند و سیستم قدیمی پاسخگوی فرایند پیشرفت درباره ان نیست. دولت به این موضوع اشراف دارد اما به دلیل نبود نقدینگی و منابع لازم برای توسعه این بخش کماکان اتفاق مثبتی نیفتاده است. امیدی کیا اظهار امیدواری کرد سال 1396 به لحاظ اقتصادی سال خوبی برای فعالان اقتصادی در حوزه تجارت باشد. وی چشم انداز نیمه دوم سال آتی را برای اقتصاد کشور روشن دید.